Mascow một chiều xuân tươi đẹp như bao ngày khác. Cái nắng vàng nhè nhẹ hoà với tiếng cười nói đông vui, hoà vào khung cảnh con sông En-bơ, như một sức sống dạt dào và vui tươi. Nắng nhảy nhót trên những gợn sóng lăn tăn, cùng với hàng cây bạch dương cổ kính càng tô điểm thêm cho sự lung linh huyền ảo của dòng sông. Nhưng giữa khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp này, văng vẳng đâu đây tiếng khóc thút thít. Một cô gái đang thu mình vào một góc bên bờ sông, những giọt nước mắt không ngừng lăn xuống trên gò má. Âm thanh nhỏ bé này đã bị sự ồn ào vui vẻ của dòng người ngoài kia át đi. Tại sao cô lại ngồi khóc, giữa trời xanh và nắng vàng như vậy, tiếng khóc khiến cho một vùng cỏ cây xung quanh cô dường như cũng buồn bã và ủ rũ theo. Thân hình cô đang run rẩy, hai tay chắp lại trước ngực và cầu nguyện, hằng mong một sự cứu rỗi nào đó. Một chiếc máy bay, lướt qua trên bầu trời xanh không một gợn mây, bóng của nó loang loáng trên mặt nước. Cô gái kia gục xuống, oà lên khóc...

_Đừng khóc nữa, quên nó đi. Có tao ở đây rồi, mày không cần phải nhớ nó, cũng không cần tốn nước mắt vì nó nữa...  - Một bàn tay đặt lên vai cô.

 ................ 

 Reng....reng...reng....

 Tiếng chuông báo hiệu giờ học đã kết thúc vang lên tại một trường học ở Mascow. Nguyệt lặng lẽ đi xuống thư viện. Lang thang giữa các giá sách cao chất ngất, ngón tay đang lướt trên các bìa sách bỗng dừng lại ở một cuốn, có vẻ cũ kĩ, dày cộp. Cô lấy nó xuống khỏi kệ và bắt đầu đọc. Những quyển sách phủ đầy bụi với từng trang giấy ố vàng như thế này luôn là thứ cuốn hút các độc giả. Trong khi cô đang chìm trong nội dung của cuốn sách, có tiếng ai đó nói: 

  _Điểm của bài kiểm tra lần trước, đã được dán trên bảng thông báo rồi đó, mau đi thôi. 

_Có rồi sao ?  - Nguyệt tự nhủ. 

  Đem quyển sách cất lại vào kệ, rồi vội vàng chạy theo mấy người bạn kia. Trước bảng thông báo từ lâu học sinh đã chen chúc nhau đứng đó, tiếng ồn ào cách một đoạn hành lang cũng vẫn nghe được. Nguyệt cố gắng lách qua đám đông kia, chỉ cần như thế là cô sẽ nhìn thấy tờ giấy báo điểm dán tại đó. Nhưng khổ nỗi, chiều cao của cô rất khiêm tốn...nếu không muốn nói là quá lùn ... so với đám bạn học thì cô bất quá giống như người khổng lồ và người tí hon vậy, cô chỉ có thể đợi họ tản bớt đi, thì may ra sẽ xem được điểm, haizz... 

_Đứng yên đó đi, tao xem giúp mày - Giọng nam quen thuộc vang lên phía sau cô, tờ đề trên tay Nguyệt liền bị giật lấy. Cậu ta là Thái- một người bạn học mới quen của Nguyệt. Do công tác của gia đình mà cậu ta mới chuyển tới đây, và học cùng lớp với Nguyệt. Cô đỏ mặt một lúc, rồi quay ngoắt đi. Cô thà tự mình xem còn hơn là đi nhờ một thằng con trai.  

_Ơ con này, cứng đầu thế nhờ ?  - Cầm tờ đề của Nguyệt lên xem, quay lại liền thấy cô có vẻ bất mãn. Một lúc sau, cậu ta đi ra. 

_ A- nhé. 

  Nguyệt thở dài ngao ngán. Đây đã là môn thứ 3 cô bị A- trong 4 môn cô theo học. Nhìn cô, hắn cười tủm tỉm: 

_A- cũng đâu có thấp, sao héo hon thế ?  Cô lườm nhẹ hắn: 

_Mày lo của mày đi  

_2 A+ và 1 A rồi nhé - Hắn vẫn tủm tỉm. Nguyệt tức giận đấm vào tay hắn một cú khá đau, rồi quay đi. Hắn vội chạy theo sau: 

_Cáu thế ? Tao có thể giúp mày có A+ đấy ? 

   Nguyệt tảng lờ đi, coi như không nghe thấy gì. Hắn đuổi kịp và kéo cô lại. Cô ấm ức, đập cái nữa vào người hắn: 

_Tôi biết ông giỏi rồi. Ai chẳng muốn được giỏi như ông ! 

  Hắn lại cười khúc khích, rồi kéo cô vào thư viện. Để Nguyệt đợi bên ngoài còn mình vào trong chọn sách. Một lúc sau, ai đó đem ra một chồng 5-6 quyển sách dày bịch. 

_Toàn bộ chỗ này, đọc hết đi, tao đảm bảo mày sẽ thoát khỏi kiếp A-! - Hắn nói tiếp -  Không hiểu chỗ nào hỏi tao! 

  Không đợi lời cảm ơn từ Nguyệt, hắn bước vội đi, miệng lẩm bẩm rên rỉ vì đau. Đáng đời cho tội khoe khoang ! Sau bữa tối hôm đó, Nguyệt liền thấy Thái đứng trước cửa nhà mình. Hắn gãi đầu gãi tai, lúng túng đáp: 

_Để mày tự học tao chẳng yên tâm gì cả ...nên đến kèm mày luôn ... 

  Nguyệt phì cười, rồi kéo hắn vào trong nhà. Cứ thế, như một thói quen, mỗi buổi tối rảnh rỗi, Thái đều sang nhà Nguyệt, vừa là học cùng, vừa để dạy cô. Nhờ đó, chẳng mấy chốc mà cô tiến bộ thấy rõ. Hết học kì II, Nguyệt không còn điểm A- nào cả. Thấm thoắt chẳng mấy chốc đã đến kì nghỉ đông. Thời tiết lạnh giá như muốn đóng băng của xứ sở bạch dương, khiến cô chỉ muốn chui vào trong chăn cả ngày mà ngủ. Ông trời đúng là chẳng bao giờ biết chiều lòng người, ngay lúc này, tiếng chuông cửa lại vang lên. Rồi cả tiếng mẹ cô gọi : 

_Nguyệt ơi, dậy đi ! Thái sang rủ con đi chơi này ! 

  Nguyệt tỉnh tỉnh mơ mơ, còn chưa kịp hiểu chuyện gì đang xảy ra, thì cái chăn trên người đã bị giật tung ra. 

_Mấy giờ rồi mà còn nằm thế này hả con kia ! Dậy mau, đi nhà thờ với tao ! 

 Nguyệt bật dậy, trông thấy Thái ngồi kế bên, kề sát vào người mình. Với nụ cười nhăn nhở không - thể - lẫn - vào - đâu - được. Cô hét toáng lên, đỏ ửng cả mặt. Ai đời lại để một thằng con trai nhìn thấy mình trong bộ dạng này cơ chứ ? Thoáng nghĩ, nhưng rồi Nguyệt cũng quyết định đi cùng Thái...

Từ đó, như cuộc hẹn không lời, 2 đứa cứ thế tự tìm đến nhau đi đây đi đó trong suốt kỳ nghỉ đông dài dằng dặc. Khi thì cùng nhau nghe giảng kinh ở nhà thờ, khi cùng nhau đi chơi ném tuyết, trượt tuyết. Lúc nào mệt thì ra vườn hoa Lê - nin ngồi nghỉ.

Một ngày nọ, hắn bỗng hỏi :

_ Đố Nguyệt nhé, ở Việt Nam có tuyết không ?

Nguyệt đáp không ngần ngại :

_ Không có, bởi vì Việt Nam có khí hậu nóng ẩm, sao mà đủ lạnh để có tuyết ? 

Vừa nói xong, cô bị cốc đầu một cái :

 _ Thế mày quên vùng cao tây Bắc Bộ hả con ?

Nguyệt ôm đầu, mặt xị ra. Thái xoa đầu an ủi :

_ Thôi, mày nói thế cũng phải, đa số Việt Nam không có tuyết.

Rồi hắn cầm cục tuyết lên vân vê :

_ Hồi nhỏ tao sống ở Việt Nam, có hiểu tuyết là gì đâu ! Sang đây lần đầu, tao mới thấy tuyết thật vô cùng thú vị. Cho đến tận bây giờ ...

Nói rồi hắn hất quả cầu tuyết sang cho Nguyệt. Cô nhìn quả cầu tuyết, nó tròn đẹp, trong trắng như chính tâm hồn trong sạch, ngây ngô của cô. 

Ngày ngày tiếng chuông nhà thờ gần nhà cô vang lên đều đều nghe đến mòn tai. Nhưng hôm nay tại sao cứ cảm thấy có cảm giác gì đó khang khác. Nghe như chính nhịp đập con tim Nguyệt mỗi khi ở cạnh Thái ... Có điều gì đó lạ lắm, từ sâu thẳm bên trong ... Có khi nào Nguyệt đã ... yêu Thái rồi không ???

Rồi thấm thoát, năm học mới lại đến, nhưng tâm trạng Nguyệt lúc này khác hẳn. 

Trong trận bóng chày đầu năm có Thái tham gia, cô cũng đến xem.Chẳng may ..."Cốp" ! Quả bóng chày văng ra khỏi sân, đập trúng đầu Nguyệt, làm cô bất tỉnh. Mọi người xúm lại, vội bế cô vào phòng y tế. Thái thấy thế cũng vội buông gậy chạy theo. Một lúc sau, Thuý (một người bạn cùng lớp của hai đứa) cầm gậy của Thái chạy đến, giục hắn mau ra sân. Thái lầm bầm: 

_Tao đã đánh bóng làm nó bất tỉnh rồi, giờ tao muốn nói câu xin lỗi với nó.   

_Thế mày định để cả sân đợi mày hả Thái ?  - Giọng Thuý năn nỉ, Thái không còn cách nào khác, buộc phải bỏ Nguyệt lại, ra sân thi đấu tiếp, trước khi đi, không quên xoa đầu và thì thầm điều gì đó vào tai Nguyệt. Một lúc sau, cô tỉnh lại. Thấy thế Thuý nói ngay: 

_Tỉnh rồi hả ? Nghe kĩ đây: Tao và Thái đã có hôn ước rồi. Thái là của tao, mày đừng lại gần nó nữa ! 

  Nguyệt ngơ ngác: 

_Hôn ước là sao?  - Cô vốn sinh ra và lớn lên trên đất Nga, suốt 16 năm qua, hai tiếng Việt Nam đối với cô chỉ hiển hiện qua lời kể của bố mẹ, làm sao cô biết văn hoá Việt Nam thế nào ?     

  Thuý cười khinh bỉ: 

_Đó là lời hứa giữa gia đình tao và Thái, để cả hai đứa sau này sẽ lấy nhau. Mày cùng lắm là biết nói tiếng Việt, một chữ bẻ đôi mày cũng không biết, cả văn hoá Việt Nam nữa, mày chẳng biết gì đâu. Nghe nhé: mẹ Thái là một người rất coi trọng truyền thống và gia phong người Việt, nên mày không có cửa làm dâu đâu. Khôn hồn thì xéo ra khỏi cuộc đời Thái cho tao !   

  Nói xong Thuý quay đi, đóng sầm cửa lại, bỏ Nguyệt run rẩy 1 mình trong phòng. đến, Nguyệt khoá trái cửa, tự nhốt mình trong phòng, bố mẹ gọi cũng chẳng ra, cả Thái đến kèm học nó cũng bướng bỉnh không mở cửa. Bởi lẽ những giọt nước mắt kia, cô chỉ muốn giữ cho riêng mình thôi.
Thái tiu nghỉu bước về. Nhưng ở nhà, ngoài bố mẹ cậu còn có gia đình Thuý ngồi đó nữa. Mẹ cậu nói:
_Bây giờ Thuý cần về Việt Nam, sức khoẻ nó không cho phép ở lại Nga. Thế nhưng bố mẹ Thuý vẫn phải ở lại để công tác. Vậy nên con chịu khó về Việt Nam một thời gian. Việc học của con, mẹ sẽ sắp xếp. 

  Thái nghe vậy liền khựng lại, rồi cậu xin phép sang nhà Nguyệt báo tin. Thấy Thái đập cửa ầm ầm, mẹ Nguyệt bảo muộn rồi, có gì mai nhắc nó. Thái chỉ kịp nói: 

_Nhờ cô nói với Nguyệt, mai cháu về Việt Nam rồi. Nếu có thể, hi vọng nó ra sân bay Sheremetyevo, lúc 8h, để tiễn cháu ! 

Rồi cậu chạy vụt về, trong lòng chỉ day dứt chưa nói lời tạm biệt với Nguyệt tử tế.

 ....Maxcova một đêm trắng, hay lòng ta thổn thức không nguôi.... 

 Sớm hôm sau, Thái và Thuý cùng nhau ra sân bay. Họ bước đi nhưng tâm trạng khác nhau. Thuý chỉ muốn độc chiếm Thái càng nhanh càng tốt, còn Thái, anh chỉ mãi tìm kiếm một hình bóng.  

_Nguyệt, em ở đâu ?

Nhưng rồi, họ bước lên máy bay và bình thản về Việt Nam. Trước khi rời đi, Thái không quên nhìn lại con sông En-bơ - 1 chân trời kỉ niệm của anh. Giá như anh thấy Nguyệt lúc đó, và giá như cô nhìn anh, và chào tạm biệt anh lần cuối.... Đáng tiếc, trên đời này không có giá như...  

........................ 

  5cm/s, đó là vận tốc của một cánh hoa anh đào đang rơi, và cũng là tốc độ của cuộc sống chậm rãi này. Thà rằng ta đừng gắn kết với nhau như những cánh hoa trong cùng một bông. Để rồi khi cánh hoa rơi xuống đất, thì ta cũng từ từ chậm rãi bước ra khỏi cuộc đời nhau. Chút sức sống trong cánh hoa tàn chẳng thể ngược chiều gió mà tìm về chốn xưa được. Dù sau này, cơn gió cuộc đời lạnh lùng vô tình kia thổi ta lướt qua nhau một lần nữa, thì khi đó cũng chẳng còn gì gắn kết chúng ta lại. Ta chậm rãi đến bên nhau, ta lặng lẽ đến bên nhau, rồi lặng lẽ rời xa nhau. Cũng vận tốc ấy, tưởng như đi vào vô cùng.... Trừ khi có ai đó dừng lại và hoài niệm....  

  Mười năm sau....cảnh chiều thu nước Nga vẫn xám xịt u uất như nào. Cái lạnh điềm báo của mùa đông cận kề ngăn ta ra khỏi nhà, làm cảnh vật thưa thớt đi. Trên cây cầu Tretriakovsky thấp thoáng bóng hai con người, 1 nam và 1 nữ. Nhưng xem ra họ chẳng để ý gì đến nhau. Họ lướt qua nhau ... lặng lẽ ...  Rồi như có một sợi dây liên kết vô hình níu giữ, hai người cùng quay lại nhìn nhau. Chẳng ai biết họ đang làm gì, chỉ là họ ngập ngừng nghe theo bản năng mình, và khi bắt gặp sự ngập ngừng không kém của đối phương, một không khí ngại ngùng bao trùm lấy vạn vật.

 _ Liệu chúng ta có quen nhau ? 

 Người thiếu phụ giật mình rồi cũng mỉm cười: 

_Tôi cũng nghĩ như vậy đấy !  

 Và như sắp đặt trước, hai người họ cùng thốt lên: 

_Chẳng phải bạn là Thái ? / Chẳng phải bạn là  Nguyệt ?

  Hai người cùng ngại ngùng nhìn nhau, không gian giữa họ như bừng sáng lên ánh mặt trời le lói. Nếu như xưa, như lúc họ còn ở tuổi 16, thì họ đã ôm chầm lấy nhau. Nhưng thời gian thực quá đỗi tàn nhẫn, và họ hiểu rõ điều gì đã níu chân họ lại. Dẫu lý trí họ lớn theo thời gian, thì con tim lại mãi bồng bột như nào. Hai trái tim lại một lần nữa tan chảy như thời thanh xuân tươi đẹp. Họ mãi im lặng, bỗng tiếng chuông nhà thờ quen thuộc từ quá khứ - hiện tại lại vang lên, phá tan sự im lặng kia. Thái ngập ngừng: 

_cNguyệt....em sao rồi ? 

Nguyệt cúi gằm xuống, toàn thân cô run rẩy, trái tim cô đang loạn nhịp mất rồi.Thái - thanh xuân tươi đẹp của cô, đang ở đây, vẫn hình bóng ấy,  vẫn dáng vẻ ân cần ấy, nào cô đã quên được. Anh ấy, tiếng chuông ấy, cây cầu Tretriakovsky bắc qua sông En-bơ, cả bầu trời kí ức ùa về trong cô. Mắt cô bắt đầu rưng rưng... 

_Kìa ! Nguyệt ! Em sao vậy ?....Em ổn không ?  - Thái lại gần cô hơn. 

Chỉ chờ có vậy, Nguyệt lao đến ôm lấy anh mà nức nở. Bao tâm sự cô đè nén trong lòng bấy lâu nay, bao câu hỏi cô không hỏi anh được, giờ đây như vỡ tung cùng nỗi nghẹn ngào: 

_Thái ! Anh đã ở đâu vậy ? Anh có biết em đã chờ anh lâu lắm rồi không ? Tại sao ? Tại sao anh lại chạy trốn em lâu đến vậy ? Anh biết em chẳng thể quên anh mà ! 

 Thái bàng hoàng hết mức. Anh chẳng thể ngờ người con gái 10 năm trước anh đánh mất, vẫn nơi đây, và đợi anh bằng cả trái tim chân thành ấy. Anh ôm chặt lấy cô, giọng run run: 

_Anh....xin lỗi...Không ngờ hôm nay chúng ta lại được gặp nhau như thế này. Mùa xuân như bừng nở lại trong hai tâm hồn tưởng như đã héo mòn vì tình yêu kia, và chẳng ai muốn thoát ra để trở về với thực tại nữa. Một lúc sau họ mới buông khỏi nhau, Nguyệt lúc này mắt đã đỏ hoe, hỏi Thái: 

_Anh....dạo này thế nào ? Thuý với anh có tốt không ? 

Lòng Thái chợt se lại. Anh hiểu Nguyệt đã biết về gia đình của anh và Thuý bây giờ. Anh nói:

_Ừm...Thuý vẫn rất tốt với anh, em yên tâm. Anh và cô ấy đã cưới nhau được rồi. Cuộc sống của anh đến giờ cũng yên ổn. Anh sang đây là để công tác. 1 tuần nữa anh về. Còn em....giờ ra sao ?  

  _Em đính hôn với Ngọc rồi ! 

  _Ngọc ? Ngọc nào ?  - Thái hỏi dồn  

_Ngọc bạn cũ của chúng ta ấy.

Thái giật mình ! Là cậu ấy....Cậu ta và Thái thân nhau từ độ Thái còn chưa biết Thuý cơ. Hai người gần như không có gì dấu diếm nhau, vậy mà từ khi Thái về Việt Nam họ gần như không liên lạc nữa. Đôi khi Thái thấy Ngọc về Việt nam, nhưng giữa họ có điều gì đó tạo nên một bức tường vô hình ngăn cách. Giờ đây anh mới hiểu lý do....  

  _Nguyệt ! Em kể rõ lại được không ?  

  Nguyệt thở dài: 

_Anh muốn nghe sao ... thôi được rồi ...  

  Chẳng là ngày hôm ấy, cái ngày xa xôi 10 năm trước, Nguyệt đang đau lòng vì Thái về Việt nam, rồi câu nói: 

_Mày không phải nhớ nó nữa, có tao đây rồi... 

  Đó là Ngọc, người đã cứu rỗi tâm hồn cô lúc đó. Sau đó Ngọc đã thế chỗ Thái, làm mọi việc với Nguyệt, trong khi đó Nguyệt vẫn muốn chờ anh. Một ngày nọ sau chuyến công tác dài ngày ở Việt Nam về, Ngọc mang theo tin Thái và Thuý đã kết hôn. Nguyệt quá shock, lúc đó cô chạy ra sông En-bơ vào một buổi tối mùa đông, khóc toáng lên cho bớt ấm ức, rồi tuyết lạnh rơi xuống cùng với nhiệt độ ngày càng hạ thấp. Cô không thấy lạnh, nỗi đau trong tim khiến cô quên đi cái lạnh thấu xương của mùa đông. Cô ngất xỉu. Ngọc đã tìm thấy cô và đưa cô đến bệnh viện  

  Nguyệt kể xong, Thái run rẩy_Quả thực khi đi anh đã quá vô tâm với em, đẩy em vào nỗi đau khôn cùng ấy. Anh...không còn cách nào khác...anh không thể bỏ con mình được. Anh....xin lỗi...Khi đó mẹ con Thuý thực sự cần anh...   Nguyệt đáp:

_Em luôn tha thứ cho anh. Cũng sau chuyện đó em mới có dũng khí quên anh, chấp nhận Ngọc, và sống thanh thản hơn.

  Rồi cô đứng thẳng, mắt nhìn anh: 

_Giờ đây chúng ta đã lớn rồi. Dẫu rằng chẳng thể phủ nhận tình cảm dành cho anh, nhưng, quá khứ mãi lùi xa, chẳng thể là thực tại, chi bằng cứ để nó lại đó. Bây giờ chúng ta có gia đình rồi, đến với nhau là chuyện không thể. Vậy thì chúng ta hãy làm bạn. Dù rằng không thể mang lại hạnh phúc cho nhau, nhưng một lần nữa cảm ơn anh vì tất cả ...  

  Thái đứng ngây người ra, rồi anh ôm chặt cô, vỗ nhẹ vào lưng cô: 

_Nguyệt, cô gái của anh, em đã trưởng thành thật rồi. Chỉ cần em sống tốt là anh cũng hạnh phúc rồi 

Hai người cùng cười với nhau, con sông En-bơ lại bừng sáng giữa trời mùa thu u ám của Mosscow. Dòng sông bừng sáng kia hay sự thanh thản của hai tâm hồn, trời thu lạnh lẽo hay cái kết chưa viên mãn cho cuộc tình ấy  ... 

  Thời gian thấm thoắt trôi, Nguyệt và Ngọc đã kết hôn hơn một năm, họ sắp sửa đón đứa con đầu lòng. Với Nguyệt, một cuộc sống yên bình nhẹ nhàng với Ngọc trên nước Nga xinh đẹp, thế là đủ.  

  Một ngày nọ, Ngọc dọn dẹp xong căn phòng cho đứa con sắp ra đời. Cậu xoa bụng bầu của Nguyệt và khẽ nói: 

_Con của bố, đừng có đạp mạnh làm mẹ đau nha.  

  Nguyệt bật cười. Rồi Ngọc xuống nhà nấu ăn. Nguyệt bỗng nhìn thấy một bức ảnh còn sót trong khe tủ. Lật ra xem, đó là ảnh cô và Thái chụp cùng nhau khi xưa, lúc họ cùng nhau đến nhà thờ. Nguyệt mỉm cười, cất bức ảnh trở lại trong ngăn tủ: Tạm biệt nhé, thanh xuân của tôi !  

  Phía bầu trời về đêm của Việt Nam, Thái cũng đang ôm con anh và thủ thỉ kể về thời gian anh ở Nga: 

_Ở đó có sông En-bơ, Nhà thờ Đức Mẹ, vườn hoa Lê-nin ... Tất cả đều như một giấc mơ đẹp ... và còn có ... - Anh ngập ngừng.  

Đứa trẻ vô tư hỏi :

_Còn gì nữa hả bố ?

_À, không có gì đâu con.

Thúy bước vào phòng thúc con đi ngủ. Chờ Thuý đưa con vềphòng Thái mới lẩm bẩm :

_Còn có một hồi ức thanh xuân tươi đẹp nữa ... phải không Nguyệt ???

Rồi thoáng một giây khi tiếng chuông nhà thờ vừa điểm, hai tâm hồn đồng điệu cùng hướng về nhau ... nhưng chỉ một giây duy nhất à thôi ...

Nguyên tác : Trần Nguyệt Hằng