John Berger
(bài thơ mở đầu cuốn sách And our faces, my heart, brief as photos)

----

Lúc tôi mở ví

để đưa giấy tờ

trả tiền

xem giờ của một chuyến tàu

tôi đã ngắm khuôn mặt mình.

Phấn hoa cổ xưa

hơn những núi non

dãy Aravis còn son

so với núi già.

Những hạt nhuỵ hoa

còn gieo mầm mãi

khi Aravis đã già

không còn khác một ngọn đồi.

Bông hoa cất trong ví

của trái tim, những nguồn cơn

tạo nên đời ta sống,

trường tồn hơn non núi.

Khuôn mặt chúng ta, trái tim tôi

ngưng đọng như những tấm hình.

---

Bài thơ này thoạt tiên không dễ hiểu. Đọc văn ông cụ một thời gian, mình mới dần dà ngộ ra.

Đây là một chút suy niệm của người lữ khách đang dừng chân bên dãy Aravis của nước Pháp, tìm chuyến tàu đi đến trạm tiếp theo trong hành trình. Ông mang theo bức hình của ông và người được gọi là "mình", một người hẳn là vô cùng thân thuộc.

Ông cụ quan sát rất tinh tế về sự tồn tại của vạn vật. Một loài hoa có thể còn cổ xưa hơn núi non hùng vĩ. Nên bông hoa ông cất trong ví của trái tim, tức là bức hình của "mình", sẽ trường tồn hơn non núi.

Khi ông cụ ngắm nhìn vạn vật trong dòng thời gian đằng đẵng của chúng, ông vẫn tin rằng tình cảm và liên kết giữa những tâm hồn sẽ còn tồn tại bền lâu hơn thế.
Sự bền lâu ấy ngưng đọng thành những tấm hình.

Vì sao là hình chụp? John Berger có quan điểm rằng nhiếp ảnh đồng điệu với thời gian hơn là không gian. Việc này về sau nếu ngộ ra thêm, xin phép bàn tiếp.