Bài Làm

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng


Tự Tình II

Trong lịch sử văn học Việt Nam, Hồ Xuân Hương là một hiện tượng văn học rất độc đáo được mệnh danh là bà Chúa thơ Nôm. Cuộc đời và tình duyên của bà vô cùng éo le ngang trái nên bà đã mượn thơ ca để nói lên sự thương cảm cho số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. HXH đã để lại cho đời rất nhiều tác phẩm có giá trị như "bánh trôi nước", "mời trầu",... tiêu biểu trong đó là bài thơ Tự tình II. Bài thơ đã bọc lộ tâm trạng vừa buồn tủi vừa phẩn uất trước duyên phận éo le và khát vọng hạnh phúc ở nhà thơ.

"Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với nước non.
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn,
Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám.
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ tí con con!"

Tác phẩm Tự Tình II nằm trong chùm thơ Tự tình gồm 3 bài và được viết bằng chữ nôm. Nhan đề của bài thơ "Tự tình" chính là tự bộc lộ tình cảm tâm trạng của chính người trong cuộc. Đó là lời của tâm hồn, lời của con tim khát khao được hạnh phúc. Bài thơ là sự dồn nén từ nỗi cô đơn tủi nhục của nữ sĩ trong đêm khuya thanh vắng.

"Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với nước non."

giữa đêm khuya tĩnh mịch tiếng trống "văng vẳng" vang lên phá tan đi sự yên lặng.Ttiếng trống dồn dập như thúc giục nhịp thời gian trôi qua nhanh. Nhân vật trữ tình như cảm nhận được bước đi của thời gian. Thời gian trôi qua theo từng hồi trống chốc chốc lại nhưng chồng chất lên nhau khiến cho lòng người nặng trĩu. Khi trăm mối tơ lòng chưa thể gỡ mà thời gian cứ gắp gáp trôi đi để lại sự để bàn trống vắng. Từ "trơ" chưa đặt ở đầu câu nhấn mạnh nỗi lòng lẻ loi cô độc. Nữ sĩ cảm nhận được sự cô đơn trong tâm hồn mình. Còn sắc đẹp của người phụ nữ lại đi cùng với từ "cái" như một sự mỉa mai, nhan sắc đặt ngang hàng với những đồ vật rẻ trúng. bởi khi "cái nồng nhan" lại so với nước non rộng lớn thì quá nhỏ bé, thể hiện nỗi xót xa cô đơn cay đắng trước số phận của nhân vật trữ tình.

"Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn"

Như thách thức số phận nhà thơ muốn mượn rượu để quên đi nỗi sầu. Cụm từ "say lại tỉnh" như một vòng luẩn quẩn "càng say lại càng tỉnh" càng cảm nhận được nỗi đau thân phận nỗi sầu càng thêm thắm thía "mượn rượu giải sầu sầu thêm sầu", hương rượu chỉ để lại vị đắng chát. Mong muốn tìm được chút niềm an ủi từ thiên nhiên cảnh vật, câu thơ tả cảnh ngụ tình "vầng Trăng bóng xế khuyết chưa tròn" tạo nên sự đồng cảm giữa con người với thiên nhiên tuổi xuân của con người trôi qua nhanh nhưng tình duyên không trọn vẹn cũng như ánh trăng sắp tàn mà vẫn chưa tròn đầy.
Từ hình ảnh "vầng trăng", nhà thơ bắt đầu chuyển sang mượn hình ảnh thiên nhiên để miêu tả tâm trạng

"Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám.
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn."

Cảnh tượng thiên nhiên được miêu tả rất sinh động. Những sinh vật nhỏ bé như rêu cũng không chịu mềm yếu, khuất phục mà phải xiên ngang mặt đất trỗi dậy mạnh mẽ. " Đá" đã rắn chắc nay còn cứng cỏi hơn khi đang nhô lên để xé rách vồm trời. Hai câu thơ sử dụng biện pháp đảo ngữ để nhấn mạnh trạng thái của thiên nhiên cũng như tâm trạng phẩn uất của con người các động từ mạnh như xuyên đâm bộc lộ sự bướng bỉnh ngang ngạnh muốn vạch trời vạch đất đề hờn oán. Đấy không chỉ là phẩn uất mà còn là phản kháng không chịu khuất phục trước số phận đau khổ, muốn vươn lên bằng chính sức sống của mình. Ở hai câu luận này khát vọng được yêu, được sống của nữ sĩ được thể hiện vô cùng quyết liệt

"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ tí con con!"

Đến hai câu kết Hồ Xuân Hương đã bộc bạch nỗi cay đắng của đời người. "Ngán nổi xuân đi xuân lại lại", nhân vật trữ tình đã phát ngán với vòng xoáy của số phận, mùa xuân của vũ trụ sẽ tuần hoàn. Nhưng khi mùa xuân tươi đẹp đến cũng là lúc tuổi xuân của con người bị mất đi, nhan sắc cũng phai tàn theo. Nghệ thuật tăng tiến "mảnh tình- san sẻ- tí con con", người phụ nữ với mảnh tình ích ổi mong mang lại phải đem đi sang sẽ chỉ còn lại tí con con miêu tả tình yêu như thế cho thấy nữ sĩ không chỉ chán chường mà còn cay đắng cực độ. Nghịch cảnh éo le thời gian trôi qua nhanh tuổi xuân của cũng qua đi mà duyên phận lở làn không tươi sáng làm gợn buốt tâm hồn người đọc.

Bài thơ thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc với việc giải bài nỗi cô đơn buồn tủi của mình Nữ sĩ Hồ Xuân Hương đã nói lên được tình cảnh ngang trái của những thân phận hồng nhan đa truân, tài hoa bạc mệnh. Những người phụ nữ ấy luôn âm thầm chịu đựng hy sinh và khao khát một cuộc sống hạnh phúc bình yên trọn vẹn đó là khát vọng chính đáng và đầy tính nhân văn.

Với tài nghệ sử dụng từ ngữ vận dụng nhiều biện pháp tu từ ,phép đối... Hồ Xuân Hương đã tạo cho những bài thơ nhiều giọng điệu với đầy đủ các sắc thái tình cảm tiền muộn phản kháng và cuối cùng lại chua chát chán trường. Đặc biệt nghệ thuật tăng tiến ở cuối câu đã làm nổi bật tâm trạng buồn tủi của nhân vật trữ tình trước tình duyên ngang trái.

Tóm lại tác phẩm Tự Tình 2 của Hồ Xuân Hương đã diễn tả chân thực đời sống bất hạnh của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. Thông qua việc sử dụng từ ngữ xây dựng hình tượng độc đáo các biện pháp nghệ thuật,bài thơ đã bộc lộ được tâm trạng cay đắng xót xa của Hồ Xuân Hương cố gắng vươn lên nhưng vẫn rơi vào bi kịch . Bài thơ còn cho thấy khát vọng sống hạnh phúc, vừa là tiếng đồng duyên của nữ sĩ vừa là tiếng lòng chung của những người phụ nữ lúc bấy giờ. Đó là cốt lõi đáng trân trọng của bà Chúa thơ nôm Hồ Xuân Hương

By: Nê Nê

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Net

#thơ-ca