KDCK chuong 1
Bên cạnh sự điều chỉnh của hệ thống pháp luật trong lĩnh vực CK & TTCK, KDCK còn chịu sự chi phối của hàng loạt cơ chế, chính sách khác, đặc biệt là các chính sách tài chính có liên quan như: thuế, phí, lệ phí... Các chính sách này sẽ tác động trực tiếp đến kết quả, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp qua đó có tác động kích thích, hoặc kìm hãm các hoạt động KDCK phát triển. Nếu hệ thống chính sách ổn định, hợp lí sẽ giúp các chủ thể kinh doanh ổn định các khoản chi tiêu, qua đó góp phần ổn định chi phí kinh doanh. Trong điều kiện TTCK chưa phát triển, hoạt động KDCK còn manh mún thì sự hỗ trợ bằng cơ chế chính sách tài chính của nhà nước là điều kiện cần thiết để củng cổ và khuyến khích các hoạt động KDCK phát triển.
● Sự phát triển của TTCK
TTCK phát triển là điều kiện quan trọng đảm bảo cho sự phát triển của các hoạt động KDCK, và ngược lại sự phát triển và hoàn thiện của các nghiệp vụ KDCK là yếu tố tác động tích cực đến sự phát triển chung của thị trường. Trình độ phát triển của TTCK (cao hay thấp) được thể hiện chủ yếu ở một số khía cạnh sau:
- Cung - cầu chứng khoán trên thị trường: TTCK phát triển khi các nguồn hàng hóa phong phú, đa dạng và có đông đảo các chủ thể tham gia mua bán.
- Cơ sở hạ tầng của thị trường: bao gồm hệ thống thông tin thị trường, hệ thống giao dịch, hệ thống lưu kí, thanh toán bù trừ... Thị trường phát triển khi cơ sở hạ tầng tiên tiến và đồng bộ. Các giao dịch chứng khoán sẽ được thực hiện một cách thuận lợi và giảm thiểu được rủi ro hệ thống.
- Sự hiểu biết của công chúng về TTCK: TTCK là thị trường bậc cao, các chủ thể tham gia thị trường nếu không am hiểu những kiến thức về TTCK thì nguy cơ rủi ro là rất lớn. Thị trường sẽ thực sự năng động, hấp dẫn khi nhà đầu tư có sự hiểu biết về CK & TTCK. Vì vậy, sự hiểu biết của công chúng về TTCK là một trong những nhân tố quan trọng tác động đến quy mô và hiệu quả KDCK.
- Quản lí nhà nước về TTCK: TTCK vốn chứa đựng trong bản thân nó những nguy cơ tiềm ẩn như hiện tượng thao túng thị trường, lừa đảo của những kẻ đầu cơ bất hợp pháp, mua bán nội gián. Đây là một trong những nguyên nhân làm cho TTCK có nguy cơ bị sụp đổ. Vì vậy, quản lí giám sát chặt chẽ mọi hoạt động của TTCK là điều kiện tiên quyết để có một TTCK hoạt động công bằng, công khai, minh bạch, hiệu quả. Một TTCK được quản lí chặt chẽ góp phần làm tăng tính hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước...
● Năng lực của chủ thể kinh doanh
- Tiềm lực về tài chính
Dể tiến hành KDCK các tổ chức này phải có quy mô vốn nhất định để thuê được đội ngũ nhân viên có trình độ cao, để đầu tư máy móc, thiết bị thông tin hiện đại, để thực hiện các biện pháp hỗ trợ như quảng cáo, khuyến mại... Do đó vốn là tiền đề để nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty. Tiềm lực tài chính của công ty không chỉ là số vốn hiện có mà còn thể hiện ở khả năng khai thác, sử dụng các nguồn lực tài chính trong và ngoài công ty để phục vụ cho chiến lược phát triển của công ty. Tiềm lực tài chính đủ mạnh cho phép công ty mở rộng quy mô và đa dạng hóa hoạt động, tối thiểu hóa chi phí, tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động của công ty.
- Chất lượng nguồn nhân lực
Trong nền kinh tế tri thức, hàm lượng chất xám trong sản phẩm tạo nên sự khác biệt trong giá trị sản phẩm. Do đó yếu tố có tác động quyết định đến tăng giá trị sản phẩm chính là chất lượng nguồn nhân lực bao gồm cả trình độ của ban lãnh đạo, cũng như đội ngũ nhân viên và tinh thần thái độ làm việc của họ. Một công ty có đội ngũ các nhà quản lí điều hành giỏi, các nhân viên lành nghề có tâm huyết, tận tâm tận lực với công việc là điều kiện tốt đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển bền vững của công ty đó.
- Uy tín hoạt động
Uy tín hoạt động của một CTCK trên thị trường thể hiện ở sự ổn định khách hàng, sự gia tăng nhanh chóng thị phần và doanh thu từ các hoạt động. Uy tín hoạt động là sự đánh giá của khách hàng về sản phẩm dịch vụ của công ty, nhưng nó lại được hình thành bởi nhiều yếu tố khác nhau từ bên trong công ty như năng lực và uy tín của ban lãnh đạo, kinh nghiệm hoạt động, khả năng tài chính, chất lượng sản phẩm dịch vụ, trình độ chuyên môn của nhân viên, văn hóa phục vụ khách hàng... Uy tín của một công ty là tài sản vô hình mang lại lợi thế hoạt động kinh doanh cho CTCK. Cùng một sản phẩm dịch vụ trên thị trường, công ty nào có uy tín hơn sẽ có nhiều cơ hội mở rộng hoạt động và phát triển dịch vụ, chiếm lĩnh được thị trường hơn các công ty khác.
● Các nhân tố khác
Ngoài các nhân tố kể trên, sự phát triển của các hoạt động KDCK còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như: phong tục tập quán tiêu dùng, thói quen đầu tư, thu nhập dân cư, hiểu biết của công chúng về CK & TTCK...
1.4. ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CHỨNG KHOÁN
1.4.1. Tầm quan trọng của đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK
1.4.1.1. Khái niệm đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK
Đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK là tập hợp các chuẩn mực hành vi, cách cư xử và ứng xử được quy định cho nghề nghiệp KDCK nhằm bảo vệ và tăng cường vai trò, tính tin cậy, niềm tự hào của nghề nghiệp KDCK trong xã hội.
Đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK được thể hiện thông qua một số tiêu chí đánh giá như: mức độ chấp hành luật pháp, trình độ năng lực chuyên môn, tiêu chuẩn và quy trình hoạt động, đạo đức và niềm tự hào nghề nghiệp...
1.4.1.2. Tầm quan trọng của đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK
- Đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động KDCK là yếu tố quan trọng quyết định đến sự tin tưởng của khách hàng đối với những người làm nghề KDCK.
Các tổ chức thực hiện nghiệp vụ KDCK là các tổ chức cung ứng dịch vụ cho khách hàng. Để thu hút, lôi kéo được khách hàng đến với mình thì điều kiện tiên quyết là CTCK phải tạo được niềm tin, hay sự tin tưởng của họ. Bởi vì, một trong những tiêu chuẩn quan trọng để đo lường chất lượng các sản phẩm dịch vụ là uy tín của đơn vị cung ứng dịch vụ. Trên phương diện này đạo đức nghề nghiệp còn quyết định đến sự tồn vong của ngành KDCK.
- Thông qua các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, các cơ quan quản lí nhà nước sẽ có cơ sở pháp lí để quản lí hoạt động của các tổ chức cung ứng dịch vụ KDCK, các tổ chức cung ứng dịch vụ KDCK sẽ quản lí được tình hình chấp hành tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của các nhân viên.
Một trong những tiêu chuẩn của đạo đức nghề nghiệp KDCK là phải làm việc theo đúng chuyên môn nghiệp vụ, đúng các quy trình công việc để tạo cho khách hàng niềm tin đã sử dụng dịch vụ từ những tổ chức chuyên nghiệp. Thông qua việc xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn đạo đức KDCK buộc người hành nghề phải thực hiện nghiệp vụ theo đúng quy trình, đảm bảo chất lượng, mang lại hiệu quả cho mình và cho xã hội. Điều này cũng đồng nghĩa với các hành động trái với các chuẩn mực công việc, trái với tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp sẽ bị xã hội lên án.
- Đạo đức nghề nghiệp góp phần xây dựng hình ảnh tốt đẹp của nhà KDCK. Sự tuân thủ đạo đức nghề nghiệp của người KDCK là yếu tố quan trọng góp phần tạo ra sự tin tưởng của khách hàng. Thông qua đó tạo được uy tín và hình ảnh tốt đẹp cho khách hàng. Chính điều này sẽ góp phần tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa người KDCK và khách hàng, giữa những người KDCK với nhau. Từ đó tạo động lực cho sự phát triển của ngành KDCK.
1.4.2. Các chuẩn mực về đạo đức nghề nghiệp
1.4.2.1. Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp đối với công ty thành viên
● Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật nhà nước, các chế tài trong hoạt động kinh doanh
Việc các công ty chứng khoán, công ty quản lí quỹ, công ty lưu kí và thanh toàn bù trừ chứng khoán... có chấp hành pháp luật, các quy chế, chế tài liên quan đến hoạt động KDCK một cách đầy đủ và nghiêm minh hay không là một thước đo, đo lường chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của công ty đó.
Mức độ chấp hành luật pháp KDCK của các tổ chức KDCK như thế nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: hệ thống pháp luật có đầy đủ và hoàn chỉnh không, hiệu lực pháp lí như thế nào, cơ chế kiểm soát của ngành và nội bộ công ty ra sao, ý thức chấp hành luật pháp của công dân nước đó có nghiêm minh không...
● Phải chú tâm đến công việc và cẩn trọng trong khi hành nghề
KDCK là một loại hình dịch vụ đặc trưng của các nền kinh tế có sự vận hành của TTCK. Loại hình dịch vụ này tốt hay không tốt có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của nhà đầu tư và qua đó có ảnh hưởng lớn tới sự ổn định và phát triển của nền kinh tế - xã hội. Vì vậy, các yêu cầu về chữ tâm, chữ đức và tính cẩn trọng khi hành nghề được coi là một trong những thước đo đánh giá chuẩn mực đạo đức hành nghề KDCK.
Để đáp ứng được chuẩn mực này, các công ty thành viên phải tuyển dụng và xây dựng được đội ngũ cán bộ có trình độ, tận tụy và có tinh thần trách nhiệm với công việc, phải xây dựng quy trình hoạt động theo tiêu chuẩn thống nhất.
+ Hiểu khách hàng:
- Phải có sự nỗ lực mẫn cán và chuyên nghiệp nhằm tìm hiểu các thông tin tài chính, thông tin cá nhân cơ bản và các mục tiêu đầu tư của mỗi khách hàng.
- Các thông tin phải được cập nhật thường xuyên để phản ánh bất kì sự thay đổi quan trọng nào đối với hiện trạng của mỗi khách hàng.
+ Phù hợp với khách hàng:
- Mọi ý kiến tư vấn đều phải xem xét đến tình hình và mục tiêu đầu tư của khách hàng.
- Các ý kiến tư vấn phải dựa trên cơ sở sự hiểu biết về nhân thân và tài chính của khách hàng, sự phân tích các thông tin liên quan tới giao dịch cụ thể.
- Trong việc hướng dẫn hoặc tư vấn đầu tư phải chú tâm đến mức độ phù hợp của từng khách hàng đối với tính chất, quy mô và mức độ chấp nhận rủi ro của việc đầu tư chứng khoán.
+ Cẩn trọng khi hành nghề:
- Hướng dẫn và cung cấp đầy đủ cho khách hàng những kiến thức cơ bản và thông tin cần thiết trong quyết định đầu tư chứng khoán.
- Phải hướng dẫn và giải thích để khách hàng hiểu rõ những rủi ro khi quyết định đầu tư chứng khoán.
- Phân tích thông tin phải cụ thể, tỉ mỉ có số liệu hỗ trợ, phải nêu bật được những thông tin quan trọng và các thông tin có liên quan.
- Việc cung cấp thông tin và tư vấn đầu tư vào bất kì loại chứng khoán nào cũng phải được thực hiện trên cơ sở sự hiểu biết, kinh nghiệm đồng thời phải chỉ rõ đâu là thông tin sự kiện (thông tin thật), đâu là thông tin nhận định để tránh gây ra sự hiểu lầm.
- Cẩn trọng khi thực hiện các lệnh nếu phát hiện có dấu hiệu sử dụng thông tin nội bộ, hoặc cho rằng đó là những lệnh thao túng giá, hoặc lệnh mua bán không bình thường.
● Trung thực, công bằng và công khai trong hành nghề
Trung thực, công bằng, công khai trong hành nghề là một tiêu chí quan trọng đánh giá chuẩn mực đạo đức hành nghề kinh doanh. Đối với lĩnh vực KDCK - một loại hình kinh doanh dịch vụ đặc biệt, tiêu chuẩn này lại càng cần thiết và quan trọng, đảm bảo cho mọi nhà đầu tư đều có cơ hội đầu tư như nhau và được đối xử bình đẳng khi tham gia đầu tư chứng khoán.
Để thực hiện tốt chuẩn mực đạo đức này, các công ty thành viên phải hoạt động trung thực, trong sạch dựa trên nguyên tắc bình đẳng trong việc cung cấp dịch vụ. Cụ thể là:
+ Ưu tiên lợi ích của khách hàng:
- Phải đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Xử lí lệnh của khách hàng theo thứ tự ưu tiên một cách công bằng và bình đẳng, ai đến trước phục vụ trước, ai đến sau phục vụ sau. Ưu tiên thực hiện lệnh mua bán của khách hàng trước lệnh của công ty, hoặc lệnh của nhân viên môi giới và dịch vụ chứng khoán.
- Không được sử dụng thông tin để mua bán chứng khoán cho riêng mình khi các thông tin chưa được cung cấp, hoặc có ý định dấu không cung cấp thông tin cho khách hàng.
+ Tôn trọng tài sản của khách hàng:
- Tài sản của khách hàng phải được quản lí tách riêng tài sản của công ty.
- Bảo vệ quyền lợi của khách hàng trong phạm vi nhiệm vụ, giữ bí mật các thông tin, số liệu của khách hàng.
- Lưu giữ bảo quản, đảm bảo an toàn các tài liệu chứng nhận quyền sở hữu chứng khoán của khách hàng.
+ Thông tin cung cấp cho khách hàng phải đầy đủ, chính xác, kịp thời, công bằng.
+ Không được đưa ra những lời hứa cả bằng văn bản lẫn lời nói mang tính chất đảm bảo về lợi ích sẽ thu được từ việc đầu tư vào chứng khoán của khách hàng.
+ Không có những hành vi, biểu hiện có thể gây ra sự hiểu lầm, hoặc ấn tượng không đúng về tính trung thực, độ tin cậy và văn minh giao dịch từ phía khách hàng.
+ Công ty thành viên không được:
- Nhận thu nhập trái phép thông qua việc thực hiện nhiệm vụ.
- Gợi ý thực hiện nhiệm vụ có lợi ích trực tiếp hoặc xung đột lợi ích với khách hàng.
- Làm những công việc có cam kết nhận, hay trả những khoản lợi ngoài thu nhập thông thường.
● Tính chuyên nghiệp
Tính chuyên nghiệp là một thước đo quan trọng đánh giá chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của một tổ chức KDCK. Một công ty KDCK được đánh giá là một tổ chức chuyên nghiệp nếu nó đảm bảo được một số yêu cầu cơ bản sau:
+ Có quy trình hoạt động cụ thể cho từng nghiệp vụ kinh doanh, đảm bảo tính khoa học, thực tiễn, hiệu quả, phù hợp với các chế tài về quản lí KDCK và đáp ứng được yêu cầu của khách hàng một cách tốt nhất.
+ Nhân viên môi giới và dịch vụ chứng khoán phải thực hiện hoạt động nghiệp vụ một cách chuyên nghiệp.
Các tổ chức KDCK sử dụng người có chuyên môn phù hợp là thể hiện sự tôn trọng khách hàng và tôn trọng đạo đức nghề nghiệp.
- Phải nỗ lực liên tục và được đào tạo thường xuyên để duy trì chuẩn mực cao về kiến thức chuyên môn và các kĩ năng nghiệp vụ.
- Các lệnh và yêu cầu giao dịch khác của khách hàng phải được thực hiện theo yêu cầu và đúng quy định, đảm bảo được sự tôn trọng và tin tưởng của khách hàng.
- Các giao dịch được thực hiện bởi các nhân viên môi giới và dịch vụ chứng khoán đã được cấp phép hành nghề và được công ty cho phép giao dịch.
- Chỉ những chứng khoán niêm yết hoặc đăng kí giao dịch, hoặc những chứng khoán được công ty cho phép giao dịch mới được phép giao dịch và thể hiện trên sổ sách chứng từ của công ty.
● Bảo mật
Bảo mật tài sản của khách hàng có quan hệ giao dịch với công ty là một chuẩn mực đạo đức quan trọng của các tổ chức kinh doanh trong lĩnh vực tài chính ngân hàng nói chung và KDCK nói riêng.
Để thực hiện tốt chuẩn mực đạo đức này, nhân viên môi giới và dịch vụ của các công ty thành viên phải đảm bảo việc bảo mật chặt chẽ nhất đối với thông tin của khách hàng. Cụ thể là:
- Tất cả các thông tin liên quan đến giao dịch và hồ sơ của khách hàng phải được coi là bí mật và không được phép tiết lộ trừ khi được khách hàng cho phép hoặc theo quy định của pháp luật.
- Không được thảo luận bất kì thông tin nào của khách hàng với người không có liên quan, phải đảm bảo rằng hồ sơ, hoặc các giấy tờ khác về khách hàng không bị lấy đi hoặc không bị quan sát.
- Thông tin về khách hàng không được sử dụng dưới bất kì hình thức nào nhằm tác động tới các giao dịch vì lợi ích cá nhân nhân viên KDCK, công ty khác hoặc khách hàng khác.
1.4.2.2. Đạo đức nghề nghiệp đối với cá nhân hành nghề chứng khoán
Tùy theo từng ngành nghề kinh doanh mà các tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp có những đòi hỏi khác nhau. Nhìn chung yêu cầu đạo đức nghề nghiệp đối với cá nhân hành nghề chứng khoán bao gồm:
- Có trình độ chuyên môn và kĩ năng nghề nghiệp trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán.
- Tuân thủ các quy định của pháp luật, các quy chế, quy định trên TTCK. Cá nhân hành nghề chứng khoán không được thực hiện các hoạt động bị cấm, không tạo điều kiện giúp người khác vi phạm pháp luật, không trục lợi từ thông tin nội bộ, hành động vì mục tiêu trục lợi cá nhân, gây nên những tác động xấu cho thị trường.
- Có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan quản lí nhà nước, cơ quan quản lí thị trường để phát hiện và loại bỏ các hiện tượng tiêu cực, đảm bảo thị trường hoạt động minh bạch, công bằng, công khai và hiệu quả.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Net