Một ít từ điển hán việt

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng

Anh hùng xuất thiếu niên: Anh hùng từ khi còn trẻ tuổi. 

Bất tài vô tướng: Không có khả năng, không có tướng mạo (vừa bất tài vừa xấu)

Bất đắc kỳ từ: Chết lúc nào không hay.

Đao quang kiếm ảnh: Ánh sáng của đao, thân ảnh của kiếm.

Chủng quyết chửu kiến 踵決肘見: Câu này là chỉ sự nghèo nàn rách rưới.

Quyết đao 決刀: Con dao sắc bén dùng để chém kẻ tử tù.

Băng hỏa lưỡng trọng thiên: Hai sự việc tương phản xảy ra cùng một lúc

Nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy: một lời nói ra xe bốn ngựa cũng đuổi không kịp

Thất khiếu: hai tai, hai mắt, hai lỗ mũi và miệng.

Đồ án sinh linh: Muôn người than khóc.

Oan oan tương báo dĩ hận miên miên: Oán thù tương báo mãi bao giờ mới dứt.

Vô công bất thụ lộc: Không có công không nhận thưởng.

Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân = Trời không phụ người có lòng tốt.

Khai chi tán diệp dùng để nói việc nối dõi tông đường.

Anh hùng nan quá mỹ nhân quan: Anh hùng khó qua ải mỹ nhân.Tam giới: dục giới, sắc giới, vô sắc giới.
Lục dục: mắt muốn nhìn cái đẹp, tai muốn nghe cái hay, mũi muốn ngửi mùi thơm, lưỡi muốn. nếm vị ngon, thân muốn được hưởng sung sướng, ý nghĩ muốn được vui vẻ.
Hồng trù: áo đỏ cô dâu.

Trảm quyết 斬決: Chém ngay lập tức.

Mộc hạp: Hộp gỗ.

Quyết nhiên: Nhất định là như vậy, không thể khác.

Quốc gia hưng vong thất phu hữu trách: Khi nước nhà bị nạn thì các công dân phải có trách nhiệm đứng lên bảo vệ sông núi

Quyết án: xét việc để định tội.

Phủ quyết = Phản đối.

An phận thủ thường: bằng lòng với số phận.

Bất chiến tự nhiên thành: Không đánh mà thắng.

Bất khả chiến bại: Không thể bị đánh bại, không bao giờ thua.

Binh quý xuất kỳ bất ý: Trong binh pháp quý nhất là tấn công bất ngờ

Binh quý thần tốc: Trong binh pháp quý trọng tính thần tốc.

Binh bất yếm trá: Trong binh pháp không ngại gian dối.

Cửu ngũ chí tôn: Ý chỉ vua

Duy ngã độc tôn: Tự xem mình là người cao quý nhất

Dục tốc bất đạt: Làm việc nóng vội thì khó thành công

Nhất tiễn hạ song điêu = Một mũi tên trúng hai con nhạn = Một mũi tên trúng hai đích: Trong binh pháp Tôn Tử có nghĩa ẩn dụ là nhất cử lưỡng tiện, cùng một sự việc nhưng có thể đạt đến hai mục đích khác nhau.

Điểu vị thực vong, nhân vị lợi vong: Chim vì ăn mà chết, người vì lợi mà chết.

Đồng sàng dị mộng: Nằm cùng một giường nhưng khác suy nghĩ, khác tư tưởng.

 Sinh linh đồ thán: Muôn người than khóc

Đồng  thanh tương ứng. Đồng khí tương cầu = Cùng thanh âm thì ứng đáp, cùng tính khí thì tìm nhau.

Hồng nhan họa thủy: Người đẹp hại nước.

Vô độc bất trượng phu = Không độc không phải trượng phu (câu này có ý mai mỉa hơn là khen tặng)

Thế thiên hành đạo: Thay trời trừng phạt kẻ có tội

Pháp bất vị thân: Xử án phải công bằng với tất cả mọi người kể cả người thân của mình

Thiên bất dung gian, lý bất dung tình: Trời không dung  gian ác, lý không dung tình nghĩa

Nam nữ thọ thọ bất thân: Trai gái không được thân cận với nhau sợ làm điều xằng bậy.

Nhàn cư vi bất thiện: Ngồi rỗi (ở không) không việc gì thì làm những việc không tốt

Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm: Vẽ hổ, vẽ da, khó vẽ xương. Biết người biết mặt, không biết được lòng dạ người đó

Nhất nhật tại tù - thiên thu tại ngoại: Một ngày trong tù lâu bằng ngàn năm sống ở bên ngoài

Điểu vị thực vong, nhân vị lợi vong: Chim chết vì ham mồi, người chết vì ham lợi

Dưỡng hổ di họa: Nuôi hổ để họa về sau

Nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục : Đến nhà thì phải kính trong phong tục của người ta

Nhất nghệ tinh nhất thân vinh: Có một nghề tinh xảo thì thân được sung sướng suốt đời.

Nhất sĩ nhì nông: Nhất là người đi học, nhì là người làm ruộng - Kẻ sĩ thì hơn người làm ruộng nhưng đến lúc hết gạo thì làm ruộng hơn người học trò (nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rong, nhất nông nhì sĩ )

Hổ tử lưu bì, nhân tử lưu danh: Hổ chết để lại da, người chết để lại danh tiếng.

Nhất tự thiên kim: Một chữ đáng giá ngàn lượng vàng – Câu nói vàng ngọc

Nhất tự vi sư bán tự vi sư: Học một chữ phải kế là thầy nửa chữ cũng phải là thấy. Câu này chỉ có nghĩa bóng là phải nhớ ơn những người đã chỉ vẽ cho ta bất cứ việc gì.

Hữu xạ tự nhiên hương: Có xạ thì thơm. (Xạ: túi thơm của con cầy hương)

Pháp bất vị thân: Xử án phải công bằng với tất cả mọi người kể cả người thân của mình

Phu xướng phụ tùy: Chồng nói vợ theo

Phụ mẫu chi dân: Quan chức như cha mẹ dân – Câu này có ý nghĩa là dân phải kính trọng các quan chức như cha mẹ nhưng ngược lại quan chức cũng phải đối xử tốt lành với dân như đối với con cái mình vây.

Phú quý bất năng dâm - Bần tiện bất năng di – Uy vũ bất năng khuất: Giàu có không lợi dụng đồng tiền mua dâm – Lúc nghèo cũng không thay đổi lập trường của mình - Dưới áp lực của kẻ mạnh ta vẫn phải giữ vững lập trường theo lẽ phải của minh.

Phú quý sinh lễ nghĩa: Khi giàu có hay đẻ ra các nghi thức không cần thiết. Lúc giàu có cũng gìn giữ như mọi người đừng tìm cách khoe khoang của cải bày trò lễ nghĩa dổm không có trong phong tục tập quán của mình.

Lạc hoa hữu ý, lưu thủy vô tình: Hoa rụng có ý, nước trôi vô tình.

Phúc bất trùng lai họa vô đơn chí: Việc phúc đức ít đến hai lần liên tiếp, trong khi có tai nạn thì thường có nhiều tai nạn kế tiếp. Thí dụ: Khi sẽ bị động đất thì có những hậu chấn.

Quân tử nhất ngôn: Người quân tử chỉ nói một lời, không có thay đổi lời.

Quân xử thần tử, thần bất tử bất trung: Vua bắt tôi chết thì phải chết nếu không chịu chết thì không trung thành

Rượu bất khả ép, ép bất khả từ: Không nên ép người ta uống rượu, nhưng đã bị bạn ép thì không nỡ từ chối

Sĩ, nông, công thương, binh: Xã hội ta có 5 giới chính. Sĩ: học sinh, sinh viên, trí thức - Nông: người đi cày - Công: là thợ - Thương: người buôn - Binh: là người lính

Sinh ký tử quy: Sinh ra sống tạm, chết là về nơi vĩnh viễn.

Tích thiện phùng thiện: Làm lành gặp lành

Liệt hỏa thí kim, gian nan thí đức: Lửa thử vàng, gian nan thử sức.

Thiên cơ bất khả lậu: Ý Trời không được nói ra

Tiên học lễ, hậu học văn: Học lễ nghĩa trước rồi học văn chương sau

Tiền dâm hậu thú: Đối xử với nhau như vợ chồng trước khi làm hôn thú. Thí dụ như bạn trai gái đời nay ở với nhau

Tống cựu nghênh tân: Đón mới tiễn cũ - đón Xuân mới, tiễn năm cũ

Tru di tam tộc: Giết 3 đời

Bệnh tòng khẩu nhập, họa tòng khẩu xuất: bệnh hay vào từ miệng, tai họa hay đến từ lời nói.

Trường túc bất chi lao: Chân dài thì (đi xa) không mệt

Tứ hải giai huynh đệ: Bốn bể đều anh em

 Nhàn cư vi bất thiện: Nhàn rỗi dễ làm việc không tốt.

 Bách văn bất như nhất kiến: Trăm nghe không bằng một thấy.

Bạng duật tương trì, ngư ông đắc lợi: Ngao cò cùng tranh nhau, ngư ông được lợi.

Ngôn đa tất thất: Nói nhiều quá sẽ sai.

Bảo kiếm phong tòng ma lệ xuất, mai hoa hương tự khổ hàn lai: Bảo kiếm được rèn từ lửa đỏ, hương hoa mai nuôi được dưỡng ở xứ lạnh

Bất nhập hổ huyệt, yên đắc hổ tử: Không vào hang hổ, không bắt được hổ con.

Cao nhân tất hữu cao nhân trị: Người tài giỏi sẽ có người giỏi hơn.

Cận mặc giả hắc, cận đăng tắc minh: Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.

Nhất tự vi sư, bán tự vi sư: Dạy một chữ cũng làm thầy, dạy nửa chữ cũng làm thầy

Cô chưởng nan minh: Một tay vỗ không kêu.

Cô thụ bất thành lâm: Một cây không thành rừng.

Cư tất trạch lân, du tất trạch hữu: Sống nhờ hàng xóm, đi xa nhờ bạn.

Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh: Tinh thông một nghề, sẽ được hưởng vinh quang.

Danh lợi bất như nhàn: Có danh lợi không bằng nhàn thân.

Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu. Thoại bất đầu cơ bán cú đa: Rượu mà gặp bạn tri kỷ thì ngàn chén còn ít. Nói chuyện mà không hợp thì nửa câu đã thấy nhiều.

Điểu tận cung tang: Chim hết thì cung nỏ bỏ đi.

Tham thực cực thân: Tham ăn thì khổ thân.


Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Net