Chương I - Phản chiếu

Nếu cần một tỉ số để tổng kết tất cả về Manchester United thì nó đã đến trong trân đấu thứ 1500của tôi: trận đấu cuối cùng. West Bromwich Albion 5 Manchester United 5. Điên rồ. Mãn nhãn.Tuyệt diệu. Mãnh liệt.

Xem Manchester United thi đấu là đồng nghĩa với những bàn thắng và sự kịch tính. Trái tim củabạn sẽ phải trải qua một "bài test". Tôi không phàn nàn về việc United đánh rơi lợi thế dẫn WestBrom 5-2 chỉ trong vỏn vẹn 9 phút. Tôi vẫn thể hiện sự không hài lòng nhưng các cầu thủ hiểu ýnghĩa sâu xa của điều đó. Tôi nói với họ: "Cảm ơn các cậu. Một bữa tiệc chia tay sốc và tuyệtvời!"

Lúc đó, David Moyes đã được chỉ định làm người kế nhiệm. Ngồi trong phòng thay đồ sau trậnđấu, Giggs đùa: "David Moyes cũng vừa mới từ chức."

Dù hàng phòng ngự của United đang gặp vấn đề nhưng tôi vẫn tự hào và nhẹ nhõm khi chuyểngiao cho David Moyes đội hình và ban huấn luyện chất lượng này. Công việc của tôi đã hoàn tất.Gia đình đang đợi tôi tại khu Regis Suite của sân The Hawthorns, một cuộc sống mới mở ratrước mắt.

Ngày chia tay của tôi giống như một giấc mơ. West Brom đã hỗ trợ một cách tân tình nhất. Sautrận, họ còn gửi tặng tôi bản danh sách đăng ký nhân sự có chữ ký của tất cả cầu thủ hai đội. Gầnnhư toàn bộ gia đình tôi đều có mặt ở đây: ba con trai, tám cháu và một, hai người bạn thân thiết.Đó thật sự là một niềm vui dành cho tôi nói riêng và cả gia đình nói chung khi trải qua những giờphút này bên cạnh nhau.

Bước chân từ xe bus đội bóng xuống sân nhà của West Brom, mục tiêu tôi tự đặt ra là thưởngthức từng khoảnh khắc. Quyết định giải nghệ không hề khó khăn vì tôi biết bây giờ là thời điểmthích hợp. Đêm trước trận đấu, các cầu thủ đã tặng tôi một món quà kỷ niệm đặc biệt. Đó làchiếc đồng hồ Rolex 1941 tuyệt đẹp đã được chỉnh đúng 15 giờ 3 phút, ám chỉ thời khắc tôi rađời vào ngày 31 tháng Mười hai năm 1941 tại Glasgow. Họ còn làm một cuốn sách ảnh về toàn bộ khoảng thời gian của tôi tại Old Trafford, với hình gia đình tôi ở chính giữa. Rio Ferdinand,một người đam mê đồng hồ, là người đưa ra ý tưởng này.

Sau khi nhận đồng hồ, sách và tràng pháo tay vang dội khắp căn phòng, tôi thấy những nét mặtđặc biệt của vài cầu thủ. Thật khó để diễn tả khi họ đã luôn có tôi ở bên trong suốt sự nghiệp, vớimột số người là 20 năm. Một cảm giác trống vắng có thể thốt thành lời: "Rồi mọi chuyện sẽ thếnào đây?". Có những cầu thủ thậm chí không biết huấn luyện viên nào khác ngoài tôi.

Vẫn còn một trận đấu nữa và tôi muốn nó phải thật ra trò! United vươn lên dẫn 3-0 trong 30 phútđầu nhưng West Brom không muốn tôi có ngày chia tay quá dễ dàng. John Sivebeak là người ghibàn thắng đầu tiên cho United của Ferguson vào ngày 22 tháng Mười một năm 1986 và JavierHernandez là cầu thủ lập công cuối cùng vào ngày 19 tháng Năm năm 2013. Khi dẫn 5-2, chúngtôi cảm tưởng có thể thắng 20-2. Khi bị gỡ hòa 5-5, Quỷ Đỏ dường như sẵn sàng chịu thất bại 5-20. Hàng phòng ngự của United giống một mớ hỗn độn. West Brom ghi liền ba bàn thắng,Romelu Lukaku hoàn tất cú hat-trick.

Mặc dù hứng chịu cơn mưa bàn thắng những phút cuối, toàn đội vẫn rất vui vẻ. Khi tiếng còimãn cuộc cất lên, chúng tôi ở lại sân để tri ân những cổ động viên Quỷ Đỏ. Giggsy đẩy tôi lênphía trước, một mình giữa hàng nghìn gương mặt rạng rỡ. Người hâm mộ đã dành cả ngày trờihát vang, cổ vũ, tôi rất muốn giành chiến thắng 5-2 nhưng 5-5 có vẻ là lời chia tay thích hợp.Đây là trận đấu đầu tiên có tỉ số này trong lịch sử Premier League cũng như sự nghiệp cầm quâncủa tôi. Lát cắt cuối của lịch sử trong 90 phút cuối cùng.

Văn phòng của tôi ở Manchester cũng ngập tràn thư từ, quà tặng. Real Madrid gửi một món quàrất đẹp: mô hình bằng bạc của quảng trường Cibeles tại Madrid, nơi họ ăn mừng những chức vôđịch quốc gia, kèm với lá thư thân mật từ chủ tịch Real Florentino Perez. Ajax và Edwin van derSar cũng có những món quà riêng. Lyn, thư ký riêng của tôi, đã phải làm việc hết công suất.

Trước đó một tuần, trong trận đấu với Swansea, lần cuối cùng tại Old Trafford, tôi đã không biếtđiều gì sẽ chờ đợi mình, ngoài hai hàng cầu thủ vinh danh. Tôi vừa trải qua bảy ngày căng thẳngvì giải thích với gia đình, bạn bè, cầu thủ và ban huấn luyện quyết định bước sang một chương mới của cuộc đời.

Ý định chia tay sự nghiệp cầm quân nảy mầm vào tháng Mười năm 2012. Càng đến gần Giángsinh, nó càng trở nên mạnh mẽ và rõ ràng hơn trong đầu tôi: "Ta phải giải nghệ thôi."

"Tại sao ông làm thế," Cathy hỏi.

"Mùa trước, đánh mất chức vô địch ở vòng đấu cuối, tôi không thể đón nhận điều đó thêm mộtlần nữa," tôi trả lời. "Hy vọng United vô địch Premier League năm nay và vào Chung kết CúpFA hoặc Champions League. Đó sẽ là cái kết tuyệt vời."

Cathy cũng dần hiểu ra và đồng ý. Chị gái của Cathy là Bridge vừa mất hồi tháng Mười và bà ấygặp rất nhiều khó khăn với mất mát này. Cathy động viên tôi rằng tôi vẫn trẻ để làm những việckhác trong đời. Theo hợp đồng, tôi sẽ phải thông báo quyết định này cho câu lạc bộ trước ngày31 tháng Ba.

Ngẫu nhiên, David Gill gọi cho tôi vào một ngày Chủ nhật của tháng Hai và muốn qua nhà tôi đểtrò chuyện. Một chiều Chủ nhật ư? "Cá là ông ấy định nghỉ việc giám đốc điều hành đây," tôiphán đoán. "Hoặc thế, hoặc là ông chuẩn bị bị sa thải," Cathy trả lời. Cuối cùng, David thôngbáo với tôi sẽ rời ghế giám đốc vào cuối mùa giải. "Quái quỷ thật, David," tôi nói. Rồi tôi kể việcmình cũng đưa ra quyết định tương tự như thế nào.

Ngày hôm sau, tôi nhận cuộc gọi từ gia đình Glazer. Tôi đảm bảo với Joel Glazer rằng ý địnhcủa tôi không liên quan gì đến David, rằng tôi đã quyết từ Giáng sinh. Rồi tôi giải thích những lýdo. Việc chị gái của Cathy qua đời đã ảnh hưởng hoàn toàn đến cuộc sống của chúng tôi. Bà ấycảm thấy cô đơn. Joel nói rằng ông ấy đã hiểu. Chúng tôi thống nhất sẽ gặp nhau tại New York.Một lần nữa, Joel thuyết phục tôi rút lại quyết định. Đánh giá cao những cố gắng và cảm ơn sựủng hộ của Joel nhưng tôi từ chối. Ông ấy tỏ lòng biết ơn những gì tôi đã làm cho câu lạc bộ.

Rồi cuộc trao đổi tiến đến việc tìm ra người kế nhiệm. Một sự thống nhất - David Moyes làngười được chọn.

David sau đó đến nhà tôi để bàn bạc. Nhà Glazer mong muốn sau khi thông tin tôi giải nghệđược xác nhận, những tin đồn về người kế vị sẽ không kéo dài lâu. Họ muốn mọi việc phải xongxuôi trong vài ngày.

Người Scotland luôn giữ trong tâm mình một ý chí mạnh mẽ. Họ chỉ rời quê hương vì một lý doduy nhất: thành công. Người Scotland không rời Scotland để trốn chạy quá khứ mà để hoàn thiệnbản thân. Bạn có thể thấy điều này ở khắp mọi nơi trên thế giới, đặc biệt là Mỹ và Canada. Xaquê nhà tạo nên một niềm quyết tâm nhất định. Đó không phải là chiếc vỏ bọc, đó là sự cươngquyết với thành công. Những điều kể trên đôi khi vận đúng vào con người tôi.

Người Scotland ở nước ngoài không thiếu tính hài hước. Nhưng họ rất nghiêm túc trong côngviệc, một phẩm chất vô giá. Mọi người thường nói với tôi: "Chẳng bao giờ thấy ông cười trongtrận đấu cả." Tôi trả lời: "Tôi không đến đây để cười đùa, tôi đến đây để chiến thắng."

David có nhiều nét kể trên. Tôi biết thân thế của ông ấy. Bố của ông ấy, David Moyes Senior, làhuấn luyện viên tại Drumchapel, nơi tôi từng thi đấu khi là cầu thủ. Gia đình họ rất hòa thuận.Tôi không nói đó là lý do để trao công việc cho một người nào đó nhưng rõ ràng bạn muốn thấynhững nền tảng tốt như vậy ở họ. Tôi rời Drumchapel năm 1957, khi David Moyes Senior cũngmới chỉ là một chàng trai trẻ. Chúng tôi không có mối liên hệ trực tiếp nào, nhưng tôi hiểu câuchuyện nhà Moyes.

Nhà Glazer rất thích David. Ngay lập tức, họ đã ấn tượng với ông ấy. Điểm đầu tiên mà họ chú ýnơi David đó là ông ấy là người nói thẳng. Thẳng thắn về bản thân là một đức tính. Và để chấmdứt những nghi ngờ, tôi sẽ không bao giờ can thiệp vào công việc của David. Sau 27 năm làmquản lý, tôi tiếp tục dấn thân vào bóng đá để làm gì? Bây giờ là thời điểm cho tôi để bóng đá lạisau lưng. David cũng sẽ không gặp nhiều khó khăn tiếp nối truyền thống của câu lạc bộ. Ông ấyđánh giá tài năng rất tốt và từng mang đến lối chơi tuyệt vời ở Everton khi được phép ký hợpđồng với những cầu thủ đẳng cấp.

Tôi tự nhủ với bản thân không bao giờ hối hận với quyết định nghỉ hưu. Điều đó sẽ không thay đổi. Ở độ tuổi bảy mươi, cả thể chất và tinh thần có thể xuống dốc nhanh chóng. Nhưng kể từ khigiải nghệ, tôi khá bận bịu với các dự án ở Mỹ và một số nơi khác. Tôi sẽ không bập vào nhữngthứ vô ích. Tôi đang tìm thử thách mới.

Trong những ngày quyết định chính thức, một khó khăn lớn lao là thông báo với đội ngũ nhânviên ở Carrington, sân tập của United. Tôi vẫn đặc biệt nhớ khoảnh khắc tôi đề cập những thayđổi trong cuộc sống, sự ra đi của chị gái Cathy và nghe thấy tiếng kêu đầy thương cảm: "Ôiii!"Nó thực sự phá bỏ rào cản cuối cùng trong tôi, như một nhát dao cắm vào người.

Tin đồn bắt đầu lan ra một ngày trước thông báo chính thức. Lúc đấy, tôi vẫn chưa nói chuyệnvới em trai Martin. Xử lý toàn bộ quá trình này không hề dễ dàng một chút nào, đặc biệt nếuđứng dưới tư cách của Thị trường Chứng khoán New York, bởi vậy, việc một phần tin tức bị ròrỉ khiến tôi trở nên thỏa hiệp hơn đối với những người mà tôi muốn giao phó.

Sáng thứ Tư, ngày 8 tháng Năm, tôi tập hợp ban huấn luyện trong phòng phân tích băng hình,đội ngũ nhân viên chính tại canteen và các cầu thủ ở phòng thay đồ. Đầu tiên, tôi đã bước vàophòng thay đồ và thông báo quyết định chính thức đã được đăng trên trang chủ của câu lạc bộ.Tôi không cho phép mang điện thoại vào bởi tôi không muốn tin tức tràn ra ngoài trước khi tất cảmọi người ở Carrington được biết. Tuy nhiên, các cầu thủ cũng nhận thức được một điều lớn laosắp xảy đến.

Tôi nói với họ: "Tôi hy vọng không làm ai buồn vì có thể bạn gia nhập câu lạc bộ này vì nghĩ tôisẽ ở đây lâu dài." Thực tình thì United đã nói với Robin van Persie và Shinji Kagawa như vậy, vìnó hoàn toàn đúng ở thời điểm đó.

"Mọi thứ đã thay đổi," tôi tiếp tục. "Cái chết của chị gái vợ tôi là một thay đổi lớn lao.Thêm vàođó, tôi cũng muốn ra đi trong tư thế nhà vô địch.

Và tôi sẽ ra đi trong tư thế nhà vô địch."Một vài gương mặt sốc thấy rõ. "Hãy đến trường đua và tận hưởng đi nhé. Hẹn gặp lại các cậuvào ngày mai." Trước đó, tôi đã cho phép các cầu thủ nghỉ ngơi chiều thứ Tư để đi xem đua ngựaở trường đua Chester. Mọi người đều biết chuyện này. Tôi không muốn họ nghĩ các cầu thủ vô tâm đến mức đi chơi ngay trong ngày thầy giã từ sự nghiệp, nên tôi đã xác nhận rộng rãi việc nàycách đó một tuần.

Rồi tôi lên tầng đến phòng của ban huấn luyện. Họ đều hưởng ứng. Một hai người nhận xét vui:"Cuối cùng đã đuổi được ông đi!" Trong hai nhóm này thì các cầu thủ tỏ ra lo lắng hơn. Độtnhiên trong đầu họ sẽ đầy những câu hỏi: "Huấn luyện viên mới có thích mình không? Mình cònở đây mùa giải tới không?" Còn các huấn luyện viên thì đơn giản hơn: "Đến đây có lẽ là chấmdứt rồi."

Lúc này là thời điểm cho tôi rút lui khỏi những chuyện thông báo và giải thích này để ngồi ngẫmlại. Tôi quyết định đi thẳng về nhà vì tôi biết phản ứng của truyền thông với cơn địa chấn này.Tôi không muốn rời Carrington trước biển phóng viên và ánh đèn flash nhấp nháy.

Về nhà, tôi khóa mình trong phòng. Jason, luật sư của tôi, và Lyn đều gửi những tin nhắn vàothời điểm thông báo chính thức. Lyn có vẻ như còn nhắn tin liên tục trong vòng 15 phút. Tổngcộng 38 tờ báo trên toàn thế giới đã đưa thông tin giải nghệ của tôi lên trang nhất, bao gồm cảNew York Times. Báo chí ở Anh thì đã tăng thêm từ 10-12 trang trong dịp này.

Độ rộng và bề sâu của thông tin trên mặt báo là một sự tôn vinh dành cho tôi. Tôi có nhiều mốibất hòa với đội ngũ làm báo trong suốt những năm qua nhưng tôi không bao giờ nuôi lòng thùhận. Các phóng viên phải làm việc dưới nhiều áp lực. Họ phải cố gắng đánh bại TV, internet,Facebook, Twitter, nhiều thứ khác, và họ còn có một biên tập viên ngồi bên trên. Một ngànhcông nghiệp vất vả.

Điều này cũng chứng tỏ truyền thông cũng không hề hận thù gì tôi, dù những xung đột thì đã xảyra. Họ ghi nhận giá trị của sự nghiệp cầm quân của tôi và những gì tôi mang đến các buổi họpbáo. Họ còn tặng món quà kỷ niệm là một chiếc bánh với trang trí hình máy sấy tóc ở bên trêncùng một chai rượu hảo hạng. Tôi vui vẻ đón nhận chúng.

Trong trận đấu với Swansea, người đọc thông báo của sân đã bật những bản nhạc My Way củaSinatra và Unforgettable của Nat King Cole. United chiến thắng bằng cách đã được thực hiện rất nhiều trong 895 trận thắng trước đó: bàn thắng muộn, phút thứ 87, của Rio Ferdinand.

Bài phát biểu của tôi lúc sau hoàn toàn tự phát. Tôi không có kịch bản nào hết. Tôi chỉ biết tôi sẽkhông đề cao bất cứ cá nhân nào. Sẽ không phải về giám đốc, về người hâm mộ hay các cầu thủ,mà đó là về Câu lạc bộ Manchester United.

Tôi thúc giục đám đông hãy đứng bên cạnh vị huấn luyện viên mới, David Moyes. "Tôi muốngợi lại rằng chúng ta từng có những khoảng thời gian tồi tệ. Khi đó, câu lạc bộ đứng bên tôi, banhuấn luyện đứng bên tôi, các cầu thủ đứng bên tôi. Bởi vậy, nhiệm vụ của các bạn bây giờ làđứng bên huấn luyện viên mới. Điều này rất quan trọng.

"Nếu tôi không đề cập đến David, có lẽ mọi người sẽ hỏi: "Tôi tự hỏi liệu Ferguson có muốnMoyes thay thế hay không?" Chúng tôi cần thể hiện sự ủng hộ trong mọi hoàn cảnh dành choông ấy. Câu lạc bộ cần tiếp tục chiến thắng. Đó là tâm niệm của chúng tôi. Tôi là giám đốcUnited. Như bất kỳ ai, tôi muốn vinh quang được duy trì. Giờ tôi có thể thưởng thức trận đấutheo cách của Sir Bobby từ khi ông giải nghệ. Bạn có thể thấy đôi mắt Sir Bobby rực cháy, haitay ông xoa mạnh vào nhau sau mỗi trận thắng. Tôi cũng muốn điều đó. Tôi muốn dự khán mộttrận đấu tại cúp châu Âu và nói với mọi người: "Tôi tự hào về đội bóng này, đó là một đội bóngtuyệt vời."

Trong bài phát biểu, tôi cũng nhắc đến Paul Scholes. Tôi biết cậu ấy không thích thế nhưng tôikhông thể kìm lòng. Paul cũng đã giải nghệ. Tôi còn dành lời chúc cho Darren Fletcher sớm bìnhphục căn bệnh viêm loét dạ dày mà rất hiếm người mắc phải.

Vài ngày sau tại sân bay, một người đàn ông đưa tôi một chiếc phong bì và nói: "Tôi muốn gửiông thứ này." Đó là một bài báo của Ireland chỉ ra rằng tôi đã rời câu lạc bộ theo cách mà tôi vẫndẫn dắt nó: tự lựa chọn con đường. "Hành động kiểu mẫu của Ferguson" - tác giả đã viết như vậy.Tôi rất thích và tự hào vì bài báo này. Đó chính là cách tôi nhìn nhận quãng thời gian nắm quyềncủa mình ở Old Trafford.

Khi tôi rời băng ghế chỉ đạo, David đến và mang theo bộ ba trợ tá: Steve Round, Jimmy Lumsden và Chris Woods. Ông ấy còn bổ sung Ryan Giggs và Phil Neville làm huấn luyện viên,đồng nghĩa với việc Rene Meulensteen, Mick Phelan và Eric Steele đồng thời mất việc. Đó là lựachọn của David. Tôi sẽ rất hài lòng nếu ông ấy giữ lại đội ngũ huấn luyện nhưng tôi cũng khôngcó quyền ngăn cản ông ấy tái hợp với những trợ lý thân tín của mình.

Jimmy Lumsden đã theo chân David từ lâu. Tôi biết ông ấy khi còn ở Glagow, nhà ông ấy chỉcách nhà tôi hơn một dặm. Jimmy là một người đàn ông nhỏ bé, tốt bụng và một cầu thủ chấtlượng. Thật thất vọng khi những người tài giỏi bị mất việc, tuy nhiên, đó là một phần của bóngđá. Và mọi chuyện cũng được xử lý êm đẹp. Tôi nói với ba người họ rằng tôi tiếc nuối ra sao khikhông thể giữ họ ở lại. Nhưng Mick, người đã bên tôi suốt 20 năm, khuyên tôi không có gì phảitiếc nuối và cảm ơn tôi vì những khoảng thời gian tuyệt vời trước kia.

Khi ngồi nhìn lại mọi thứ, tôi không chỉ chăm chăm tập trung vào vinh quang mà còn cả nhữngthất bại. Tôi từng để thua ba trận Chung kết Cúp FA, trước Everton, Arsenal và Chelsea, ba trậnChung kết Cúp Liên đoàn trước Sheffiled Wednesday, Aston Villa và Liverpool, hai trận Chungkết Champions League đều trước Barcelona. Đó cũng là một phần của Manchester United: hồisinh. Tôi luôn tâm niệm rằng bóng đá không chỉ có chiến thắng và diễu hành. Khi để thuaEverton ở Chung kết Cúp FA 1995, tôi tự nhủ: "Được rồi, ta sẽ thay đổi." Và tôi đôn những cầuthủ trẻ lên, thế hệ vẫn được biết với cái tên Thế hệ vàng 1992. Tôi không thể kìm giữ họ lâu hơnnữa.

Những lần thua trận với Manchester United sẽ cộng hưởng với bạn. Ngồi ngẫm nghĩ chán chê rồivẫn duy trì đường lối cũ không phải là lựa chọn của tôi. Bạn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nếu để thuamột trận Chung kết, đặc biệt khi bạn có 23 cú sút và đối thủ có 2, hoặc bạn thất bại trên chấmphạt đền. Suy nghĩ đầu tiên của tôi luôn là: "Suy nghĩ nhanh về những việc cần làm." Tâm trí tôihướng thẳng đến việc cải thiện hay khôi phục. Đây là một tính cách đặc biệt giúp tôi có khả năngtính toán nhanh trong những trường hợp mà mọi người thường ngã lòng nhiều hơn.

Đôi khi, thất bại lại là kết quả tốt nhất. Đối phó với khó khăn, nghịch cảnh là cả một phẩm chất.Ngay khi ở trong thời kỳ đen tối nhất, bạn cũng đang thể hiện sức mạnh của mình. Một conngười vĩ đại từng nói: "Chỉ là một ngày qua đi trong lịch sử Manchester United." Chiến đấu là một phần của sự hiện diện của chúng ta. Nếu bạn quá yếu ớt với những thất bại, có thể đảm bảochúng sẽ còn kéo dài. Bình thường, United đánh rơi 2 điểm bởi bàn gỡ hòa của đối thủ trong cúsút cuối cùng của trận đấu nhưng vùng dậy giành chiến thắng sáu, bảy trận liên tiếp sau đó. Đâyhoàn toàn không phải là ngẫu nhiên.

Đối với người hâm mộ, có cả một văn hóa đi làm ngày thứ Hai nhưng đầu óc bị xao lãng bởi cáctrận đấu cuối tuần. Một anh chàng viết thư cho tôi vào tháng Một năm 2010: "Ông có thể trả lạitôi 41 bảng tiền vé ngày Chủ nhật? Ông đã hứa đội bóng sẽ chơi hấp dẫn nhưng tôi chẳng thấythế một chút nào." Cổ động viên cơ đấy. Trong đầu tôi đã nảy ra ý trả lời: "Bạn có thể ghi nợ 41bảng từ tất cả số lãi ròng thu thập 24 năm qua?"

United giành chiến thắng trước Juventus và Real Madrid mà có người đòi lại tiền chỉ sau mộtchiều Chủ nhật im ắng. Còn câu lạc bộ nào trên thế giới có thể mang lại những giây phút "đứngtim" như Manchester United? Tôi đã từng cảnh báo người hâm mộ: "Nếu chúng ta thua 0-1 khimà trận đấu còn 20 phút, tôi khuyên các bạn về nhà, hoặc không có nguy cơ sẽ nằm cáng trênđường vào Bệnh viện Hoàng gia Manchester."

Tôi hy vọng không ai phản đối khi tôi nói điều này: sẽ không có bất kỳ ai cần phải trả lại tiền vìxem Manchester United. 

ết><Hết chương 1>