Câu hỏi: Tại sao bạn không sử dụng mạng xã hội?

Trả lời: Geo Mukkath, Kỹ sư Công Nghệ Thông Tin (2019)

Không Instagram.

Không Snapchat.

Không Reddit.

WhatsApp - 30p mỗi ngày.

Facebook - một tháng một lần.

Có người nói rất chính xác rằng những nhà lãnh đạo của thung lũng Silicon là những kẻ buôn bán thuốc phiện trong chiếc áo thun.

Có nhiều lý do tại sao nhiều người lại không sử dụng mạng xã hội. Nó không phải là bạn có thể tách mình hoàn toàn khỏi mạng xã hội ở thời điểm và kỷ nguyên này. Tôi sử dụng Facebook chỉ một lần một tháng và WhatsApp chỉ 20-30 phút vào đêm. Tôi không sử dụng Snapchat hay Instagram (tôi được phù hộ vì điều đó). Tôi bắt đầu thực hành điều này năm ngoài sau khi tôi đọc cuốn sách này. (Deep Work - Cal Newport).

Đó là một bước ngoặt lớn, đặc biệt là khi càng ngày mạng xã hội càng liên quan và chiếm nhiều thời gian của tôi. Tác giả Cal Newport tự mình là một giáo sư khoa học máy tính. Tôi cũng đang theo đuổi ngành kỹ sư phần mềm và thường xuyên phải truy cập Internet. Tôi không thể ngay lập tức ngừng sử dụng Internet nhưng tôi đã điều chỉnh thời gian sử dụng mạng xã hội xuống 1/2 giờ một ngày. Có nhiều lý do để tôi không sử dụng mạng xã hội, tôi sẽ liệt kê từng cái ở đây với bằng chứng và chi tiết.

1. Hội chứng sợ bị bỏ lỡ (FOMO - Fear of missing out)

Khi bạn bắt đầu quá trình kham khổ (không online trong khoảng thời gian dài), một vài ngày đầu tiên, bạn sẽ trải nghiệm nỗi sợ hãi bị bỏ lỡ. Bạn sẽ có một cảm giác rằng có thể có ai đó đang nhắn tin cho bạn trên WhatsApp và họ đang chờ bạn trả lời. Có một cảm giác cực độ về sự khẩn cấp và lo lắng khiến bạn cầm điện thoại lên. Nó giống như là nếu bạn không kiểm tra tin nhắn thì bạn sẽ mất một người bạn. Đây đơn giản là dấu hiệu của sự bỏ cuộc, điều này xảy ra bởi trí não của bạn không có hormone dopamine (hormone hạnh phúc) tiết ra một khi bạn trải nghiệm nó thường xuyên (tôi sẽ giải thích chi tiết điều này ở phần Nguyên nhân sinh lý học của chứng nghiện). Sự thật trần trụi là không có ai hỏi bạn trên WhatsApp. Nếu họ có, thì họ cũng có thể chờ bạn trả lời ở một thời điểm khác trong ngày. Hãy thử điều ngày một ngày. Hãy thử sử dụng mạng xã hội chỉ 30 phút một ngày. Tôi có thể đảm bảo với bạn rằng khi bạn online bạn sẽ nhận ra rằng thế giới vẫn y nguyên dù có hay không có bạn. Mọi người có thể hỏi han về bạn nhưng họ chẳng khóc vì bạn không online đâu. Trong một ngày bạn sẽ hiểu rằng tất cả sự bồn chồn bạn có là không cần thiết và chỉ là sản phẩm của tưởng tượng.

2. Sự lừa dối của những món hàng rẻ tiền

Bạn thử nhớ lại xem, mỗi khi bạn tải lại bảng tin mạng xã hội, sẽ có một kí hiệu biểu thị "đang tải" ở đầu trang. Kí hiệu đó thực tế phục vụ một mục đích có chủ đích. Nó tạo ra sự bồn chồn và phấn khích mỗi thời điểm bạn tải lại. Loài người chúng ta luôn ham thích điều gì đó mới mẻ. Qua mạng xã hội chúng ta sẽ thấy được những post và tin nhắn mới trong ngày. Nó gần như không có giới hạn. Dữ liệu lưu truyền từ một người đến những người khác ở mạng xã hội, nên dữ liệu được tạo ra ở một tỉ lệ đáng kinh ngạc. Sẽ luôn có gì mới để xem. Phương pháp này gây nghiện cực độ và những công ty quản lý các mạng xã hội sử dụng nó hầu hết thời gian. Họ biết cách để khiến bạn trở nên nghiện ngập.

3. Hình ảnh về một cuộc sống hào nhoáng

Đã có bao giờ bạn có cảm giác khi nhìn thấy bạn bè trên bảng tin của bạn đang có những kỳ nghỉ và có cuộc sống hoàn hảo và bạn thì muốn trải nghiệm điều tương tự?

Chúng ta đều như vậy. Bạn thấy đấy, con người chỉ lên show ra những gì họ muốn người khác thấy. Họ không bao giờ show ra những mặt ít thú vị hơn từ họ. Tôi có những người bạn chụp những bức hình của từng món ăn được phục vụ ở nhà hàng và tôi luôn luôn nói với họ một câu - đừng chụp lại khoảng khắc, mà hãy sống trong khoảnh khắc (vâng họ cảm thấy phiền phức sau đó). Đó không phải là tôi chống lại chụp ảnh và đăng chúng lên mạng xã hội. Tôi cũng chụp ảnh, nhưng chỉ một vài khoảnh khắc thôi. Chỉ vừa đủ để ghi nhớ lại những khoảnh khắc. Đừng trở thành con mồi cho chứng nghiện ngập khiến cho người khác tin rằng bạn có những khoảnh khắc tuyệt vời,được ăn đồ ăn ngon nhất, và luôn luôn đi nghỉ dưỡng. Hãy sống trong khoảnh khắc.

Tôi cũng có một người bạn đã từng đăng ảnh về tất cả những nhà hàng, kỳ nghỉ và đơn giản là mọi thứ mà anh làm lên mạng xã hội. Một lần tôi hỏi anh tại sao anh lại làm như vậy. Và vì tin tôi, anh đã có một câu trả lời chân thành. Anh bảo với tôi rằng nếu bạn đăng ảnh hay video về bạn đang ở một nhà hàng tuyệt vời, bạn đang lái siêu xe, hay bạn có một cuộc đời hào nhoáng, người khác có thể thật sự nghĩ rằng bạn là một người thú vị. Bạn có thể hoặc không thể trở thành người như thế. Nhưng mọi người sẽ hiểu rằng bạn như thế. Nên nếu như đó là thứ bạn muốn hướng tới, thì hãy cứ đến với nó đi. :)

4. Những liều Dopamine

Não của chúng ta có một chất hóa học gọi là dopamine. Khi hoàn thành một nhiệm vụ hay đạt được gì đó, não của chúng ta sẽ tiết ra dopamine để khiến ta cảm thấy hạnh phúc về thứ vừa đạt được. Khi bạn đăng gì đó lên mạng xã hội, nói lên Facebook, bạn mong mọi người sẽ like bài của bạn. Và mỗi lúc bạn nhận được một like thì có một chút dopamine được tiết ra. Nó đem lại cho bạn cảm giác về một chút thành quả, điều trong thực tế chẳng đại diện cho thứ gì cả. Não của bạn bị lừa dối vào lối suy nghĩ rằng bạn có thứ gì đó giá trị và mọi người đánh giá cao bạn vì nó, qua những cái like. Điều này cũng xảy ra khi bạn có một bình luận, một lời mời kết bạn vân vân... Ứng dụng được thiết kế để đem lại cho bạn một liều dopamine mỗi khi bạn sử dụng nó. Cũng như khi bạn mở khóa điện thoại của bạn, và bạn sẽ thấy một tin nhắn hay gì đó cũng là một liều dopamine khác. Nó trở thành một thói quen lặp lại và bạn sẽ dần thích nó. Nó trở thành một phần của thói quen của bạn. Tôi đã thấy mọi người (bao gồm cả tôi) kiểm tra điện thoại của họ với những tin nhắn whatsapp để chắc rằng không có ai gọi cho họ.

5. Sự trong sáng và bình yên

Đây là một điều có ý nghĩa lớn đối với tôi. Ý tôi là bạn hãy thử nghĩ về nó. Đâu là lần cuối cùng bạn tận hưởng kỳ nghỉ của mình mà không có điện thoại? Có thể là trong thời thơ ấu của mình, tôi đoán vậy. Bạn không nhớ mình từng ngắm nhìn biển xanh, lắng nghe tiếng lá chạm nhau, tiếng hót tinh tế của những chú chin xung quanh mình và không quên đề cập đến những cuộc trò chuyện tuyệt vời bạn có với cha mẹ và bạn bè của mình. Bạn ĐÃ SỐNG vì những điều đó, bạn thân mến. Đã có những khoảng thời gian như vậy. Giờ chúng ta nghĩ vị trí của chúng ta trong khung cảnh hoàn hảo cho bức ảnh. Chúng tôi không còn để ý đến những bãi cỏ xanh bên dưới chân chúng ta, những chú bướm xinh đẹp bị bỏ lơ. Chúng ta liên tục nghĩ về những lượt like và những khoái cảm về những lời ca tụng trong phần bình luận của ảnh của chúng ta. Chúng ta định giá mạng biểu tượng xã hội như tiêu chuẩn phẩm giá.

Tôi đã gặp nhiều người là nạn nhân của chứng nghiện mạng xã hội. Một số nghiện Youtube, Facebook, Twitter, Reddit và không có lý do gì không đề cập Quora. Những phần mềm nhắn tin tức thì đang khiến não chúng ta quá tải với những liều dopamin vô độ. Còn những người khác không thể sống thiếu những chiếc điện thoại. Họ cảm thấy bồn chồn nếu không có điện thoại trong túi của mình. Tôi muốn nhắc nhở mọi người ý thức rằng đây là một vấn đề nghiêm trọng. Tôi muốn những người thân thiết của tôi biết được những hệ quả của việc sử dụng mạng xã hội, và tôi chắc rằng bạn cũng sẽ muốn như thế. Đó không phải là việc cấm đoán mạng xã hội sẽ giải quyết được vấn đề. Có sự hiện diện online không phải là điều xấu, nhưng đừng để bị cuốn theo nó. Buộc tội các công ty mạng xã hội cũng không phải một giải pháp, đó là sản phẩm của họ. Đó là công việc của họ để khiến người khác sử dụng ứng dụng/website của họ.

Hãy thử điều này. Đừng sử dụng điện thoại trong cả ngày. Nếu bạn cần gọi ai đó, thì hãy gọi họ. Nó sẽ hiệu quả hơn nhiều đó, hãy tin tôi. Trong suốt cả ngày bạn sẽ trở nên bình tĩnh hơn nhiều. Bạn sẽ cảm thấy bình yên với hiện tại.

Nếu bạn là một người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội hoặc một người làm digital marketing thì những thông tin này có lẽ không dành cho bạn. Nếu công việc của bạn yêu cầu phải làm việc với mạng xã hội thì đó sẽ là một ngoại lệ. Tôi tin rằng tôi đã đưa ra cho bạn một lý do, nếu không giảm thời lượng sử dụng mạng xã hội của bạn.

Cảm ơn các bạn.
__________
Source: https://qr.ae/TWIDA2
Cảm ơn bài dịch của bạn Luong Linh được đăng ở group Quora Việt Nam: https://www.facebook.com/groups/vietnamquora/permalink/2353372474895875/