TẬP 2

Xin chào tất cả mọi người! Chúng ta phải chuẩn bị sức phán đoán chính xác thì mới có thể đưa ra chọn lựa. Có phải một con người khi sanh ra liền có thể biết phán đoán chăng? Cần phải thông qua học tập thì họ mới có thể hình thành được sức phán đoán, mới có thể đưa ra chọn lựa đúng. Sức phán đoán này, phải được quyết định bởi lý trí và trí tuệ của họ, họ mới có thể đưa ra phán đoán. Nếu như không có trí huệ, không có lý trí, có thể sẽ dùng ý thức để làm việc. Tục ngữ có câu: "hối hận không kịp". Hối hận đều là sau khi đưa ra chọn lựa sai, đưa ra phán đoán sai thì mới hối. Vì vậy một người lúc nào thì cần phải đầy đủ lý trí? Khi nào? Lý trí phải học bao lâu? "Sống đến già, học đến già". Nhưng lý trí phải xây dựng càng sớm càng tốt, thì cuộc đời mới có thể đưa ra chọn lựa quan trọng đúng.

Xin hỏi lý trí học ở đâu? Hiện nay rất nhiều người đọc nhiều sách, họ có lý trí hay không? Hiện nay có một loại bệnh gọi là chứng trầm kha, rất nhiều người bệnh trầm kha họ xem không ít sách, càng xem thì càng thế nào? Oh! Vì sao các vị biết hết vậy? Cho nên vào thời đại này, ngay đến chọn sách cũng phải có sức phán đoán. Hiện tại tri thức bùng phát, rất nhiều trẻ nhỏ xem sách không đúng, có đứa bé mới có năm, sáu tuổi đi xem tâm lý học. Nó thường nói với mẹ mình: "Mẹ ơi! Con muốn có một em trai", thường nói với mẹ như vậy. Rốt cuộc sau khi xem sách tâm lý xong, lập tức nói với mẹ rằng: Mẹ không được sanh em trai, vì nếu như mẹ sanh em rồi, mẹ sẽ không còn thương con nhiều nữa. Xem sách có tốt không? Hôm nay quí vị ra ngoài không nên nói: "Thầy Thái nói xem sách không tốt". Phải nói cho hết lời, xem đúng thì quá tốt, xem sai thì là ô nhiễm. Các bạn à! Một ly nước trong bỏ vào một giọt mực, chỉ cần một giây, xin hỏi phải cần bao nhiêu thời gian, mới có thể phục hồi được trạng thái trong sạch như ban đầu? Có thể gấp mười lần, trăm lần. Cho nên nếu như tư tưởng của trẻ nhỏ bị ô nhiễm, quí vị phải tốn rất nhiều thời gian để thanh lọc nó.

Tôi thường hay nói chuyện với các đồng sự, những đồng sự đó nói những tiết mục tổng hợp thật cười vỡ bụng, cười đến nỗi lăn ra trên đất. Tôi liền nói với họ, tôi nói bạn thấy những người chủ trì đó đang bơi móc việc riêng của người khác, lấy người khác để làm trò cười, bạn cảm thấy họ làm vậy có đúng không? Họ nói đương nhiên không đúng. Vậy bạn cảm thấy rất đáng cười, khi bạn ở nơi đó cười, con cái ở bên cạnh cùng cười với bạn, chúng có biết được đúng hay không đúng không? Chúng cảm thấy ba mình rất thích thú, làm như vậy là rất đúng. Cho nên trẻ nhỏ chính mắt thấy tai nghe lời nói khinh mạn đối với người khác, đối với lời nói của người khác sẽ có khuynh hướng chiếm lợi ích, tùy tiện nói đùa. Ngay khi bạn phát hiện ra, chúng nói chuyện không có mực thước, muốn kéo chúng quay lại, thì sẽ rất mệt.

Truyền hình cũng vậy, nội dung sách vở cũng như vậy. Gần đây có quyển sách bán rất chạy tựa đề là Cha Nghèo Cha Giàu, chắc có người cũng đã xem qua. Có một phụ huynh sau khi xem xong rất vui mừng, chạy đến nói với tôi. Cô nói: "Thầy Thái ơi! quyển sách này thật có hiệu quả, nó có thể làm cho con gái lười biếng của tôi biến thành con gái siêng năng". Thuốc đặc trị này có hiệu quả không? Thật có hiệu quả. Cô nói với con gái: "Con gái ơi, giúp mẹ lau nhà thì mẹ cho con hai đồng, giúp mẹ phơi quần áo thì mẹ cho con hai đồng, giúp mẹ rửa chén thì mẹ cho con ba đồng". Con gái cô vốn dĩ lười biếng, đột nhiên biến thành người rất có tinh thần, gần như là không biết sợ khó khăn là gì, bắt đầu làm việc, vậy có hiệu quả hay không? Quí vị thấy thuốc đặc trị đều có hiệu quả, bạn thấy cảm mạo chảy nước mũi, vừa chích thuốc vào, thuốc vừa uống vào năm phút đến mười phút sau liền thấy hiệu quả, có hiệu quả không? Con người đương thời của chúng ta đều rất thích thuốc đặc hiệu, cho nên quí vị thấy vì sao có rất nhiều người bị một số thần bí gạt. Quan hệ vợ chồng họ không được tốt đã mười năm, hai mươi năm rồi, nhưng người này nói với họ, anh phải mau đốt giấy tiền vàng bạc, làm một số động tác nào đó, bảo đảm vợ chồng anh lập tức thay đổi tốt. Ai cũng rất mong muốn uống thuốc đặc trị, nhưng không hề nghĩ đến băng đã đóng ba thước, vậy có lý trí không?

Vị phụ huynh này trải qua một hai tuần lại đến tìm tôi, nét mặt của cô thật khó coi. Cô nói: "Thầy Thái ơi, đã xảy ra vấn đề rồi". Tôi liền hỏi cô vấn đề gì? Cô nói: "Hôm nay tôi nói với con gái tôi, tôi nói: con gái ơi, hôm nay mẹ rất mệt, con giúp mẹ phơi quần áo, mẹ sẽ cho con hai đồng". Con gái cô ấy nói với mẹ cô rằng: "Hôm nay con cũng rất mệt, con không muốn kiếm tiền nữa!". Cô ấy đột nhiên cảm nhận rằng, loại thuốc đặc trị này đã lộ ra tác dụng phụ rồi.

Các bạn! Gia đình có phải là nơi để nói đến lợi ích không? Không phải. Quí vị đã đem chủ nghĩa công lợi đưa vào nơi ấm áp nhất, hài hoà nhất, đã bị chủ nghĩa công lợi làm cho thay đổi. Gia đình là nơi phải gánh vác, gia đình là nơi dạy cảm ân, gia đình là nơi dạy nhận biết bổn phận, hiểu được dốc hết bổn phận, nơi biết được phải tận đạo hiếu. Cho nên chúng ta phải có lý trí phán đoán, thì mới có thể ngăn ngừa những tri thức không chuẩn xác trong sách vở, mới có thể ngăn ngừa trẻ nhỏ bị những thứ ô nhiễm này.

Được rồi, chúng ta trở lại xem, rốt cuộc phải nên học những loại sách nào? Những giáo huấn nào mới thật sự xây dựng lý trí? Tiến thêm một bước chúng ta phải suy nghĩ đến vấn đề này. Có một nhà tâm lý học, năm 40 tuổi đã viết một quyển sách, năm 60 tuổi lại viết một quyển sách. Các bạn! quí vị muốn xem quyển sách nào? Oh, 60 tuổi, tại sao vậy? Kinh nghiêm phong phú. Kinh nghiệm có phần kinh nghiệm tốt, cũng có phần kinh nghiệm xấu, vậy kinh nghiệm xấu phong phú cũng phải học sao?

Rất nhiều bạn bè đều nói, cuộc đời họ có thể có trí huệ tương đối cao. Trong câu nói này có hai chữ mà chúng ta phải suy xét là "có thể". Có phải là sống được càng già thì càng có trí huệ không? Không nhất định vậy. Xã hội là một cái lò ô nhuộm lớn. Các bạn! Người hai mươi tuổi đơn thuần hay là người bốn mươi tuổi đơn thuần? Đơn thuần cách trí huệ gần hay là phức tạp cách trí huệ gần? Rất nhiều sự việc quí vị tưởng như đúng mà là sai, phải rõ ràng tường tận thì con dấu của quí vị mới có thể đóng đúng, nếu đóng sai rồi, cuộc đời có thể là không quay đầu được, cho nên phải hết sức cẩn thận. Nếu như quí vị tin tưởng họ, họ "có thể" nói đúng, quí vị đem cuộc đời của mình giao phó cho họ, thậm chí đem hạnh phúc của con bạn sau này giao cho họ, như vậy quá nguy hiểm. Không thể nghe người nào đó nói là mình tin ngay, vì lời của họ nói vẫn không thể ấn chứng là trí tuệ, vẫn không thể ấn chứng là chân lý. Văn hoá xưa đã trải qua mấy ngàn năm nhân loại cùng đồng ấn chứng, những gì nói ra đích thực đều là chân lý không hư dối. Trí tuệ của thánh hiền là siêu việt cả thời gian cùng không gian. Chúng ta thử xem qua, bốn đến năm ngàn năm trước làm người phải tận hiếu, bốn đến năm ngàn năm sau có cần phải hiếu không? Rất cần, cho nên siêu việt thời gian.

Người Trung Quốc cần phải hiếu, vậy người nước ngoài thì sao? Xin hỏi người nước ngoài nghe đến giáo dục hiếu đạo, nội tâm của họ sẽ như thế nào? "Nhân chi sơ, tánh bổn thiện", họ nghe rồi sẽ rất hoan hỉ. Vì chúng ta ở Úc Châu thành lập lớp Đệ Tử Quy, vì vậy chúng ta là một đất nước lễ giáo, cho nên người khách ngồi phía trước, chúng ta ngồi phía sau. Ngay trong lúc lên lớp, vì Đệ Tử Quy có rất nhiều câu kinh, đều là căn cứ vào đức hạnh của thánh hiền nhân nói ra. Thí dụ nói "thần tất tỉnh, hôn tất định", Châu Văn Vương làm được rồi. "Đông tất ôn, hạ tất thanh" thì Hoàng Hương thời Đông Hán đã làm được. Cho nên mỗi lần trong lúc giảng kinh, đều đem những câu chuyện này tường thuật lại rõ ràng, chúng tôi ngồi ở phía sau đều nhìn thấy những người Úc Châu bản địa gật đầu lia lịa. Chúng tôi cũng rất hiếu kỳ, họ gật đầu như vậy là họ đang nghĩ việc gì? Khi học xong cùng nhau ngồi lại nói chuyện. Những người bạn Úc Châu liền nói: làm người phải nên như thế, làm người phải nên như vậy! Cho nên tâm hiếu siêu vượt thời gian, siêu vượt không gian, chân lý như vậy mới đáng được chúng ta dùng sinh mạng ngắn ngủi cố gắng mà truy cầu.

Khi chúng ta thật sự có lý trí, thì sẽ chọn lựa đúng. Các bạn! Trong sự chọn lựa có một chọn lựa quan trọng, đó là chọn lựa tư tưởng, quan niệm của bạn- trạch niệm. Các bạn! Tư tưởng quan niệm hiện tại của quí vị thuộc vào trạng thái nào? Vì sao tư tưởng quan niệm quan trọng đến như vậy? Tư tưởng quyết định hành vi của quí vị, hành vi quyết định tập quán của quí vị, tập quán hình thành tính cách một con người, tính cách quyết định vận mạng của một con người. Cho nên con người có thể có hạnh phúc hay không, từ chỗ nào thì có thể thấy được? Tư tưởng!

Tôi thường hay hỏi bạn bè: bạn là con cháu của Diêm Hoàng phải không? Sao không có âm thanh gì vậy? Các bạn! Quí vị không biết hiện tại minh đang ở ngay trong "vạn tánh tông từ" hay sao? Cho nên tất cả tổ tông đang chờ đáp án của quí vị, họ đang sắp rơi lệ rồi. Các vị là con cháu Diêm Hoàng phải không? Vâng! Tốt lắm! Một đứa bé nếu như lớn lên từ nhỏ ở Hoa Kỳ, cha mẹ của chúng đều là người Trung Quốc, sau khi lớn lên, chúng ta có thể bảo đảm máu huyết của chúng nhất định là máu huyết chánh thống của người Trung Quốc, còn tư tưởng của chúng thì sao? Oh! Vậy thì tư tưởng quan trọng hay là huyết thống quan trọng? Huyết thống không thể ảnh hưởng cả đời của quí vị, nhưng tư tưởng sẽ ảnh hưởng từng lời nói cử chỉ của quí vị. Cho nên làm người chúng ta phải chú trọng đến thực chất, không thể xem trọng hình thức. Vậy bây giờ chúng ta kiểm điểm lại một chút, tư tưởng của chúng ta là tư tưởng của con cháu Diêm Hoàng, hay là tư tưởng của ai khác? Các bạn! Trong lòng quí vị có đáp án hay chưa?

Xã hội hiện tại chúng ta thấy được rõ ràng, người với người xảy ra xung đột. Hiện tại cha con có xung đột hay không? Có! Lật tờ báo ra xem có rất nhiều tình huống cha con xung đột, anh em xung đột. Rất nhiều pháp viện càng xây càng lớn, vì sao vậy? Vì xung đột càng ngày càng nhiều, họ không xử lý kịp nên càng xây càng to. Vợ chồng tỷ lệ ly hôn ngày càng tăng cao, cho nên người với người xung đột. Đoàn thể cùng đoàn thể, chúng ta xem thấy rất nhiều đoàn thể công kích lẫn nhau, phê phán lẫn nhau, xảy ra xung đột. Quốc gia với quốc gia thì sao? Ngày nay vừa mở báo chí ra, nếu như quí vị không thấy có chiến tranh, quí vị sẽ cảm thấy rất vui mừng, hầu như mỗi ngày đều có chiến tranh xảy ra. Các bạn! Những xung đột này là kết quả. Mỗi ngày chúng ta nhìn thấy những kết quả này than thở thì có lợi ích gì không? Không ích gì. Nếu như toàn thế giới cũng giống như thửa ruộng, khi những cây lúa mọc lên chúng sẽ lớn lên như thế nào? Xiêu vẹo nghiêng ngã. Quí vị có cần chửi rủa những cây lúa này hay không? Mắng chửi hết nửa ngày nó có tốt được hay không? Không tốt lên được! Có thể sau khi mắng xong, nó lập tức liền chết đi.

"Người giác sợ nhân", người giác ngộ sẽ tìm cho ra nguyên nhân, người mê hoặc chỉ là lo sợ cái kết quả đó. Khi chúng ta lo lắng sức khỏe của ta sẽ không tốt. Lo lắng sau này con cái không hiếu thảo, lo lắng trước lo lắng sau, không có chút lợi ích nào. Nếu chúng ta tìm cho ra nguyên nhân xung đột giữa người với người, giữa quốc gia với quốc gia, phải bắt tay vào từ căn bản thì mới có thể giải quyết được vấn đề. Căn bản ở ngay tư tưởng. Vì tư tưởng của người hiện tại, phổ biến đều là lấy mình làm trung tâm. Lấy mình làm trung tâm, việc thứ nhất là nghĩ đến ai? Chính mình, cho nên sẽ tổn người lợi mình. Cạnh tranh lên cao thì biến thành cái gì? Đấu tranh. Đấu tranh lại nâng lên cao thì chiến tranh. Chiến tranh nâng lên cao nữa thì là ngày tàn. Các bạn! Hiện nay quí vị thấy chiến tranh, có thể đứng ở trung gian nói: không được đánh nhau nữa! Có thể giải quyết được không? Vì sao có chiến tranh? Căn nguyên ở chỗ nào? Tư tưởng, thái độ của con người liền sẽ kéo theo hành vi của họ. Lấy mình làm trung tâm, các vị, có thể là nghe không tường tận, tôi dùng một so sánh tương đối dễ hiểu hơn để các vị thấy.

Thí dụ về tự tư. Hiện tại quí vị lấy được một kẹo socola thật ngon. Người đầu tiên quí vị nghĩ đến là ai? Vừa rồi chúng ta mới nói làm người phải thành tín, người đầu tiên nghĩ đến là ai? Tốt.

Có lần trong lúc giảng dạy, tôi hỏi thì có ba đáp án. Có một người thanh niên khoảng 30 tuổi ngồi ở hàng ghế đầu, anh ấy nói: "ăn liền". Anh ấy rất thành thật. Ở hai hàng ghế sau có một cô khoảng bốn mươi mấy tuổi, cô ấy nói "để cho con cái ăn". Ở hàng ghế sau có một vị phụ huynh khoảng sáu mươi - bảy mươi tuổi, ông nói: "dâng lên cho cha mẹ ăn trước". Các bạn! Người nào là có hàm dưỡng văn hoá? Ai? Ba mươi mấy tuổi, bốn mươi mấy tuổi hay là người sáu mươi mấy tuổi? Sáu mươi mấy tuổi à? Có thể người sáu mươi mấy tuổi đó là người không biết chữ, người ba mươi mấy tuổi có thể là người tốt nghiệp đại học. Cho nên học lực cao không thể nói họ có văn hoá, không thể nói họ hiểu được cách làm người.

Tôi thường hay hỏi các bạn nhỏ, tôi nói tốt nghiệp đại học có văn hoá hay không? Chúng lập tức nói: "có". Tôi hỏi bất hiếu với cha mẹ thì có văn hoá hay không? Chúng liền nói: "không có". Tôi nói tốt nghiệp đại học mà bất hiếu với cha mẹ, có văn hoá hay không? Chúng không thể trả lời được, đã bị tôi gạt rồi! Cho nên nhận biết của con người sai lầm. Thật sự có hàm dưỡng đạo đức, văn hoá, thì ngay trong khoảng một niệm của quí vị liền thấy được. Ba mươi mấy tuổi, niệm đầu tiên là nghĩ đến chính mình, cho nên tự tư. Bốn mươi mấy tuổi thì nghĩ đến con, có đúng không? Người đương thời thẳng thắng mà nói là "đúng". Nếu như quí vị quay ngược về 200 năm trước, nếu làm như vậy, quí vị sẽ bị người ta cười, người ta cảm thấy quí vị không có trí huệ. Vì khi quí vị có được đồ ăn ngon mà đưa cho đứa con trước, thì quí vị đã cho con mình một điển phạm sai lầm, chúng sẽ nghĩ đến ai là người quan trọng nhất? Ta là người quan trọng nhất, quí vị đang nuôi lớn lòng tự tư của chúng. Nhưng nếu như cục kẹo socola này, mang đến cho ông bà, đứa nhỏ ở bên cạnh xem thấy ông bà mỉm cười thật tươi, chúng sẽ rất cảm động, như vây quí vị đã trồng cho chúng cái đạo làm người rồi.

Cho nên từ sự việc này, chúng ta cũng cố gắng bình lặng suy xét. Nếu như chúng ta nhiều tự tư, vậy thì không phải là con cháu của Diêm Hoàng, nhiều tự tư là chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa tư bản cùng chủ nghĩa công lợi. Các bạn! Hiện nay người bị ảnh hưởng chủ nghĩa công lợi chiếm nhiều không? Số lượng này vẫn không ngừng thêm lớn. Các bạn! Có nên tiếp tục tăng thêm không? Nếu như tiếp tục tăng thêm, những diễn biến này sẽ dẫn đến như thế nào? Tiếp tục diễn biến. Có thể dừng lại không? Không thể nào. Cho nên giải quyết căn bản phải bắt đầu từ đâu? Từ tư tưởng của con người. Chúng ta thường hay nói, chiến tranh có thể không đến thân ta, ngày tàn ta cũng không nhất định nhìn thấy. Rất nhiều người có cách nghĩ đối với ngày tàn như thế nào? Cảm giác có thể là mấy quả bom hạt nhân phát nổ, địa cầu huỷ diệt, gọi là ngày tàn. Kỳ thật tục ngữ thường hay nói đến "sống không bằng chết", càng thống khổ. Đời sống như thế nào khiến cho quí vị sống không bằng chết? Quí vị có kinh nghiệm này không? Xem ra thì không có. Vậy thì các vị đều rất có phước báo. Nhiều người có con ở bên ngoài mỗi ngày làm xằng làm bậy, phụ huynh đó mỗi ngày lo lắng không an, đúng là đau khổ sống không bằng chết. Ngay khi đạo đức suy đồi, đó là ngày tàn thật sự đã đến.

Ở Tứ Xuyên, có một đứa bé 13 tuổi nấu cơm cho cha mẹ ăn. Cha của chú ăn xong thì liền chết ngay. Nhà rất nghèo, không có tiền để làm khám nghiệm, cho nên đem chôn liền. Qua một thời gian, chú nấu cơm cho mẹ chú ăn, mẹ chú ăn xong cũng chết, cũng an táng chung với cha của chú. Chú bái tế cho cha mẹ, bái tế xong không đợi lâu, lập tức đem cơm và thức ăn đổ vào trong thùng rác. Thím của chú sau khi nhìn thấy, trong lòng khởi lên nghi hoặc, đứa nhỏ này vì sao đối với cha mẹ không có tâm cung kính gì hết? Rốt cuộc đứa nhỏ này đi đến nói với thìm rằng: cha mẹ của con có mua bảo hiểm phải không? Thím của chú nghe xong rất cảnh giác, lập tức báo cảnh sát xử lý. Kết quả điều tra đích thực chính tay chú ấy giết chết cha mẹ. Vì cái gì? Phí bảo hiểm đó chỉ có mười ngàn nhân dân tệ, không nhiều, giết chết đi hai mạng người, đây không phải là sinh mạng bình thường, mà là cha mẹ của chú ấy. Vì sao chú ấy muốn lấy phí bảo hiểm? Vì muốn đi mua một cái điện thoại. Các bạn! Sức mạnh của dục vọng có mạnh không? Rất mạnh, khiến cho tâm trí mê muội. Cho nên chúng ta dạy con cái là dạy thêm lớn dục vọng của chúng, hay là thêm lớn đức hạnh của chúng? Điều này khác biệt rất lớn.

Nếu như quí vị dạy bảo đứa bé hiểu được hiếu đạo, hiểu được dốc hết bổn phận, chúng đi học là loại trách nhiệm của chúng, chúng đi học sẽ không làm cho cha mẹ có cảm giác lo lắng, đó là nuôi lớn đức hạnh của chúng. Nếu như chúng đi học, quí vị nói hôm nay thi phải được hạng ba, sẽ dẫn con đi ăn kem. Lên được trung học rồi, bạn nói thi được hạng ba, cho con một máy chụp hình kỹ thuật số. Thi đậu đại học, quí vị nói nếu con thi đậu đại học sẽ cho con một máy vi tính. Ngay khi chúng ta dạy bảo đứa bé như vậy, là đang nuôi lớn cho chúng cái gì vậy? Dục vọng. Chúng không xem thấy được bổn phận, chúng muốn là dục vọng của chúng. Cho nên có một đứa nhỏ thi lên trung học, thi đậu rồi, liền nói với cha mẹ của chúng là cha mẹ ơi, cha mẹ phải mua cho con mấy bộ quần áo hàng hiệu. Cha mẹ chúng rất buồn bực, hỏi tại sao vậy? Nó nói bởi vì con thi đậu trung học rồi, cha mẹ đã đỡ tốn phí trợ cấp rất nhiều. Vì nó thi đậu trung học thì cha mẹ nó không cần phải mua cho nó một cái bằng trung học, cho nên nó cảm thấy nó rất có công, giúp cha mẹ đỡ tốn rất nhiều tiền, vì vậy cha mẹ phải đến đáp nó, mua cho nó mấy bộ quần áo hàng hiệu. Cha mẹ của nó sau khi nghe xong, trong lòng cảm thấy thế nào? Cũng giống như phản ứng của các vị đây vậy, cứ lắc đầu. Sớm biết có ngày hôm nay, vì sao đứa nhỏ có thái độ này? Dùng vật chất thúc đẩy đứa nhỏ, để dạy đứa nhỏ, dùng vật chất hoá thì sẽ rất tự tư. Cho nên chúng ta không muốn đạo đức suy đồi, thì phải nên bắt đầu làm từ chính mình.

Rất nhiều người đều sẽ cảm thấy, xã hội hiện tại đều biến đổi như vậy, ta làm thế nào có thể cũng chẳng có hiệu quả, rất nhiều người đều sẽ nghĩ như vậy. Xin hỏi ý niệm của chúng ta như vậy có giúp ích gì đối với gia đình, đối với xã hội hay không? Không có. Cách nghĩ như vậy có lý trí không? Không lý trí. Chúng ta không nên xem nhẹ sức mạnh của chính mình, đức hạnh chân thật, tâm chân thành của một người, có thể làm thức tỉnh bản tánh lương thiện của người chung quanh.

Vua Thuấn thời xưa, làm người rất hiếu thảo, một mình ông rất hiếu thảo, tu dưỡng rất tốt. Tuy cha mẹ đối với ông rất tệ bạc, thế nhưng ông vẫn cứ tận hết hiếu đạo của mình, vì ông biết được "cha mẹ ghét, hiếu mới tốt". Đối với cha mẹ không phải là giao dịch, không thể nói hôm nay cha mẹ đối với ta không tốt, thì ta đối với họ cũng không tốt. Chúng ta phải từng giờ từng phút ghi nhớ ân dưỡng dục của cha mẹ, phải nên hồi đáp, chứ không nên mong muốn cha mẹ phải tốt đối với chúng ta, bởi vì hiếu thảo là bổn phận của con người. Vì ông có thái độ như vậy, cho nên sự hiếu thảo đối với cha mẹ ông, đã làm thay đổi gia đình ông. Vì ông tu thân, cho nên có thể tề gia, vì đức hạnh của ông khiến cho người trong làng xóm thấy rồi đều rất cảm động, đều muốn làm theo ông, thậm chí đều hy vọng làm người trong nước của ông, cho nên ông liền tề gia trị quốc. Vị quốc vương lúc đó là vua Nghêu nhìn thấy cũng rất cảm động, cảm thấy đem thiên hạ giao cho người như thế này thì nhân dân mới có được hạnh phúc, cho nên ông tiến thêm một bước trị quốc bình thiên hạ.

Các bạn! Khi chúng ta thật sự tu dưỡng thân tâm, liền có thể đối với gia đình xã hội sanh ra sức mạnh rất lớn. Singapore có hai quốc bảo, một người là thủ tướng tiền nhiệm của họ - Lý Quang Diệu, ngoài ra một vị nữ sĩ gọi là Hứa Triết. Bà đã 106 tuổi, bà rất có lòng thương yêu đối với người, cũng rất là hiếu thảo đối với cha mẹ. Một mình bà chăm sóc cho hai ba mươi người già, những người già này đều trẻ hơn bà hai ba chục tuổi, cũng đều bảy tám mươi tuổi,