Vé xe của Hà Lệ Chân là vào giữa trưa ngày hôm sau, cô thức dậy sớm, thu dọn hết mọi thứ ở ký túc xá rồi sau đó đặt bánh mì nhân xúc xích đã mua sẵn từ hôm qua vào trong ba lô, chuẩn bị để ăn dọc đường.

Dương Thành là một thị xã cấp huyện thuộc khu vực quản lý của thành phố P, diện tích không tính là rộng lớn, đại khái quãng 70 vạn nhân khẩu. Lần đầu tiên Hà Lệ Chân tới đây đã có tra trước một số thông tin trên mạng, nhưng những thông tin đọc được so với tận mắt chứng kiến bao giờ cũng có những chênh lệch. Đầu tiên cô ngồi xe khách, sau đó thì gọi taxi, dọc đường luôn nhìn ra ngoài cửa sổ.

Dương Thành vào những năm 0x phát triển rất nhanh chóng, nhưng nhìn vào thì chỉ toàn là bất động sản và công trường kiến thiết, dọc đường xe chạy ngang, ngó đâu cũng có thể thấy những công trường đang được được rào lại. Công trường nhiều lên thì môi trường khó tránh bị ảnh hưởng. Trong xe taxi không có điều hoà, nhưng Hà Lệ Chân cũng không dám mở cửa sổ ra để ăn bụi vào mặt.
Tuy nhiên, cho dù đã thấy dọc đường, tâm lý cũng đã có sẵn chút chuẩn bị, đến lúc Hà Lệ Chân ngồi xe tới được trường cấp 3 Trung Nhị của Dương Thành, vẫn không khỏi bị sốc một phen. Trong trí nhớ của cô, cô chưa từng gặp một trường học nào tồi tàn như vậy.

Lúc đứng nhìn nó từ khoảng cách năm, sáu chục mét, Hà Lệ Chân đã có thể cảm nhận được bầu không khí đậm mùi đổ nát, tựa như căn nhà cũ kỹ 18 năm trời chưa có ai vào ở, tự nó cũng sẽ có mùi như vậy. Hà Lệ Chân bước tới trước cổng trường, không một bóng người. Trong căn phòng của bảo vệ, căn bản là chả có ai. Cổng trường cũng không đóng, cứ để mở toang, như đang hoan nghênh quan khách bốn phương. Trước cổng là một tấm biển, trên đó sơn bốn chữ "Dương Thành Trung Nhị." Chữ vốn phải là màu đen, nhưng do đóng một lớp bụi rõ dày, giờ đây toàn bộ nhìn xám xịt.
Hà Lệ Chân đứng trước cổng trường, đắn đo không biết có nên tiến vào trong.

Lúc này, từ phía trong trường có vài người bước ra, Hà Lệ Chân nhìn bọn họ, cảm giác có vẻ như là học sinh, nhưng bọn họ không mặc đồng phục của trường, có một cô bé trong nhóm còn mặc váy mini và trang điểm. Mấy người đó bá vai bá cổ nhau bước ra khỏi cổng rồi lướt ngang qua Hà Lệ Chân, Hà Lệ Chân nhìn theo bóng bọn họ đi xa dần, một hồi lâu sau mới quay người, bước vào trường.

Khuôn viên của trường được bố trí tương đối đơn giản, nằm sâu trong cùng là dãy lầu các lớp học, bên trái là căng tin, bên phải là sân vận động, sân vận động gồm có hai sân bóng rổ, một sân bóng chuyền, hiện giờ một sân bóng rổ đang được chiếm dụng, vài học sinh đang còn chơi banh. Hà Lệ Chân quan sát cẩn thận, phát hiện mấy nam sinh có lẽ chơi một hồi bị nóng, toàn mặc áo may-ô chơi.
"......"
Cô nhìn rồi quay đầu đi, máy móc sải bước tiến vào trong dãy lầu học.

Vào tới dãy lầu học mới coi như có chút mùi sách vở. Hiện giờ đang còn trong kỳ nghỉ hè, trường vắng người, Hà Lệ Chân lên tới lầu ba, tìm tới được văn phòng của khối lớp 12, gõ cửa, bên trong có người bảo cô vào.

Văn phòng rất nhỏ, nhét 6,7 chiếc bàn làm việc, trên bàn đặt từng chồng từng chồng sách giáo khoa và tập vở. Hiện giờ trong văn phòng chỉ có hai người, một nam một nữ, người phụ nữ đang còn chơi game trên mạng, người đàn ông ngẩng đầu lên nhìn cô.
"Cô là......"
"À, chào thầy, tôi là Hà Lệ Chân." Hà Lệ Chân vội vàng gật đầu với anh ta tự giới thiệu: "Tôi là giáo viên mới tới, trước đó đã gặp mặt chủ nhiệm Tưởng chào hỏi rồi, hôm nay tới nhìn một chút."
"Giáo viên mới tới?" Người đàn ông đó lật cuốn sổ trong tay, rồi lại nhìn cuốn lịch ở trên bàn, Hà Lệ Chân phát hiện là cả trong sổ lẫn lịch đều không ghi chú gì, cô cũng không biết người đàn ông này rốt cuộc đang còn nhìn cái gì.

Giáo viên nam vẫn còn đang lật sổ tay, người giáo viên nữ đã lên tiếng.
"Trước đây ông Tưởng có nhắc tới một lần."
Hà Lệ Chân và giáo viên nam đồng loạt ngó qua, giáo viên nữ buông chuột ra, quay đầu lại hỏi: "Tổ ngữ văn đúng không?"
Hà Lệ Chân gật đầu, "Đúng vậy."
Giáo viên nam cũng tỉnh ngộ, "À, tôi nhớ ra rồi." Anh ta vỗ tay một cái, nói với Hà Lệ Chân: "Vậy là đúng rồi, cô được điều vào trong lớp của chúng tôi."
"Vậy à? Thầy là-----"
Giáo viên nam đứng dậy, vuốt vuốt chiếc áo sơ mi đã nhăn nhúm, nói: "Tôi họ Hồ, tên là Hồ Phi, tôi là thầy chủ nhiệm của lớp 12/6, dạy môn toán. Cô tới chắc là để thay thế cho thầy Triệu, phụ trách tiết ngữ văn cho ba lớp 12/4, 12/5 và 12/6."
Anh ta nói rồi giơ tay ra, Hà Lệ Chân vội đón lấy bắt một cái.

"Hôm nay chủ nhiệm Tưởng không có đây." Hồ Phi nói.
"À, không sao, tôi chỉ tới nhìn một chút." Hà Lệ Chân nói, "Tới chính thức nhận việc thì còn tới 1 tuần nữa lận."
"Ừ, vậy thì cô đi một vòng quanh trường cũng được, làm quen với hoàn cảnh một chút."
Hà Lệ Chân gật đầu, sau đó nói thêm vài câu khách sáo, rồi cáo từ.

Lúc đi ra, tâm trạng của Hà Lệ Chân không tệ, văn phòng làm việc tuy cũ một chút nhỏ một chút, nhưng hai giáo viên kia có vẻ thân thiện. Bước ra khỏi văn phòng, cô trông thấy một hàng các lớp học dọc theo hành lang. Đấy là khối lớp 12.
Khối lớp 12 à....... cho dù đang còn trong kỳ nghỉ, đáng lẽ cũng phải đang ôn tập chứ. Hà Lệ Chân nghĩ vậy, bước về phía đó. Kết quả là từ đầu tới cuối dãy, ngoại trừ vài học sinh đang còn ngủ trong lớp, chả thấy một ai học hành gì. Hà Lệ Chân đi một vòng, rồi lặng lẽ xuống lầu, ra về.

Ra khỏi trường, cô gọi một cú điện thoại liên lạc với người môi giới nhà, một lát sau, người môi giới lái xe gắn máy tới, đưa cô đi coi 3,4 căn hộ.

Trung Nhị của Dương Thành tạm coi như nằm ở vị trí gần trung tâm thành phố, không dễ tìm nhà, hơn nữa giá nhà ở đây cũng không rẻ, một chỗ mà bao gồm điện nước gộp lại, đại khái phải đâu đó một ngàn tệ. Hà Lệ Chân ưng một căn hộ khá gần trường học, 1 phòng khách 1 phòng ngủ 1 phòng tắm, khoảng 40 mét vuông, mới được tu sửa lại, trông khá sạch sẽ, chỉ ngặt nỗi nằm ở tầng trệt, hơn nữa lại không phải căn hộ biệt lập, mà xây theo kiểu chung cư, một dãy nhà chung cư gồm có 5,6 căn hộ, đều là tầng trệt.
"Ở ngay tầng trệt liệu có gặp ruồi bọ không?" Hà Lệ Chân hơi lo lắng hỏi.
"Ruồi bọ ở đâu chả có." Người môi giới nói, "Quét dọn nhà sạch sẽ một chút, đừng để thức ăn thừa nằm quanh nhà là được. Khu này rất tốt, hơn nữa rất yên tĩnh, mấy người ở trong mấy căn hộ kia đều là người già, đã ở đây mười mấy năm rồi."

Hà Lệ Chân gật gù, nói: "Để tôi suy nghĩ thêm một chút, trễ lắm là ngày mai sẽ trả lời cho anh."
"Vậy cô mau mau lên nhé." Người trung gian nói, "Kiểu căn hộ này rất đắt khách, hơn nữa lại mới được tân trang, tôi không giữ được lâu cho cô đâu."
"Được rồi, cảm phiền anh vậy."
Hà Lệ Chân lại đi coi thêm mấy căn nữa, cuối cùng vẫn cảm thấy căn đầu là tốt nhất, giao tiền đặt cọc, ba ngày sau sẽ ký hợp đồng.

Hành lý của Hà Lệ Chân thực sự rất ít, dọn nhà khá tiện lợi, một chiếc va li lớn có thể chứa được hết thảy, lúc xách vào tới trong sân, có một thím nọ trông thấy, lên tiếng chào hỏi cô.
"Mới dọn tới à?"
Hà Lệ Chân gật đầu, "Dạ, chào thím."
"Ờ." Bà thím già kia mặc bộ đồ ngủ vải hoa, tay đang cầm chiếc quạt phe phẩy, "Mới tu sửa lại thì nhớ để cửa sổ mở, cho mùi bay đi bớt."
"Dạ vâng, cháu cảm ơn."

Hà Lệ Chân quét dọn căn hộ mới hết một ngày, cuối cùng mệt đến mỏi lưng nhức hông, nằm sõng soài trên giường phản cứng, chăn cũng không buồn đắp đã ngủ mất. Hôm sau tỉnh dậy cả người rã rời.
Hai hôm sau nữa, Hà Lệ Chân nhận được điện thoại từ trường học, hết thảy mọi thủ tục và tài liệu đã được xử lý xong xuôi, ngày mai cô phải tới trường nhận việc. Hà Lệ Chân gác điện thoại, ngồi trên chiếc ghế trong phòng khách, nhìn ánh nắng rực rỡ ở bên ngoài, trong lòng cảm thấy vô cùng nhẹ nhõm.

Tất cả mọi việc đều rất thuận lợi, Hà Lệ Chân nghĩ, những gì nghe nói về "cuộc sống mới" chắc có lẽ chính là như thế này, khiến cho ta vạn phần mong đợi.

Ngày Hà Lệ Chân tới nhận việc chỉ còn cách ngày khai giảng 3 hôm, trong trường đã lục tục có học sinh quay về.
Dương Thành Trung Nhị là một trường trung học hạng bét, không ngừng cố gắng thể hiện bản chất "tệ hại" của mình ở mọi khía cạnh. Tài nguyên trong trường rất khan hiếm, nguyên khối lớp mười hai tổng cộng có sáu lớp, thầy cô dạy ba môn chính Toán-Văn-Anh gộp lại chưa tới mười người, mà tổ dạy Ngữ văn tổng cộng gồm hai người, cô giáo dạy lớp 12/1, 12/2, 12/3 là một người có kinh nghiệm dày dặn, ngoài bốn mươi, tên là Lưu Dĩnh.
"Đã sẵn sàng chưa?" Bàn làm việc của Lưu Dĩnh ngay kế bên bàn làm việc của Hà Lệ Chân, cô ta đưa lịch trình dạy học cho Hà Lệ Chân.
Hà Lệ Chân đáp: "Dạ, em đã sẵn sàng từ rất nhiều ngày nay rồi."
Lưu Dĩnh ngẩng đầu nhìn cô một cái, trên khuôn mặt một người phụ nữ bốn mươi mấy tuổi, khó giấu được nét phong sương, cô ta đeo một cặp kính mắt rất lớn gọng thô cũng không che được hết những nếp nhăn .
"Vậy thì được, tiết đầu tiên của em là lớp 12/6 đấy." Lưu Dĩnh nói, "Ráng thích ứng một chút đi."
"Dạ vâng."

Hôm khai giảng, Hà Lệ Chân dậy rất sớm, háo hức tới trường.

Không biết có phải là do vẻ lạnh lẽo tiêu điều ban đầu của ngôi trường này đã để lại ấn tượng quá sâu trong cô hay không, hôm nay giữa một đám đông học sinh kéo nhau tới, lại còn mặc đồng phục, khiến cho Hà Lệ Chân mang cảm giác rưng rưng.

Cô theo học sinh bước qua cổng trường. Lễ khai giảng được cử hành ở sân vận động, tuy đã vào tháng Chín, nhưng hôm ấy trời vẫn còn nóng lạ thường, học sinh bị đứng dưới ánh nắng thiêu đốt chẳng mấy chốc bắt đầu lơ đễnh, nghiêng bên này ngả bên kia, sau đó tới giữa chừng, hơn nửa số học sinh đều ngồi bệt xuống đất, có mấy cô nữ sinh sợ cháy nắng cởi thẳng áo đồng phục ra đắp lên đầu. Các thầy cô chủ nhiệm lớp và vài giáo viên khác lúc đầu nhắc nhở cho có, sau đó cũng mặc kệ.

Hiệu trưởng của trường là một người đàn ông năm mươi mấy tuổi, trước đây lúc họp giáo viên trong trường Hà Lệ Chân đã từng gặp một lần, trong buổi họp đó lời phát ngôn của ông ta rất yếu ớt tẻ nhạt, hiện giờ trong một buổi lễ khai giảng kiểu này, ngay cả đến Hà Lệ Chân cũng cảm thấy buồn ngủ rũ người. Cuối cùng lết được đến kết thúc, Hà Lệ Chân vội vàng chạy vào nhà vệ sinh rửa mặt cho tỉnh táo lại để còn lo đi dạy tiết đầu tiên.

Làm cô giáo chính là ước mơ từ bé của Hà Lệ Chân, cô rất yêu thích trẻ em. Hà Lệ Chân nhìn người trong gương, mấp máy miệng, khẽ nói một tiếng "cố lên," sau đó ôm sách đi về phía lớp 12/6.

Đi trong hành lang, ý nghĩ của Hà Lệ Chân bay nhảy trong đầu. Trước đó Hà Lệ Chân có đụng mặt cái cô giáo ngồi chơi máy vi tính tên là Bành Thiến, cô ấy đã nói với Hà Lệ Chân, trường này chia lớp theo điểm thành tích, thành tích càng tệ thì càng nằm ở trong mấy lớp cuối.

"Nhưng mà thật ra thì giữa lớp 12/5 và 12/6 không khác nhau mấy." Bành Thiến nói, "Dù sao thì số điểm vốn cũng chỉ quyết định vị trí, chả ai coi thường được ai."

Hà Lệ Chân vừa đi vừa thắc mắc đủ điều cho đến khi tới lớp 12/6, vừa định gõ cửa, mới nhận ra mình đã là giáo viên rồi, hơi ưỡn ngực, sải bước tiến vào. Đứng trên bục giảng, Hà Lệ Chân thu toàn bộ học sinh trong lớp vào trong mắt.

Ngày đầu ấy mà, học sinh vẫn còn rất nể mặt, không nói chuyện, sau khi Hà Lệ Chân bước vào đều đồng loạt quay lên nhìn cô. Hà Lệ Chân hơi cảm thấy căng thẳng, cô như trốn tránh, cúi đầu xuống, mở danh bạ ra, sau đó phát hiện bản thân còn chưa tự giới thiệu gì cả, lại cố tỏ vẻ trấn định, ngẩng đầu lên. Cô hắng giọng, nói với học sinh ở phía dưới: "Chào các em, cô tên là Hà Lệ Chân." Cô nói rồi xoay người tự viết tên mình lên bảng đen.
"Là ba chữ này, cô là giáo viên Ngữ văn mới của các em, trước đó......" Hà Lệ Chân vốn định nói, trước đó thầy Triệu có chút việc phải rời đi, nói giữa chừng rồi mới phát hiện học sinh đều đang nhìn cô một cách rất thờ ơ, cô liền cảm thấy điều này cũng không cần phải nói tiếp làm gì.

"Ừm, một năm tới đây, cô sẽ là người dạy môn Ngữ văn cho các em."

hết chương 3

tác giả: Twentine
người dịch: idlehouse