Nguyên tác chữ Hán:

長相思

落花落葉落紛紛，
盡日思君不見君。
腸欲斷兮腸欲斷，
淚珠痕上更添痕。
我有一寸心，
無人共我說。
願風吹散雲，
訴與天邊月。
攜琴上高樓，
樓高月花滿。
相思未必終，
淚滴琴玄斷。
人道湘江深，
未抵相思畔。
江深終有底，
相思無邊岸。
我在湘江頭，
君在湘江尾。
相思不相見，
同飲湘江水。
夢魂飛不到，
所欠唯一死。
入我相思門，
知我相思苦。
長相思兮長相思，
長相思兮無盡極。
早知如此罫人心，
迴不當初莫相識。

Phiên âm Hán Việt:

Trường tương tư

Lạc hoa lạc diệp lạc phân phân,
Tận nhật tư quân bất kiến quân.
Trường dục đoạn hề trường dục đoạn,
Lệ châu ngân thượng cánh thiêm ngân.

Ngã hữu nhất thốn tâm,
Vô nhân cộng ngã thuyết.
Nguyện phong xuy tán vân,
Tố dữ thiên biên nguyệt.

Huề cầm thượng cao lâu,
Lâu cao nguyệt hoa mãn.
Tương tư vị tất chung,
Lệ trích cầm huyền đoạn.

Nhân đạo Tương giang thâm,
Vị để tương tư bạn.
Giang thâm chung hữu để,
Tương tư vô biên ngạn.

Ngã tại Tương giang đầu,
Quân tại Tương giang vĩ.
Tương tư bất tương kiến,
Đồng ẩm Tương giang thuỷ.

Mộng hồn phi bất đáo,
Sở khiếm duy nhất tử.
Nhập ngã tương tư môn,
Tri ngã tương tư khổ.

Trường tương tư hề, trường tương tư,
Trương tương tư hề, vô tận cực.
Tảo tri như thử quải nhân tâm,
Hồi bất đương sơ mạc tương thức.

Dịch thơ:

Tương tư dài

Hoa hoa lá lá rụng tơi bời,
Lòng nhớ người sao chẳng thấy người.
Ruột muốn đứt thêm, thêm đứt ruột,
Châu rơi thành ngấn lại châu rơi.

Ta có một tấc lòng,
Không có ai mà hỏi.
Muốn nhờ gió đuổi mây,
Để được cùng trăng nói.

Ôm đàn lên lầu cao,
Lầu cao trăng giãi khắp.
Tương tư khúc chẳng thành,
Lệ nhỏ dây đàn đứt.

Người bảo sông Tương sâu,
Tương tư sâu gấp bội.
Sông sâu còn có đáy,
Tương tư chẳng bến bờ.

Chàng ở đầu sông Tương,
Thiếp ở cuối sông Tương.
Nhớ nhau không gặp mặt,
Cùng uống nước sông Tương.

Hồn mộng bay không đến,
Còn một chết thôi mà.
Bước vào cửa tương tư,
Mới biết tương tư khổ.

Tương tư hoài, dài tương tư,
Tương tư dài, dài khôn xiết.
Sớm biết nỗi đau lòng,
Xưa đừng cùng quen biết.

[Bản dịch của Vũ Ngọc Khánh]

----------

Trong Tình sử có chép vào triều nhà Hậu Chu thời Ngũ đại Thập quốc, có người thiếu nữ tên Ý Nương, con gái của Lương Tiêu Hồ, cùng với Lý Sinh là họ hàng xa. Lý Sinh thường qua lại Lương gia rất nhiều. Nhân ngày trung thu ngắm trăng, Lý Sinh ngầm hẹn ước với Ý Nương, lưu luyến không rời. Sự việc lâu ngày lộ ra, Tiêu Hồ nổi giận, ngăn cấm hai người gặp nhau. Gặp ngày trời thu, Ý Nương viết bài thơ này.

Nguồn: thivien.net