phân tích hình tượng hoa lá động vật trong trang trí chùa việt

Trang trí là một loại hình của nghệ thuật tạo hình, có khả năng biểu hiện tư tưởng, tình cảm, thẩm mỹ của cả một cộng đồng, dân tộc. Bằng nghệ thuật cách điệu, tượng trưng hóa các đối tượng như tự nhiên, cây cỏ, động vật… đã tạo thành các mô típ trang trí.

các đề tài trong trang trí kiến trúc gồm hai hệ thống: hệ thống thứ nhát ảnh hưởng của trung hoa đó là các cặp trang trí mai-lan-cúc-trúc, mai-sen-cúc-trúc, mai-lan-cúc-tùng

hệ thống thứ hai là các loại hoa lá mang ý ngĩa cầu phúc mà đại diện tiêu biểu là hoa sen

- mô tuýp hoa sen mang ý ngĩa cao quý gắn với triết lý đạo phật. là đề tài trang trí kiến trúc chủ đạo khác lạ ở chùa Tây phương, chùa Kim liên. cánh sen căng và dày chắc khỏe mà ko thô làm mất đi sự nặng nề kiến trúc trở nên nhẹ nhàng sinh động hơn

-mô tuýp lá đu đủ; trong nhiều công trình kiến trúc tôn giáo có niên đại trước thế kỉ 18 chiếc lá đc sử dụng nhiều có tính chất điểm xuyết làm nền cho đề tài hoa,song ở chùa Tây phương chiếc lá đc thể hiện ở vị trí độc lập, đólà chiếc lá đu đủ có 3 chẽ, mỗi chẽ có gân giũa và nhiều gân nhỏ, đc chạm trên mặt phẳng, các mô tuýp lá hình xoán đc chạm khắc tinh xảo, đg nét đơn giản mà dứt khoát bình dị và gần gũi đã làm cho các thanh rường vốn thô cứng trở nên nhẹ nhàng thanh thoát hơn . với phong cách tự do và tư duy thẩm mỹ cao, người thợ ddieu khắc thể hiện rõ tay nghề của mình làm cho các họa tiết trở nên mềm mại và sống động, có thể coi đề tài hoa lá là phong cách đặc trưng

đề tài động vật trong trang trí kiến trúc

- mô tuýp hổ phù: là một linh vật giống như bộ mặt sư tử lân, chúng thường chiếm các vị trí trung tâm hoặc ở các ô hộc. hổ phù bao giờ cũng đc thể hiện ở góc nhìn chính diện, có mắt quỷ, mũi sư tử, miệng nhe răng lớn, tóc xoăn, sừng nai, má bạnh, hàm mở răng ngậm mặt trăng hay chữ thọ, chữ hỉ, mặt hổ phù đc chạm khá lớn, 2 mắt tròn nổi thành khối mũi  như người, lông mày như hai chiếc lá có gân trông rất khỏe khoắn, miệng hổ phù mở rộng hàm răng, hai tay đc lấy từ mang tai, cánh tay khép lại tỳ lên 2 đấu sen, râu hổ phù đc chạm rất dài và uốn sang 2 bên

-mô tuýp rồng: rồng là con vật ko có thật trong đời sống xã hội, nó mang ý niệm của vũ trụ. mỗi triều đại phong kiến việt nam lại có kiểu dáng rồng riêng cho vương triều của mình, rồng cũng là biểu tượng pháp lực của phật giáo. đến tk18 mô tuýp rồng đc chạm trổ rất nhiều trên các thành phần kiến trúc chùa đình. biểu hiện trên trng trí kiến trúc gỗ chùa tây phương chùa kim liên... rồng đuôi xoắn xuất hiện tưng đôi một ở các thanh rường và xà ngang vì nó chỉ đc thể hiện phần đầu với tư thế nhìn ngiêng từ phía sau, đc cách điệu chìm trong những vân xoắn, rồng có mũi sư tử to gồ lên,lông mũi dài, mắt phượng, mồm to, lưỡi đc thể hiện dưới dạng vân xoắn, từ hốc mắt bay ra chiếc đao mác cuộn tròn, râu ở cằm là 2 chiếc dao lớn hơn bay ra phía sau, chân rồng có 5 móng quặp vào 1 cụm mây, những cụm mây khác đc đè lên thân rồng, rồng đc chạm rất rõ, lông mày hình chiếc lá đc khắc rõ nét và đây đủ, đuôi rồng hình trôn ốc , chỗ kết thúc đuôi xòe ra một cái dải như bay trong gió. hình rồng kiểu  này đc chạm khắc nhiều nơi trang trí cho các thành phần kiến trúc gỗ khác

mô tuýp phượng; phượng là con vật trong bộ tứ linh, nó là con chim thiêng. tk18 mô tuýp chim phượng đc chạm khắc theo dạng phù điêu trang trí cho kiến trúc, đó là những phù điêu chạm phượng chùa tây phương và chùa kim liên đc tạc trong tư thế dang rộng đôi cánh, đuôi dài, chaancos 3 móng vuốt dài đang bay trên trời cao với vân xoắn, gọn gàng mà uyển chuyển, đơn giản mà sinh động

nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc trang trí trong kiến trúc tôn giáo của người việt luôn gắn bó khăng khít với nhau, tạo cho công trình kiến trúc vừa có chức năng sử dụng, chức năng tâm linh, vừa có chức năng thẩm mỹ. điêu khắc chùa tk18 mô tuýp hoa sen đc thể hiện phong phú, sâu sắc và tinh tế như ở chùa tây phương, chùa kim liên, mô tuýp lá đu đủ cũng là đề tài chủ đạo trang trí cho các thành phần kiến trúc, chính sự phối hợp hài hòa, có chọn lựa cho các mô tuýp trang trí như hoa lá rồng phượng..tô điểm cho các thành phàn kiến trúc khác, tạo cho công trình kiến trúc phật giá trị thaamrmyx rất cao, rất đặc trưng cho kiến trúc chùa việt

Vẻ đẹp kiến trúc và mỹ thuật điêu khắc ở các ngôi chùa Việt Nam đã tạo nên sức hấp dẫn khách thập phương ở trong nước và quốc tế, đóng góp cho sự phát triển du lịch nước nhà, giới thiệu với các nước trên thế giới nét độc đáo của văn hóa Việt Nam. Trách nhiệm của mỗi người chúng ta là phải giữ gìn những di sản văn hóa đó, càng giữ nguyên trạng càng tốt, nhất là khi trùng tu tôn tạo. Kiến trúc và điêu khắc ở mỗi ngôi chùa được  bảo tồn và giữ nguyên trạng càng tôn thêm vẻ đẹp cổ kính đầy bản sắc của các ngôi chùa Việt Nam.