Dừng lại trước cổng một ngôi chùa cổ, chúng tôi quyết định bước vào trong. Ngôi chùa vắng lặng, khói hương đã lạnh ngắt từ bao giờ, xung quanh mạng nhện thỏa sức giăng tơ chằng chịt khiến khung cảnh trong chùa trở thành một cõi âm u. Tôi dắt Vĩnh Linh vào thắp nhang, hai chúng tôi quỳ xuống trước bức tượng Quan âm, hai tay chắp lại, mắt lim dim khấn cầu. Cầu điều gì bây giờ? Nếu thực sự có Quan âm, nếu cầu nguyện được đáp ứng thì tôi sẽ cầu dân Nam không phải chịu nhiều nỗi đau mất mát, tôi sẽ cầu cho lũ giặc kia sớm bị đuổi về nước và tôi cũng sẽ cầu cho Vĩnh Linh không phải phiền lòng vì điều gì. Nhưng tôi biết, những điều ấy thật sự quá xa vời.

Xong, chúng tôi ra khu vườn sau đi dạo một lúc thì tới chiếc ghế gỗ dưới gốc cây bồ đề, cỏ mọc xung quanh cao tới chân gối, chúng tôi quyết định dừng lại ngồi nghỉ. Lúc này, Vĩnh Linh mới nhìn tôi cất lời:

"Việc Thoát Thoát muốn ta sang hầu, chàng dạy ta nên làm thế nào cho phải, ta nguyện nghe theo lời chàng?"

Tôi nghe Vĩnh Linh hỏi vậy trong lòng cảm thấy thật khó xử. Ngay cả hai vua cũng không quyết được huống chi tôi chỉ là một thứ dân bình thường, việc nên làm thế nào mới phải đây? Dù muốn dù không thì tôi cũng quyết không để nàng chịu khổ, không thể để nàng rơi vào tay Thoát Thoát được. Tôi muốn nàng mãi chỉ là của tôi nhưng sẽ ra sao nếu Thoát Thoát không có được nàng? Và sẽ ra sao nếu lịch sử bị thay đổi? Tôi mặc kệ. Con người, ai cũng có lúc ích kỷ vậy nên tôi cũng xin được ích kỷ một lần, chỉ lần này thôi tôi không thể đánh mất nàng.

"Chúng ta hãy cùng trốn đi. Đến một nơi thanh bình, không màng thế sự. Nàng sẽ đi với ta chứ?"

"Nhưng... " Vĩnh Linh ngập ngừng, khi nàng nhìn vào tôi thật tin tưởng, ánh mắt nàng sáng rực lên, nàng khẽ gật đầu. "Vậy ta sẽ theo chàng."

Tôi đưa tay ra nắm chặt lấy cánh tay mềm mại của nàng, truyền cho nàng chút ấm áp, sự tự tin. Sau đó, Vĩnh Linh gọi Kim Liên đang ở ngoài vào dặn dò:

"Kim Liên! Ta sắp phải đi, có thể sau này chúng ta sẽ không còn gặp nhau nữa. Bây giờ ta xin cám ơn sự chăm sóc của em những năm qua." Nàng dừng lại, tháo chiếc trâm vàng trên đầu và chuỗi ngọc trai trên cổ gói vào chiếc khăn lụa và đặt vào tay Liên rồi nói tiếp. "Đây là chút tình ta gửi lại, mong em đừng từ chối."

Kim Liên rơm rớm nước mắt, đẩy tay trả lại cho Vĩnh Linh rồi quỳ sụp xuống đất, chất giọng nghẹn ngào vang lên:

"Được theo hầu công nương đã là phúc phận của con, con đâu dám nhận. Ơn công nương đối với con còn hơn trời biển, xin công nương hãy cho con theo với dù có khó khăn vất vả con cũng xin theo hầu công nương đến cùng." Nói xong Kim Liên khóc ru ri như một đứa trẻ. Vĩnh Linh trông thấy cũng không đành lòng, nàng cúi xuống đỡ Liên đứng lên, khẽ lau giọt nước trên khóe mi cô.

"Nếu em đã muốn vậy thì ta không phản đối."

Kim Liên nghe được câu ấy thì mừng rỡ, quên đi phép tắc mà ôm chầm lấy chủ nhân.

Như thế chúng tôi ra khỏi ngôi chùa cổ, leo lên ngựa rồi đi về hướng nam cũng không định rõ là sẽ đi đâu, chỉ là cứ đi thế thôi. Con đường dài, chúng tôi đi hết thôn này lại tới làng khác. Cảnh vật tan hoang, tĩnh lặng không bóng người bởi lúc này người dân đã rủ nhau vào rừng lánh giặc. Càng đi mới biết được chiến tranh đã gây ra nhiều tổn hại như thế nào, cảnh vật làng quê vốn thanh bình là thế mà giờ đây chỉ còn lại những bãi hoang sơ. Chim chóc không thèm kêu, cây cỏ ủ rủ trước thềm xuân tươi mát.

Khi em và anh xa cách nhau, nhân thế lặng lẽ thay đổi

Trải qua trăm sông ngàn núi, phải chăng có cùng một tấm lòng

Không cầu đời đời kiếp kiếp, chẳng mong sớm sớm chiều chiều

Chỉ cần thật bình dị dắt tay nhau du ngoạn chốn nhân gian.(1)

Trời bắt đầu xế chiều, ánh hoàng hôn buông xuống nhuốm một màu đỏ rực phía Tây. Chúng tôi dừng lại khi đến thôn Kiên Đức và quyết định sẽ qua đêm ở đây. Trong thôn không một bóng người, đến lợn gà cũng chẳng thấy đâu, không gian âm u lạnh lẽo đến sởn gai ốc. Vĩnh Linh cũng cảm thấy vậy, nàng nép sát vào người tôi, hai tay bấu chặt vào cánh tay tôi, còn cô tỳ nữ Kim Liên thì đi theo sau bám sát vào người chủ nhân, người vẫn còn hơi run run.

Đi tới căn nhà gỗ lớn hơn những nhà khác một chút, tôi dừng lại ngó vào xem. Bên trong có tiếng động, hình như còn thấy bóng người. Rốt cục thôn này vẫn có người ở. Tôi gọi với vào trong:

"Xin hỏi có ai ở trong đó không?"

Vài giây sau, có ông lão tóc bạc phơ tay chống nạng khập khiễng bước ra. Lão nhìn chúng tôi nghi ngại một hồi rồi hỏi:

"Các người là ai?"

"Chúng cháu là người qua đường, xin hỏi cụ người trong thôn này đi đâu hết rồi?"

"Họ đi chạy giặc cả rồi, không còn ai cả chỉ có mình lão không đi được nên phải ở lại." Ông lão đáp.

"Vậy có thể cho chúng cháu ngủ nhờ một đêm không?"

"Được! Vào đi."

Tôi, Vĩnh Linh và Kim Liên buộc ngựa vào cột tre trước cổng rồi cùng đi vào. Ông lão mến khách còn cho chúng tôi ăn tối, tuy chỉ là mấy món dân dã nhưng quả thật lại là sơn hào hải vị trong hoàn cảnh này. Xong, ông lão còn pha trà mời chúng tôi ngồi xuống cùng chuyện trò. Tôi nhìn ngắm căn nhà tranh một hồi thì dừng lại trước bộ áo giáp treo ngay ngắn trên tường, tò mò tôi hỏi:

"Hình như trước kia cụ cũng từng ở trong quân đội?"

Ông lão gật gù rồi kể:

"Trước ta từng là lính dưới trướng của Uất Lâm đại vương. Trong một trận đánh với bọn Thát năm Đinh Tỵ do sơ ý nên đã bị thương ở chân đến khi thái bình lập lại, ta được ngài cho về quê an dưỡng. Nhớ lại bấy giờ, cả nước đồng lòng đánh đuổi giặc khí thế hừng hực. Tuy giặc mạnh nhưng quân ta cũng không cảm thấy nhụt chí mà còn đánh rất hăng." Nói đến đây ông lão chợt thở dài. "Sau bấy nhiêu năm mà bọn Thát vẫn không chịu từ bỏ, lần này bọn chúng sang còn đông hơn trước nhưng ta tin nhất định bọn chúng sẽ sớm bị đuổi đi thôi. Chỉ tiếc rằng, tình trạng ta bây giờ không thể ra trận sát cánh cùng nhân dân giết giặc được. Là một con dân của Đại Hưng ta cảm thấy thật là hổ thẹn."

Nghe ông lão nói, tôi chợt thấy trong lòng chột dạ. Ngay cả một ông lão cũng muốn ra trận giết giặc huống hồ tôi lại là một đấng nam nhi, một con dân Đại Hưng mà lại có ý nghĩ bỏ mặc sự đời để chạy theo hạnh phúc của đời mình. Tôi khẽ liếc mắt nhìn Vĩnh Linh, trông sắc mặt nàng tôi cũng nhận ra chắc nàng đang suy nghĩ giống tôi.

Suốt đêm tôi thao thức không chợp mắt, câu nói cuối cùng của ông lão vẫn ám ảnh trong tôi. Là một con dân Đại Hưng sao có thể hèn nhát trốn chạy sự đời như vậy được? Tôi bật dậy, bước ra ngoài. Vầng trăng sáng của ngày mười lăm soi xuống mặt đất, in bóng người con gái đang ngồi lặng lẽ trên bậc hè. Tôi tiến lại gần, thật chậm và ôm nàng từ phía sau. Hít một hơi sương lạnh, giọng tôi nhỏ nhẹ phả vào tai nàng:

"Có phải nàng đang nghĩ ta thật hèn nhát không?"

Vĩnh Linh lắc đầu, nàng nói:

"Không! Chỉ là lời nói của cụ già khiến ta cảm thấy thật hổ thẹn."

Vậy là rõ rồi, nàng thật sự không thể dứt bỏ mọi thứ để cùng tôi theo đuổi niềm hạnh phúc của riêng mình. Tôi suy nghĩ giây lâu sau mới lên tiếng:

"Ngày mai nàng có muốn cùng ta trở về Thiên Trường không?"

Vĩnh Linh thoáng giật mình, quay lại nhìn tôi ngạc nhiên. Tôi biết, cho dù chúng tôi có đi đâu, cho dù chúng tôi sống một cuộc sống yên bình thì sẽ chẳng thể cảm thấy thoải mái khi mà ngoài kia, người dân Đại Hưng đang phải chịu cảnh thương ly từ cuộc chiến tranh xâm lược tàn khốc này. Có thể Vĩnh Linh đã nghĩ đến chuyện sẽ quay lại, chỉ là nàng chưa dám nói ra vì sợ tôi sẽ buồn lòng vậy nên chi bằng tôi cứ nói ra trước cho nàng cảm thấy nhẹ nhõm hơn.

"Nàng chỉ cần nhớ rằng, dù nàng ở đâu ta vẫn sẽ luôn dõi theo nàng." Tôi cố gượng cười để nàng không cảm thấy có lỗi mà ra đi nhưng trong tim tôi lại chua xót vô cùng.

Vĩnh Linh tựa đầu vào người tôi, khẽ thì thầm.

"Cám ơn chàng!"

Tôi mím chặt môi, mắt cũng hướng lên ánh trăng cố không cho giọt lệ trào ra nhưng sao khó quá. Dẫu thế nào, nước mắt vẫn không nghe lời tôi, cứ vô thức vượt qua khóe mi lăn dài xuống má. Tôi không muốn Vĩnh Linh trông thấy điều này nên vội vàng đưa tay lên quệt đi. Đêm tối dần trở nên lạnh lẽo hơn. Tôi siết chặt lấy bờ vai nàng để nàng cảm nhận được hơi ấm từ tôi, để tôi hít mùi oải hương trên tóc nàng, để tim tôi mãi khắc sâu tên nàng trong tim, để cái khoảnh khắc đẹp đẽ này mãi không phai nhòa.

Trên cao, vầng trăng soi sáng xuống nhân gian một màu bàng bạc, áng mây lặng lẽ trôi qua hờ hững chào tạm biệt vầng trăng cứ mãi đơn côi trên bầu trời xanh rộng lớn.

_______

(1) trích từ bài Nắm tay nhau du ngoạn chốn nhân gian