Năm 585, tại kinh đô Lương quốc, hoàng tử thứ ba được hạ sinh bởi Linh Đàm tiệp dư nương nương. Tuy là con trai của một phi tần, song lại là sủng phi, hoàng tử thay vì được các bậc tiền bối thân vương đặt tên, thì lại được Hoàng đế Lương quốc trực tiếp ban tên- Lương Tiêu Tông.

Ngày nhận tên con, tiệp dư nương nương mừng rỡ. Nhưng chốn hậu cung, phàm là nữ nhân được sủng hạnh, ắt không thể coi là điềm lành. Tiêu Tông may mắn được sống kề cận mẫu thân trong năm năm đầu đời. Sau đó, chứng kiến mẫu thân bị hàm oan mà ban chết. Trong lòng Tiêu Tông ít nhiều nổi lên bài xích triều đình.

Mấy năm sau, Tiêu Tông hoàng tử trưởng thành cũng là lúc triều đình nhiễu loạn, gió tanh mưa máu không ngừng. Mười hai vị hoàng tử chia thành mười hai phe cánh họ nội, họ ngoại đấu đá không ngừng. Mà Lương Vũ Đế lúc này chán ngán lẫn bất lực, chỉ trách bản thân không kịp sớm định danh thái tử. Cung của Tiêu Tông mỗi ngày đều không ít người ra kẻ vào, gieo lời thúc giục giành ngôi, chán ngán không gì tả nổi.

Thật may, Tiêu Tông còn có cữu cữu Thái Đô bên mình. Cữu cữu là người độ lượng, tài cao nhưng nhân đức, không màng danh lợi. Hai người sớm nhận ra kết cục của trận gió tanh mưa máu, liền tìm cách rời bỏ triều đình.

Năm 603, Thái Đô đưa Tiêu Tông lên ngựa, căn dặn: "Triều đình thối nát đến đê hèn, mục rỗng, hoàng tử đã quyết rời bỏ. Xin hãy sống một cuộc đời khác, tránh xa danh lợi, tránh xa vương triều. Con ngựa này đã được huấn luyện kỹ càng, nó sẽ đưa hoàng tử đến Bắc Quốc. Ta thân là thần quan, vả lại muội muội đã chôn thân ở hoàng cung này, ta cũng nguyện ý bỏ thân ở đây. Chỉ mong hoàng tử một đời bình an. Cáo biệt". Nói rồi, tự tay quất thúc ngựa đi.

Năm 605, trải qua hai năm lưu lạc đất Bắc, Tiêu Tông lấy năm mà bản thân rời bỏ triều đình để đổi thành tên mình- Tiêu Tán. Thân phận hoàng tử không còn cũng không che giấu được khí chất hơn người, dân trong vùng kháo nhau, người này hẳn là con của một gia tộc suy vong. Bỏ ngoài tai những suy đoán, Tiêu Tán bình đạm sống cuộc sống đổi chữ lấy thuốc, thỉnh thoảng trị bệnh cho dân trong vùng.

Năm 612, dịp Trung Thu, trăng sáng vằng vặc, Bắc Triều mở hội toàn thành. Tiêu Tán mỉm cười từ chối những lời nài nỉ của các thiếu nữ trong vùng, tay cầm chiếc cói nhỏ, dắt thêm lưỡi cuốc mà rằng: "Đêm nay trăng sáng, người phu thuốc nên lấy đó làm dịp tốt để vào rừng. Tôi vào rừng tìm lá thuốc, người nhà các cô hẳn có lúc nhờ đến." Nói rồi liền để lại sau lưng mấy ánh mắt ủ rũ mà bước dài.

"Này, này!" Đang chăm chú lần tìm mạch rễ của vài loại cây thuốc, chợt lọt vào tai tiếng gọi, Tiêu Tán ngẩng đầu, ánh mắt chạm đến một thiếu niên vắt vẻo trên cây.

Cậu thiếu niên nhìn thấy Tiêu Tán ngẩng đầu liền mừng rỡ: "Hãy đỡ ta xuống! Nhanh một chút!" 

Tiêu Tán lắc đầu dợm bước đi liền bị gọi giật lại: "Khoan đã! Ngươi thấy chết không cứu!".

Tiêu Tán nhíu mày: "Ngươi chưa chết, lại còn có thể vô lễ với người lớn. Thứ lỗi ta không giúp được." "Vậy…vậy phải nói thế nào? Thế nào thì không vô lễ?"

Nhìn người thiếu niên tỏ ra bối rối, Tiêu Tán chợt cười: "Trông ngươi phục trang bằng gấm, hẳn là thế gia công tử. Vậy mà không được dạy dỗ về phép tắc với người lớn? Được rồi, thay vì từ hãy, ngươi dùng từ xin thì đúng hơn."

Người kia như bắt được vàng, vội vã: "Xin ngươi, đỡ giúp ta xuống. Ta bảo nhanh một chút vì ta bấu mỏi lắm rồi."

Tiêu Tán giữ nguyên nét cười, đặt chân leo leo quá nửa thân cây rồi đưa tay đỡ cậu thiếu niên kia, nửa ôm nửa đỡ mà trèo trở lại mặt đất. Người thiếu niên ấy, chính là Nguyên Cảnh Điềm- hoàng tử nhánh nhị của Bắc Triều, sinh ra tại thành Lạc Dương.

"Ngươi là tiều phu à? Ngươi tên gì?" "Công tử, trước khi hỏi ta, công tử nên cho ta biết về bản thân cậu trước nhỉ?" "Ta...ừm...ta là Cảnh Điềm. Ừm...là công tử...phủ gần đây.".

Tiêu Tán vẫn lặng lẽ bước chậm về phía bìa rừng. Hôm nay hái được lá thuốc, lại hái được một cậu công tử trên cây, có lẽ về được rồi nhỉ.

"Nhưng làm thế nào mà cậu lên được lại không xuống được vậy? Hôm nay trong thành có hội, ai cũng đến đó cả. Nếu ta không vào rừng tìm lá thuốc thì cậu tính thế nào?"

Cảnh Điềm thoắt đỏ mặt, vò tóc một hồi rồi thở hắt ra: "Ta vào rừng vì nghe mẫu thân lúc sinh thời có nói, trăng đẹp nhất là trăng trong rừng. Ta...ta đi một hồi thì nghe động, tiếng động lớn, dồn dập đuổi đến. Chỉ kịp nghĩ đến sói, hổ...thì ta cắm đầu chạy. Hoàn hồn thì đã ở trên cái cây đấy rồi. Nhưng ai mà biết được, chỉ là đám hoẵng cơ chứ! Nhưng sao ngươi không trả lời ta? Ngươi là ai vậy?"

Cảnh Điềm nghiêng người lách lên chắn trước mặt Tiêu Tán, vành môi thiếu niên hơi bặm lại, nhíu mày.

Tiêu Tán khẽ cười: "Ta là Tiêu Tán. Chỉ là một người bốc thuốc trong vùng, biết chút y thuật mà thôi." "Tiêu Tán...Tiêu Tán...Tiêu Tán" Cảnh Điềm vừa đi vừa lặp lại cái tên này một lúc lâu, càng lặp lại thì càng vui vẻ.

Một hồi sau, Tiêu Tán hết chịu nổi mới quay sang: "Công tử, chớ đùa cợt nữa. Tên của ta buồn cười lắm à?" Cảnh Điềm vội lắc đầu: "Không phải, không phải, chỉ là ta cảm thấy thích thôi. Tên ngươi dễ gọi, nghe như tiếng gõ nhịp của chiếc quạt lụa xương đồng của mẫu thân ta vậy. Khi mẫu thân còn sống, vẫn thường gõ nhịp bằng quạt, bắt ta đọc Tứ Thư."

Tiêu Tán trầm giọng: "Hoá ra công tử cũng mất mẫu thân rồi."

Cảnh Điềm quay sang: "Ngươi cũng vậy à?". Tiêu Tán gật đầu, rồi chỉ tay về trước: "Ra khỏi rừng rồi, phía trước là đường lộ. Người có thể theo đó về phủ. Ta chỉ đưa giúp người đến đây thôi. Xin hoàng tử bảo trọng."

Cảnh Điềm chợt biến sắc: "Ngươi...sao lại biết ta là hoàng tử? Ngươi thật ra là ai? Phe cánh nào theo dõi ta?"

Tiêu Tán uể oải chỉ tay về phía hông Cảnh Điềm: "Nếu người không muốn người khác biết danh tính, thì nên giấu ngọc bội định danh kia kỹ một chút."

Cảnh Điềm giật mình nhìn xuống, vội lấy tay giấu chuỗi ngọc bội vào vạt áo, kéo kín lại, rồi hơi bối rối mà rằng: "Ta...có lẽ hôm nay sợ đường đông...đi vội mà quên mất không tháo ra bỏ lại phủ."

Nói rồi, đứng thẳng lại, nhìn Tiêu Tán: "Ta gọi ngươi là..huynh, có được không? Ta không có huynh đệ ruột thịt. Vẫn thường buồn chán lắm. Cảm tạ huynh đã giúp đỡ. Sau này, ta có thể xem huynh như bằng hữu, có được không? Nhé? Này?"

Tiêu Tán bất đắc dĩ gật đầu: "Tùy hoàng tử vậy. Người vẫn nên hồi phủ thôi. Đêm muộn lắm rồi."

Nguyên Cảnh Điềm vẫn thường lén ra khỏi phủ hoàng tử. Hoàng tử không phải người nghịch ngợm, hoạt bát mà trái lại kiệm lời và sâu sắc. Trốn khỏi phủ không phải vì ham vui cuộc sống thường dân tự do tự tại, mà bởi Cảnh Điềm muốn tự mình tìm đến từng ngóc ngách nhỏ trong thành để thấu hiểu dân chúng.

Việc là hoàng tử nhánh nhị, sống tại phủ bên ngoài cung giúp Cảnh Điềm ít bị tai mắt trong cung giám sát. Thỉnh thoảng, Cảnh Điềm lại mang đến cho Tiêu Tán một ít dược liệu trong phủ.

"Huynh biết nhiều như vậy, thỉnh thoảng cũng dạy ta một chút đi.". "Hoàng tử biết y thuật là muốn ngự y không có việc gì làm à". "Dạy một chút đi. Dạy một chút, nhỡ như sau này lúc nguy cấp, gặp thích khách, ta còn tự cứu mình". Tiêu Tán ngừng tay giã thuốc, nghiêm mặt quay sang: "Người không nên nói điềm gở. Không tốt.". "Vậy chi bằng huynh dạy cho ta có phải hơn không? Cứ để ta phải ví von"

"Tiêu Tán, hôm nay ta được triệu vào cung. Thái tử không ổn rồi. Ai mà ngờ huynh ấy còn trẻ đã mắc chứng bệnh lạ, không nuốt được thức ăn.". "Hoàng tử, ta không muốn biết chuyện trong triều. Việc của người, vẫn mong người giữ lại.". "Tiêu Tán, huynh có thể đưa ta vào rừng không? Đêm nay trăng sáng như Trung Thu, chúng ta đi ngắm trăng nhé."

"Tiêu Tán, huynh xem, bõ công chúng ta tháng này vào rừng từ sớm. Đêm nay mây mù, có thấy được mảnh trăng nào đâu?" "Hoàng tử, trăng cho dù có không thấy, thì vẫn ở trên trời. Người không thấy cũng không cần thất vọng. Thật ra, trăng đẹp nhất không phải trong rừng, mà là trong tâm." "Không thấy vẫn là không thấy. Chờ đợi cả tháng trời lại chỉ thấy mây mù sao?"

Tiêu Tán lắc đầu cười, im lặng. Dù gì Cảnh Điềm cũng chỉ là một thiếu niên vừa trưởng thành thôi. Cảnh Điềm thấy Tiêu Tán im lặng thì hướng mắt sang. Bất giác, Cảnh Điềm lặng thinh, mắt chăm chú thu vào thân ảnh người con trai trước mặt, trong tâm chợt vỡ ra một tia sáng ấm lan toả cơ thể.

Cảnh Điềm thì thầm: "Ta tìm thấy trăng rồi. Thật đẹp." Tiêu Tán quay sang, thắc mắc: "Hoàng tử nói gì vậy? Tìm thấy trăng ư?" Cảnh Điềm gật đầu: "Tìm thấy rồi. Vầng trăng trong tim mà huynh nói ấy. Ta tìm được rồi. Thật đẹp. Từ giờ, ta sẽ bảo vệ ánh sáng của vầng trăng này thật tốt."

Tiêu Tán nghiêng đầu, rốt cuộc tên hoàng tử này khám phá ra điều tốt gì rồi vậy? Nhưng sao cũng được, Cảnh Điềm đơn thuần như vậy, có lẽ sẽ hạnh phúc hơn ta.

Thật ra, mẫu thân ta còn nói, trăng đẹp nhất là vầng trăng trong tâm. Còn vị trí ngắm trăng đẹp nhất, là vị trí bên cạnh người ta thấy bình an. Ta cùng hoàng tử, nhìn trăng lên, trăng tàn. Ghi lại trong đáy mắt vạn vật của thế gian, cũng không có gì không tốt, cũng không cần mong cầu gì thêm.

Thế này, có phải là bình an không nhỉ?

"Tiêu Tán, huynh chặt củi cũng để bị thương? Nam tử hán không phải nên tự bảo vệ mình sao? Sao lại…".

"Hoàng tử, đừng nhiều lời. Chỉ là bất cẩn bị thương một chút. Ta bôi lá thuốc là được."

"Không được, hay ta đưa huynh về phủ đệ, tuy không có thái y, nhưng y sư không thiếu.".

"Không cần, ta tự xử lý.".

"Vậy để ta. Nghe ta, xin huynh vậy."

Cảnh Điềm đỡ lấy bàn tay của Tiêu Tán đang nhỏ giọt máu, mặt tái lại, vội vã quơ nắm lá thuốc đang còn nằm trong cối, đắp lên rồi nhè nhẹ cau mày: "Huynh lớn hơn ta 6 tuổi nhưng bất cẩn hơn cả ta."

"Tiêu Tán, ngày mai, ta phải nhập cung. Thái tử thật sự không xong rồi. Nhưng bọn họ sao lại cần đến ta nhỉ? Sao lại triệu cung ta vậy?"

Tiêu Tán ngước lên nhìn thân ảnh thiếu niên trước mặt mình, mỉm cười:

"Hoàng tử, người không phải thường bảo mình trưởng thành sao? Chỉ là nhập cung thôi. Thái tử nguy biến, người là hiền đệ, sao có thể không có mặt." "Quả thật, chắc ta nghĩ nhiều rồi. Cũng nên sớm vào cung để thỉnh an Thái tử và phụ hoàng vậy."

Nguyên Cảnh Điềm hôm ấy lưu lại gian nhà Tiêu Tán không lâu. Từ biệt ở trước ngõ, nhìn bóng lưng Cảnh Điềm, Tiêu Tán cười, có lẽ, sau này không thể gọi người là hoàng tử nữa. Cũng có lẽ, người sẽ không đến tệ xá này một lần nào nữa. Từ biệt người như thế này vậy, Quân vương tương lai.

Năm 614, hoàng thượng băng hà. Ngôi vị thái tử từ quá nửa năm trước đã sớm đổi sang cho Cảnh Điềm. Bắc Triều đưa Nguyên Cảnh Điềm lên ngôi.

Ngày đăng cơ, Tiêu Tán thân quỳ ở giữa hiên, xoay mặt về hướng Đông, vái ba lạy, Tân hoàng đế, mong người trị vì bình an, một đời trong sạch, không thẹn với lòng. Nói rồi, lại chuẩn bị vào rừng tìm lá thuốc.

"Tiêu Tán"

"Người…làm thế nào mà lại đến đây rồi?"

"Tiêu Tán, huynh nói năng với Quân vương cũng thật tùy tiện.".

"Thần có tội. Xin Quân thượng thứ cho. Nhưng người đến đây không mang theo vệ binh, thứ cho thần nói thẳng, quá sơ suất."

"Ta có, nhưng họ không theo vào. Ta vi hành qua đêm".

"…".

"Tiêu Tán, huynh nhập cung có được không? Vị trí này, quá đột ngột, tuy ta vẫn đang làm tốt trong mắt triều thần. Nhưng vốn ta không hề muốn ngôi vị này. Ta cũng không có người thân hữu. Cận thần đối với ta tuy gần mà xa. Ta…ta thật sự không có ai để bầu bạn. Ta không biết mình có thể chịu đựng vị trí cô độc này bao lâu nữa".

Tiêu Tán lắc đầu: "Cuộc đời này, ta tự hứa với lòng, sẽ không liên can đến triều đình một lần nào nữa. Ta chọn sống bình đạm ở đây là có lí do riêng. Xin Quân thượng hồi cung. Thứ cho ta không thể tiếp đón người chu đáo."

"Tiêu Tán"

"Người lại đến rồi, thưa Quân thượng"

"Huynh đừng dùng ánh mắt chán chường ấy nhìn ta có được không? Ta mỗi ngày phải đọc cả trăm ánh mắt, đoán tâm của trên dưới vài chục người. Ta mệt rồi".

"Quân thượng, ngài muốn vi hành bao nhiêu lần nữa? Đến đây bao nhiêu lần nữa?"

"Ta cảm thấy chỉ cần chân ta còn đi được, ta sẽ lại đến đây. Huynh không nói gì cũng được, căn nhà này, ta nghỉ chân ở đây một lúc là được."

Tiêu Tán thở dài: "Thôi vậy, dù sao nơi này cũng là nơi cho ta một cuộc sống mới, mà nó lại nằm ở Bắc quốc, đều của Quân thượng cả. Người có thể đến đây nếu muốn."

"Thật sao? Vậy thi thoảng ta sẽ đến nhé? Tiêu Tán, mong huynh có thể trò chuyện và chỉ dạy ta như trước."

"Tiêu Tán, huynh thật sự không thể vào triều ư? Coi như vì ta, vì một Quân vương bất tài, cần huynh giúp đỡ. Chỉ nhận một chức quan nhỏ, không dính líu đến chính sự là bao, có được không? Hiện giờ, triều chính vẫn bình ổn. Nhưng việc nước ngày một nhiều rồi, Thái hậu cũng nghiêm khắc hơn nhiều…ta khó khăn lắm mới có thể xuất cung vi hành. Cũng không biết còn được bao nhiêu lần."

"Quân thượng, ta đã từng thề với vong linh mẫu thân, với cữu cữu và với chính bản thân, thề không đặt chân vào triều đình, việc triều chính lại càng không. Điều này, xin Quân thượng thứ cho, ta không thể tuân mệnh."

"Tiêu Tán, hôm nay ta đến cùng một người. Đây là muội muội của ta, Bình Dương công chúa." Tiêu Tán thoáng mở lớn mắt, ngạc nhiên nhưng vẫn kịp thi lễ. Bình Dương công chúa mỉm cười cúi nhẹ đầu đáp lễ.

"Tiêu Tán, ta tìm ra cách rồi. Huynh không muốn làm quan, ta sẽ không ép huynh phải làm quan. Huynh không muốn tham gia chính sự. Vậy ta cũng sẽ giúp huynh cả đời cũng không phải làm chính sự. Thế nhưng, cách này của ta, huynh có thể thường xuyên vào cung. Ta cũng có thể đến thăm huynh bất cứ lúc nào. Tiêu Tán, mong huynh đồng ý kết hôn cùng với Bình Dương, trở thành phò mã Bắc Triều. Theo luật định, phò mã sẽ không được tham gia triều chính, sống một đời an ổn cạnh công chúa mà thôi."

Tiêu Tán lặng thinh nhìn Nguyên Cảnh Điềm. Chuyện như vậy cũng nghĩ ra được, ta phải dùng từ ngữ gì thì mới diễn tả được sự cố chấp của người đây?

Tiêu Tán khẽ lắc đầu: "Quân thượng, phàm là việc kết tóc phu thê, dẫu phận nữ nhi cũng cần được tôn trọng. Người như thế này có khác nào ép duyên muội muội của mình? Việc này càng không được."

Bình Dương công chúa lúc này nghe xong mới khẽ cười, nhẹ nhàng lên tiếng: "Tiêu Tán tiên sinh, ta ở trong phủ công chúa, tưởng sẽ buồn chán thêu thùa, ngâm thơ qua ngày thì thôi. Nhưng Quân thượng cứ cách vài ngày lại đến phủ. Người kể cho ta nghe về một vị tiên sinh đức trọng, tài cao nhưng chọn cuộc sống bình đạm ở ven thành. Người đó có đôi mắt sáng trong, anh tuấn đến mức trăng cũng không sáng đẹp bằng. Người đó có tài làm lay động quân tâm, mỗi lúc trò chuyện cùng, thời gian như có như không trôi qua lúc nào không rõ. Ta tuy lần này mới được trực tiếp gặp ngài, nhưng kể từ khi Hoàng huynh chỉ mới 21 tuổi, cho đến tận bây giờ, người vẫn thường đến phủ, kể cho ta nghe về ngài. Hoàng huynh có tâm sự, triều chính buồn chán, tâm bệnh cũng dần hình thành rồi. Ta là tiểu muội, điều ta mong muốn chính là đất nước mà Hoàng huynh trị vì được thái bình. Nếu vậy, Hoàng huynh cần gỡ bỏ tâm bệnh trước đã."

Bình Dương công chúa nói một lúc lâu rồi ngưng lại, hơi nghiêng đầu chờ đợi. Tiêu Tán vẫn lắc đầu: "Công chúa thứ lỗi. Nói thế nào, ta vẫn cảm thấy không được. Người là công chúa nhưng trên hết là nữ tử. Đối với một nữ nhi, ta càng không muốn họ phải hi sinh để cuộc đời về sau mang tiếng có phu quân nhưng phòng đơn gối chiếc."

Bình Dương cười buồn: "Tiêu tiên sinh, sở dĩ hôm nay ta đến đây cùng Hoàng huynh, là vì biết nếu ngài từ chối, Hoàng huynh sẽ tay không trở về. Tiêu tiên sinh, xin ngài nghe rõ điều này, việc mong ngài trở thành phò mã, là chủ ý của ta. Dẫu ngài có đồng ý hay không, thì quãng đời sau này của ta cũng đã định là phòng đơn gối chiếc. Ta thân là công chúa, nhưng lại đem lòng yêu một dân chài. Người ấy là mối tình khắc cốt ghi tâm của ta. Chúng ta từng thề nguyện kết tóc trên một mỏm đá ở biển. Chỉ là, người ấy đi rồi. Không bao giờ có thể trở lại nữa. Có lẽ, mọi người nói đúng, dân chài, rồi cũng trở về với biển thôi. Nhưng người ấy không về, ta cũng chết tâm. Tiêu tiên sinh, ngài cảm thương ta, cũng mạo muội xin ngài cảm thương Hoàng huynh. Huynh ấy là hoàng tử nhưng vốn không quen thuộc với triều đình. Làm vua nhưng thập phần cô độc. Vẫn mong ngài chấp nhận mong muốn này của huynh muội ta."

Năm 617, Tiêu Tán kết duyên cùng Bình Dương công chúa. Bắc Triều bố cáo thiên hạ, đặt phủ phò mã ở ngay ngoài thành.