Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 1

Bài 1: THÌ CỦA ĐỘNG TỪ 

I-  Hiện tại đơn (Simple Present):

1) Cách thành lập:  

- Câu khẳng định   S + V(s/es);       S + am/is/are

- Câu phủ định    S + do/does + not + V;    S + am/is/are + not

- Câu hỏi      Do/Does + S + V?;    Am/Is/Are + S?

2) Cách dùng chính:

Thì hiện tại đơn được dùng để diễn tả:

2.1 Một thói quen, một hành động được lặp đi lặp lại thường xuyên. Trong

câu  thường  có  các  trạng  từ:  always,  often,  usually,  sometimes,  seldom,  rarely,

every day/week/month …

Ex:    Mary often gets up early in the morning.

2.2 Một sự thật lúc nào cũng đúng, một chân lý.

Ex:   The sun rises in the east and sets in the west.

2.3 Một hành động trong tương lai đã được đưa vào chương trình,kế hoạch.

Ex:  The last train leaves at 4.45.

II-  Hiện tại tiếp diễn (Present Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định   S + am/is/are + V-ing

- Câu phủ định    S + am/is/are + not + V-ing

- Câu hỏi      Am/Is/Are + S + V-ing?

2) Cách dùng chính:

Thì hiện tại tiếp diễn dùng để diễn tả:

2.1 Một hành động đang diễn ra ở hiện  tại (trong  lúc nói); sau câu mệnh

lệnh, đề nghị. Trong câu thường có các trạng từ: now, right now, at the moment,

at present, …

Ex: What are you doing at the moment?

- I’m writing a letter.

       Be quiet! My mother is sleeping.

2.2 Một hành động đã được lên kế hoạch thực hiện trong tương lai gần.

Ex:   What are you doing tonight?

  - I am going to the cinema with my father.

2.3 Một hành động nhất  thời không kéo dài  lâu,  thường dùng với  today,

this week, this month, these days, …

Ex: What is your daughter doing these days? Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 2

  - She is studying English at the foreign language center.

3) Những động từ không được dùng ở thì HTTD:

3.1 Động từ chỉ giác quan: hear, see, smell, taste

3.2 Động từ chỉ tình cảm, cảm xúc: love, hate, like, dislike, want, wish

3.3 Động  từ chỉ  trạng  thái, sự  liên hệ, sở hữu:  look, seem, appear, have,

own, belong to, need, …

3.4 Động từ chỉ sinh hoạt trí tuệ: agree, understand, remember, know, …

III- Hiện tại hoàn thành (Present Perfect):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + have/has+ V3/ed

- Câu phủ định      S + have/has + not + V3/ed

- Câu hỏi        Have/Has + S + V3/ed?

2) Cách dùng chính:

Thì HTHT dùng để diễn tả:

2.1 Một hành động xảy ra trong quá khứ không xác định rõ thời điểm.

Ex: Have you had breakfast? – No, I haven’t.

2.2 Một hành động xảy ra trong quá khứ, còn kéo dài đến hiện tại.  

Ex: My friend Nam has lived in HCMC since 1998.

2.3 Một hành động vừa mới xảy ra.

Ex: I have just finished my homework.

2.4 Trong cấu trúc: 

Be + the first/second… time + S + have/has + V3/ed

Be + the ss nhất + N + S + have/has + V3/ed

  Ex: This is the first time I have been to Paris.

         She is the most honest person I have ever met.  

3) Các trạng từ thường dùng với thì HTHT:

just (vừa mới), recently/lately (gần đây), ever (đã từng), never (chưa bao

giờ), yet  (chưa), already  (rồi), since  (từ khi – mốc  thời gian),  for  (khoảng), so

far/until now/up to now/up to the present (cho đến bây giờ)

IV- Hiện tại hoàn thành tiếp diễn (Present Perfect Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + have/has+ been + V-ing

- Câu phủ định      S + have/has + not + been + V-ing 

- Câu hỏi        Have/Has + S + been + V-ing?

2) Cách dùng chính: Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 3

Thì HTHTTD được dùng để diễn tả:

* Hành động bắt đầu trong quá khứ và kéo dài LIÊN TỤC đến hiện tại và

còn tiếp diễn đến tương lai, thường dùng với How long, since và for.

Ex: How long have you been waiting for her?

- I have been waiting for her for an hour.

  * HTHT: hành động hoàn tất

     HTHTTD: hành động còn tiếp tục

V-  Quá khứ đơn (Simple Past):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + V2/ed;      S + was/were

- Câu phủ định      S + did + not + V;  S + was/were + not

- Câu hỏi        Did + S + V?;    Was/Were + S?

2) Cách dùng chính:

Thì QKĐ dùng để diễn tả hành động đã xảy ra và hoàn tất trong quá khứ

với thời gian được xác định rõ. Các trạng từ thường đi kèm: yesterday, ago, last

week/month/year, in the past, in 1990, …

Ex: Uncle Ho passed away in 1969.

VI- Quá khứ tiếp diễn (Past Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + was/were + V-ing

- Câu phủ định      S + was/were + not + V-ing

- Câu hỏi        Was/Were + S + V-ing?

2) Cách dùng chính:

Thì QKTD dùng để diễn tả:

2.1 Một  hành  động  xảy  ra  (và  kéo  dài)  vào  một  thời  điểm  hoặc  một

khoảng thời gian trong quá khứ.

Ex:   She was studying her lesson at 7 last night.

What were you doing from 3pm to 6pm yesterday?

  - I was practising English at that time.

2.2 Một hành động đang xảy  ra  (V-ing) ở quá khứ  thì có một hành động

khác xen vào (V2/ed).

Ex:   He was sleeping when I came.

  While my mother was cooking dinner, the phone rang.

2.3 Hai hành động diễn ra song song cùng lúc trong quá khứ. Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 4

Ex:   While I was doing my homework, my younger brother was playing

video games.

VII-  Quá khứ hoàn thành (Past Perfect):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + had + V3/ed

- Câu phủ định      S + had+ not + V3/ed

- Câu hỏi        Had + S + V3/ed?

2) Cách dùng chính:

Thì QKHT dùng để diễn tả:

2.1 Một hành động xảy ra và hoàn tất trước một thời điểm hoặc một hành

động khác trong quá khứ (hành động trước dùng HAD + V3/ed, hành động sau

dùng V2/ed).

Ex:   We had had dinner before eight o’clock last night.

  Lucie had learned English before she came to England.

2.2 Một hành động đã xảy  ra nhưng chưa hoàn  thành,  tính đến một  thời

điểm nào đó trong quá khứ.

  Ex:   By the time I left that school, I had taught there for ten years.

    (Tới lúc tôi rời ngôi trường ấy, tôi đã dạy được 10 năm.)

3) Thì này thường được dùng với các từ, ngữ sau đây:

* After, before, when, as, once

Ex:  When I got to the station, the train had already left.

* No sooner … than (vừa mới … thì)

   Hardly/Scarely … when (vừa mới … thì)

Ex:   He had no sooner returned from abroad than he fell ill.

---> No sooner had he returned from abroad than he fell ill.

(Anh ấy vừa mới trở về từ nước ngoài thì đâm ra bệnh.)

* It was not until … that … (mãi cho tới … mới …)

   Not until … that … (mãi cho tới … mới …)

Ex:   It was not until I had met her that I understood the problem.

---> Not until I had met her did I understand the problem.

(Mãi tới khi tôi gặp cô ta, tôi mới hiểu được vấn đề.)

VIII- Quá khứ hoàn thành tiếp diễn (Past Perfect Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + had + been + V-ing

- Câu phủ định      S + had + not + been + V-ing Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 5

- Câu hỏi        Had + S + been + not + V-ing?

2) Cách dùng chính:

Thì QKHTTD dùng để nhấn mạnh  tính LIÊN TỤC của hành động cho

đến khi một hành động khác xảy ra trong quá khứ.

Ex:   When she arrived, I had been waiting for three hours.

IX- Tương lai đơn (Simple Future):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + will/shall + V

- Câu phủ định      S + will/shall + not + V

- Câu hỏi        Will/Shall + S + V?

2) Cách dùng chính:

Thì TLĐ dùng để diễn tả:

2.1 Một hành động sẽ xảy ra trong tương lai. 

Ex:  I will call you tomorrow.

2.2 Một quyết định đưa ra vào lúc nói.

Ex:  It’s cold. I’ll shut the window.

  2.3 Một quyết tâm, lời hứa, đề nghị, yêu cầu.

Ex:   I will lend you the money.

  Will you marry me?

2.4 Một tiên đoán, dự báo trong tương lai.   

Ex:  People will travel to Mars one day.

3) Một số trạng từ chỉ thời gian thường gặp:

tomorrow, tonight, next week/month/year, some day, in the future, …

* LƯU Ý: Cách dùng của be going to + V:

  + Diễn tả ý định (không có trong kế hoạch)

Ex: I have saved some money. I am going to buy a new computer. 

(Tôi đã để dành được một ít tiền. Tôi định mua một máy vi tính mới.)

+ Diễn tả một dự đoán có căn cứ

Ex: Look at those clouds. It’s going to rain.

(Hãy nhìn những đám mây đó kìa. Trời sắp mưa.)

X-  Tương lai tiếp diễn (Future Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + will/shall + be + V-ing

- Câu phủ định      S + will/shall + not + be + V-ing 

- Câu hỏi        Will/Shall + S + be + V-ing? Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 6

2) Cách dùng chính:

Thì TLTD dùng để diễn  tả một hành động  sẽ đang diễn  ra ở một  thời

điểm hay một khoảng thời gian trong tương lai.

Ex:   This time next week I will be playing tennis.

  We’ll be working hard all day tomorrow.

XI- Tương lai hoàn thành (Future Perfect):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + will/shall + have + V3/ed

- Câu phủ định      S + will/shall + not + have + V3/ed 

- Câu hỏi        Will/Shall + S + have + V3/ed?

2) Cách dùng chính:

Thì TLHT dùng để diễn tả:

2.1 Một hành động sẽ hoàn tất trước một thời điểm trong tương lai.

Ex:   It’s now 7pm. I will have finished teaching this class by 8.30.

  (Bây giờ là 7 giờ tối. Tôi sẽ dạy xong lớp này lúc 8g30.)

2.2 Một hành động sẽ hoàn tất trước một hành động khác trong tương lai.

  Ex:  By the time you come back, I will have written this letter.

    (Vào lúc anh trở lại, tôi sẽ viết xong lá thư này.)

* Thì này  thường được bắt đầu bằng By +  time (By  then, By  the  time, By

the end of this week/month/year).

XII-  Tương lai hoàn thành tiếp diễn (Future Perfect Continuous):

1) Cách thành lập:

- Câu khẳng định     S + will/shall + have + been + V-ing

- Câu phủ định      S + will/shall + not + have + been + V-ing

- Câu hỏi        Will/Shall + S + have + been + V-ing?

2) Cách dùng chính:

Thì TLHTTD dùng để nhấn mạnh  tính LIÊN TỤC của hành động so với

một thời điểm nào đó hoặc hành động khác trong tương lai.

    Ex:   By  next  month,  he  will  have  been  working  in  the  office  for  ten

years.

  When George gets his degree, he will have been studying at Oxford

for four years.

All things are difficult before they are easy. 

Vạn sự khởi đầu nan. Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 7

Bài 2: THỂ THỤ ĐỘNG 

I-  Các bước đổi câu chủ động sang câu bị động:

1) Xác định S, V, O trong câu chủ động (V có thể là đơn hoặc kép. Nếu là

V kép thì V cuối cùng-V chính- được đổi thành V3/ed.)

2) Xác định thì của động từ

3) Đem O trong câu chủ động làm S trong câu bị động, đem S trong câu chủ

động làm O trong câu bị động

4) Lấy V chính trong câu chủ động đổi thành V3/ed rồi thêm BE thích hợp

trước V3/ed

5) Đặt BY trước O trong câu bị động 

Ex:   (A)   The cat     ate     the mouse.

--->   (P)   The mouse    was eaten   by the cat.

Trong  (A), The cat  là S, ate  là V chính,  the mouse  là O. Đem  the mouse

làm S  và  the  cat  làm O  trong  (P). Lấy V  chính  đổi  thành V3  là  eaten. Do V

chính  trong (A) ở  thì quá khứ đơn và The mouse  trong (P) số  ít nên BE phải  là

was. Đặt by trước the cat.

* Cấu trúc cơ bản của câu bị động là BE + V3/ed. Sau khi làm xong, cần

kiểm tra lại có thiếu một trong hai yếu tố đó không.

II-  Động từ trong câu chủ động và bị động:

Tenses  Examples

Simple

Lan cleans the floor every morning.

--> The floor is cleaned by Lan every morning.

Simple

past

Nam broke the glasses.

--> The glasses were broken by Nam.

Present

continuous

The pupil is not doing some exercises.

--> Some exercises are not being done by the pupil. 

Past

continuous

Mother was cooking dinner at 6 yesterday.

--> Dinner was being cooked by mother at 6 yesterday.

Present

perfect

The secretary has just finished the report.

--> The report has just been finished by the secretary.

Past

perfect

The boy had found the key before 9 yesterday.

--> The key had been found by the boy before 9 yesterday.

Simple

future

Mr. Brown will not teach our class.

--> Our class will not be taught by Mr. Brown. Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 8

Future

perfect

The students will have written many compositions.

--> Many compositions will have been written by the students.

Modal

verbs

a) The students must do this exercise in class.

--> This exercise must be done in class by the students.

b) We ought to overcome these difficulties.

--> These difficulties ought to be overcome.

III-  Một số điểm cần lưu ý:

1) Câu hỏi chủ động và bị động:

(A) Did your father make this chair?

--->  (P) Was this chair made by your father?

  (A) Who repaired your bicycle?

--->  (P) Whom was your bicycle repaired by?

         (By whom was your bicycle repaired?)

  (A) What plays did Shakespeare write?

--->   (P) What plays were written by Shakespeare?

2) Lược bỏ túc từ trong câu bị động:

Nếu chủ từ trong câu chủ động KHÔNG chỉ rõ là người hay vật cụ thể, rõ

ràng (people, someone, every one, no one, any one, I, we, you, they, s/he, it) thì

khi đổi sang câu bị động (by people /someone / every one / no one / any one /

me / us / you / them / her / him / it) có thể được bỏ đi.

Ex:  (A) People built that bridge in 1998.

  --->   (P) That bridge was built in 1998. 

3) Động từ có hai túc từ:

3.1 Động từ cần giới từ TO: give, lend, send, show, … 

  (A) John will give me this book. (=John will give this book to me.)

  --->  (P1) I will be given this book by John.

  --->  (P2) This book will be given to me by John.

3.2 Động từ cần giới từ FOR: buy, make, get, …

  (A) He bought her a rose. (=He bought a rose for her.)

  --->   (P1) She was bought a rose.

  --->   (P2) A rose was bought for her.

4) Một số dạng bị động khác:

4.1 Cấu trúc They/People say/think/believe… that …

    - (A) People say that Henry eats ten eggs a day.

  --->  (P1) It is said that Henry eats ten eggs a day. Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 9

  --->  (P2) Henry is said to eat ten eggs a day.

    - (A) They thought that Mary had gone away.

  --->  (P1) It was thought that Mary had gone away.

  --->   (P2) Mary was thought to have gone away.

4.2 Cấu trúc HAVE / GET + something + V3/ed

  - (A) I had him repair my car. 

  --->  (P) I had my car repaired (by him).

    - (A) I get her to make some coffee.

  --->   (P) I get some coffee made (by her).

Time is gold.

 Thời gian là vàng.

Bài 3: SỰ HOÀ HỢP GIỮA CHỦ TỪ VÀ ĐỘNG TỪ

I-  Những trường hợp động từ chia dạng số ít:

Nếu chủ từ thuộc các trường hợp sau thì động từ chia dạng số ít.

1) Danh từ đếm được số ít hoặc danh từ không đếm được:

- Mary lives in China.

- Milk is my favorite drink.

2) Danh từ tận cùng bằng “S” mang nghĩa số ít:

news,  mathematics  (maths),  economics,  linguistics,  politics,  statistics,

physics,  phonetics,  aerobics,  athletics,  gymnastics,  measles,  mumps,  rickets,

diabetes, the Philippines, the United States, …

- The news is interesting.

3) Đại từ bất định:

every/any/no/some + body/one/thing

- Someone is kbocking at the door.

4) Mệnh đề bắt đầu bằng THAT/WHAT/WHERE/WHEN… hoặc cụm từ

bắt đầu bằng TO V/V-ing:

- That you get high marks does not surprise me.

- To master English is not easy.

- Growing flowers was her hobby when she was young.

5) Từ chỉ thời gian, khoảng cách, tiền bạc, đo lường, thể tích:

- Eight hours of sleep a day is enough. 

- Five kilometers is not a long distance. Ngữ pháp tiếng Anh THPT    Nguyễn Đặng Hoàng Duy

Study, study more, study forever!!!    Trang 10

- Twenty dollars is too much to pay for that stuff.

6) Từ định lượng + N mang nghĩa số ít:

- Each of the children has a toy.

- One of my friends is coming.

II-  Những trường hợp động từ chia dạng số nhiều:

Nếu chủ từ thuộc các trường hợp sau thì động từ chia dạng số nhiều.

1) Danh từ đếm được số nhiều:

- Engineers are key figures in our life.

2) Các danh từ khác nhau kết hợp bằng AND:

- Scientists and engineers are very important.

3) Từ định lượng + N mang nghĩa số nhiều:

- Most of the students here work very hard.

- Some books I read last week are written by a famous writer.

4) Danh từ luôn ở dạng số nhiều:

people, police, cattle, poultry, military, goods, clothes, scissors, glasses,…

- The police have arrested the robbers.

- Sun glasses are used to protect your eyes from the sunlight.

* Chú ý: A pair of scissors is helpful in this case.

5) The + Adj chỉ danh từ số nhiều:

the  rich/poor,  the young/old/elderly,  the homeless,  the handicapped,  the

blind/deaf/mute, the English/Chinese/Vietnamese,…

- The poor have many problems.

III- Những trường hợp cần lưu ý:

1) Khi các chủ từ được nối với nhau bởi as well as, with,  along with hoặc

together with, động từ sẽ hoà hợp với chủ từ thứ nhất.

- The students, as well as their teacher, have not come yet.

- The teacher, as well as his students, has not come yet.

2) Khi các chủ từ được nối với nhau bởi either … or, neither … nor, hoặc 

not only … but also động từ sẽ hoà hợp với chủ từ gần nhất.

  - Neither she nor her friends have arrived.

  - Not only the dogs but also the cat is mine.

3) A number of + N số nhiều –