Antonín Dvořák - Symphony No. 8 G-major, Op. 88, B. 163

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng

Giao hưởng số 8 Sol trưởng của Antonín Dvořák (1841 - 1904) là một bản nhạc ngập tràn sức sống, như khắc hoạ một khung cảnh thôn quê rộn rã, tưng bừng: ta nghe nhạc là có thể thấy trước mắt cảnh những nông dân Bohemian đang khiêu vũ, tiếng kèn gọi từ xa dội lại, tiếng chim gọi bầy ríu rít trong rừng.... Đó là một thế giới đầy mê hoặc, vừa đắm say vừa mang cảm giác bình yên khó tả. Trong mỗi chương chứa rất nhiều chủ đề khác nhau dựa trên chất liệu Bohemian. Có những phân đoạn phát triển chủ đề gần như ngẫu hứng. Đây là một trong số ít giao hưởng thời Lãng mạn được viết ở giọng Sol trưởng, vốn là điệu tính gợi nhắc không khí thanh bình, yên ả.

Chương 1 Allegro con brio bắt đầu bằng âm điệu Sol thứ trầm dịu ở bè cello, giai điệu du dương tựa như tiếng hát.
Lắng nghe kỹ, bạn sẽ nghe thấy các bè phụ của kèn horn, bassoon, clarinet và tay gảy dây của contrebass cũng nhịp nhàng đưa theo, tất cả kết hợp để tạo ra một dòng chảy đặc biệt hoà quyện. Ngay khi giai điệu tha thiết này lắng xuống, người nghe sẽ nhận ra có tiếng chim gọi bầy của sáo flute rộn rã trên cao.
Chủ đề 2 là một âm hình giống như lời hỏi - đáp của bè sáo, không thực sự tương phản với chủ đề 1. Cả chương sau đó triển khai các nét giai điệu theo một hành trình sống động, cuốn người nghe không ngừng nghỉ. Cuối chương là màn đối đáp giữa bè dây và khối kèn hơi.

Có người từng nói, chương 1 giống như khắc hoạ một cơn bão từ khi hình thành, qua giai đoạn bùng nổ dữ dội và khép lại bằng một đoạn coda đầy tràn năng lượng. Một đặc điểm khác thường của chương nhạc là vai trò của trống timpani: tay trống chơi láy rền trong nhiều phân đoạn, làm tăng sức kịch tính.

Chương 2 Adagio bắt đầu với chủ đề được chơi bởi dàn dây, rồi chính chủ đề đó được hoạ lại bởi oboe và flute, liền nối sau đó là các cây clarinet hồi đáp... Cuộc đối thoại cứ tiếp diễn qua các bè nhạc cụ khác nhau, tới bassoon, kèn cor, khối violin, đến các viola và cello gảy pizzicato.

Cả chương nhạc là tiến trình biến tấu (8 lần) trên cùng một chủ đề. Không khí trong chương nhạc rất giống như ở giao hưởng số 6 Đồng quê của Beethoven, như một khúc ca thanh bình.

Chương 3 Allegretto grazioso - Molto vivace có cấu trúc ba phần: phần đầu là một điệu valse nền nã mang đậm chất vũ hội thành Vienna; phần giữa là nơi Dvořák giới thiệu cho thính giả thế giới biết tới nét duyên dáng của tiết điệu nhảy Tiệp Khắc quê hương ông, cùng giai điệu có tính ngâm ngợi, suy tư. Phần cuối của chương nhạc lại trở về với âm điệu valse tưng bừng lúc đầu, cùng một coda ngắn trước khi sang chương cuối.

Chương cuối Allegro ma non troppo gồm một chủ đề và các biến tấu. Chương nhạc bắt đầu bằng hồi kèn trumpet vẫy gọi, và sau đó đến phần chủ đề kịch tính. Sức căng được xây đắp dần dần, rồi phần năng lượng dồn nén được giải phóng, niềm vui trở lại với chủ đề chính. Phần giữa phát triển từ một chi tiết trong chủ đề chính, dao động giữa các điệu trưởng - thứ linh hoạt.
Sau khi trở lại phần chậm và có tính ca xướng, chương nhạc có màn coda ấn tượng bởi âm sắc bộ kèn đồng cùng trống timpani rạng rỡ. Đây cũng là chương nhạc mang những nét vũ điệu đặc trưng dân gian Bohemian.

Từ những nốt nhạc đầu tiên của chương 1 cho tới kết thúc ở coda chương kết, cả bản giao hưởng như dẫn dắt người nghe vào một hành trình phiêu lưu huyền ảo.

(Tranh: Peasants Dancing outside a Bohemian Inn/Những người nông dân khiêu vũ bên một lữ quán Bohemian, 1610 - Roelant Savery).


Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Net