Tôi đã từng đọc trong một cuốn sách nào đó về thành phố Provence của Pháp, có ấn tượng, nhưng không sâu sắc. Hiểu biết thì nhiều đấy, nhưng không kiến thức nào thực sự khiến tôi động tâm với thành phố xa lạ này. Thường thì khi đọc nhiều về một nơi nào đó, không nhanh cũng chậm, tôi sẽ dễ dàng tìm được hứng thú, nhưng Provence là một ngoại lệ.

Nó, chắc chắn là một ngoại lệ.

Tôi đi nhiều, nhưng đều có cái đích cụ thể tại mỗi quốc gia, mà hầu hết là thủ đô. Trong suy nghĩ của mình, tôi luôn tâm niệm rằng ở đâu cũng vậy thôi, người ta đều dành những thứ tốt đẹp nhất cho thủ đô của họ. Điều này không sai, nhưng hẳn là động chạm vào những thành phố không phải thủ đô mà vẫn hoa lệ khác trên thế giới. Biết đâu được, mỗi người mỗi khác, không quan trọng ai nghĩ gì, bản thân cảm thấy thoải mái là được rồi.

Nếu biết trước chính mình sẽ bị lôi kéo đến nơi nhìn trước nhìn sau toàn là cánh đồng và trong nhà ngoài ngõ đều là rượu vang, tôi nhất định sẽ không đồng ý trước sự làm nũng của cô bạn thân. Vì sao lại cả tin đến mức chỉ vì nghe bảo chỗ ấy thú vị lắm mà đâm đầu đi theo chứ? Bản thân tôi cũng lý giải không nổi một phút bồng bột ấy.

Không phải tôi chê gì Provence, chỉ là tôi không quen được cái cách sống dân dã hóa này mà thôi. Trong khi những vùng như Carignan hay Barbaroux đang dần thương mại hóa những giống nho truyền thống để nhanh chóng tiếp cận với hiện đại thì ở Provence hầu như vẫn giữ nguyên mọi thứ như ban đầu. Ngoài diện tích trồng trọt ngày càng tăng đáng kể, cộng thêm điều kiện sinh hoạt dần khá lên so với tưởng tượng của tôi thì có vẻ không có gì đáng đề cập.

Đương nhiên theo cách nhìn của tôi thì là vậy. Provence vốn nổi tiếng nhất với những cánh đồng oải hương tím ngợp lòng người. Đẹp, rất đẹp, nhưng lại dễ gây cho con người ta niềm khắc khoải không tên. Kể cả đối với những cá nhân lạc quan nhất, khi đứng giữa mênh mông bát ngát hoa tím rợp, rồi cũng sẽ có cảm giác man mác buồn mà thôi. Không phải kiểu rầu rĩ tàn phá tâm hồn con người, càng không phải kiểu râm ran đau khổ, mà là cái gì đó rất ám ảnh, in đậm và xoáy sâu vào phần sâu thẳm nhất trong tâm trí mỗi người.

Người dân nơi đây thân thiện, có lẽ sự hiếu khách này không xuất phát từ gánh nặng phải lo cơm áo gạo tiền thường thấy ở những kinh thành kiều diễm hay những thủ phủ du lịch lớn. Provence không rộng, đẹp bình yên chứ không có cảm giác xô bồ, tấp nập. Nếu ví Paris như kinh đô ánh sáng, thì so với nó, Provence có phần nhỏ bé và 'đời' hơn nhiều. Cái 'đời' ở đây chẳng phải là cái gì xa xỉ như thủ đô, nó chân thật và gần như là phơi bày ra hết trước mắt người ta cái sương gió vất vả của mình. Paris có thể khoác lên mình cái áo rực rỡ, để rồi khi hết những rộn rã thường thấy, có khi con người sẽ nhìn vào nó như một tường thành giam cầm ngột ngạt. Còn Provence có thể làm cho con người ta tĩnh lặng, hơn cả là sự an yên thực đến không thể thực hơn. Chẳng biết từ bao giờ trong đầu tôi không còn tồn tại tâm lý bài xích cách sống nông thôn ở đây nữa. Có lẽ Provence, bằng cách nào đó rất riêng, đang cảm hóa được tôi.

Mỗi buổi sớm mai, xế chiều hay lúc trăng lên, thời điểm nào ở Provence cũng phải có rượu vang làm bạn. Có thể nói, nếu đã đặt chân đến mảnh đất này, phải bình tĩnh ngồi lại, nhấp một chút vang đỏ vang hồng, mới thấy hết được linh hồn của thành phố. Provence vĩnh viễn chọn cách đắm chìm trong lòng những đồng oải hương, để ánh trăng ánh sao cùng nhau hòa vào soi sáng, thực chất lại lung linh hơn nhiều sự xa hoa rực rỡ của ánh đèn điện.

Ngồi tại hiên nhà, dõi mắt theo tầng tầng lớp lớp cánh đồng tím ngắt và hít vào lồng phổi từng hơi dài tràn đầy hương nho, bỗng nhiên cảm thấy, thực ra nơi đây cũng rất lý tưởng.

Tôi thích mỗi bình minh thức dậy được chạy ra ruộng nho, nhìn người dân thu hoạch, nhìn từng tấn từng tấn nho được đưa đến nhà xưởng, rồi từ đấy sẽ cho ra đời những chai rượu vang nức danh thế giới. Provence nói riêng không như những khu vực trồng nho và sản xuất rượu khác của Pháp, dường như họ không lấy kinh tế làm trọng, ngược lại tôi thấy giống tự cung tự cấp hơn. Pháp nổi tiếng vì rượu vang, không chỉ dừng lại ở vang đỏ thông thường, giờ đây có thể dễ dàng tìm thấy những loại vang khác độc đáo và đặc biệt hơn, tỉ như vang hồng hay vang trắng vậy. Hương vị của chúng thực sự nếu có cơ hội được nếm thử từ lò rượu làm trực tiếp, có thể khẳng định rằng sống trên đời chỉ cần như thế thôi cũng đủ thương đủ nhớ, càng đủ day dứt luyến tiếc khi rời xa.

Vang đỏ không phải là loại rượu vang duy nhất nổi tiếng ở đây, nhưng là loại vang độc nhất khiến tôi 'say'. Hương vị vang đỏ của Provence không ngào ngạt, cũng không quá thanh thuần. Có cảm giác nó mang mùi vị của đất trời, của lòng người không vướng bận, chút gì đó như là niềm nhung nhớ và khắc khoải của những cánh đồng oải hương xinh đẹp. Tôi say không phải vì cồn, mà vì chất tinh túy của cuộc sống tồn tại trong những giọt rượu ở nơi đây. Cái chất 'đời' nhuần nhuyễn huyễn hoặc trong men rượu là thứ khiến tôi cảm thấy có chút bâng khuâng, phải một lúc nào đấy kiếm tìm được hương vị khác có thể lấn át nó đi, may ra tôi mới hết bồi hồi trong những khoảnh khắc nhớ lại quãng thời gian này ở Provence. Nhưng có lẽ, thứ như vang đỏ nơi đây, lục tung cả đất trời, cũng chưa chắc thưởng thức được lại lần hai. Có thể là vang đỏ đấy, thế nhưng điều kiện cần là phải đến từ Provence, còn điều kiện đủ, là phải được nhấm nháp ngay tại quê nhà của nó.

Tôi bất chợt nhận ra, dường như mình có ảm ảnh không nhẹ với Provence. Không cần đến sự xa xỉ như thủ đô, cũng chẳng cần 'chiêu trò' mời khách giống những thành phố du lịch, con người và vùng đất này đã đi men theo lối mòn xưa cũ trong tâm hồn của một kẻ thiếu đi nhiệt thành tuổi trẻ như tôi, dễ dàng nắm bắt được cái mà tôi mong muốn. Rồi bằng sự chân thành của mình, Provence đưa đến trước mặt tôi tấm lòng của nó, cảm hóa và làm dịu đi sự xác xơ trong tâm tưởng kẻ thèm muốn xa hoa này.

[...]

Quay về đã tròn một tháng, có vẻ sự luyến tiếc vẫn còn đó. May mắn rằng tôi đã chấp nhận lời mời của cô bạn, may mắn rằng tôi đã gặp được mảnh đất tri kỉ trong lúc còn có thể rung động.

May mắn làm sao, khi không phải nói lời "Giá như".

Hương vị của vang đỏ lan dần trong khoang miệng, ngấm cả vào trái tim. Mùa này là mùa đẹp nhất của Provence, có cánh đồng oải hương tím ngợp lòng người, có những nụ cười thân thiện, có những khu chế xưởng hoạt động ngày đêm, có bầu trời với sao sáng lung linh, có vang đỏ làm say tâm trí...

Có cả người tôi thương...